مذاکرات جداگانه وزرای خارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان با نمایندگان گروه مینسک روز جمعه نهم آبان در شهر ژنو با هدف ایجاد اعتماد بین دو طرف و یافتن راهحل دیپلماتیک برای درگیری در ناحیه گورنو- قرهباغ آغاز شد.
دو مورد آتشبسی که در هفتههای گذشته با میانجیگری روسیه اعلام شد و آتشبس روز یکشنبه که در پایان مذاکرات جداگانه وزرای خارجه دو کشور با مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در واشینگتن اعلام شد نتوانستهاند این درگیریها را متوقف کنند.
گزارش ها حاکی است که زهراب مناتسکانیان، وزیر خارجه ارمنستان و جیهون بایرامف، وزیرخارجه جمهوری آذربایجان به طور جداگانه با نمایندگان شورای مینسک، متشکل از فرانسه، روسیه و آمریکا دیدار کردند. تاکنون در مورد دیدار رو در روی وزرای خارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان گزارشی منتشر نشده است.
قرار بود این مذاکرات روز پنجشنبه آغاز شود ولی به دلیل تشدید درگیریها در ناحیه ناگورنو- قرهباغ و مناطق اطراف آن که در کنترل نیروهای ارمنستان است یک روز به تاخیر افتاد.
درگیریهای اخیر در این مناطق که از روز ۲۷ سپتامبر آغاز شد شدیدترین مورد طی ۲۵ سال اخیر است و برخی از کارشناسان و دولت روسیه تخمین میزنند که تاکنون چند هزار قربانی به جا گذاشته است.
جمهوری آذربایجان روز پنجشنبه اعلام کرد که اجساد ۲۹ نفر از نیروهای مسلح ارمنی را به آن کشور تحویل داده است. دولت ارمنستان نیز این موضوع را تایید کرد.
دو کشور طرف مقابل را به نقض آتشبس روز یکشنبه که با میانجیگری دولت آمریکا اعلام شد متهم کردهاند.
شورای مینسک متشکل از فرانسه، روسیه و آمریکا که در چارچوب سازمان امنیت و همکاری اروپا مسئولیت میانجیگری در بحران ناحیه ناگورنو- قرهباغ را بر عهده دارد اعلام کرد که هدف مذاکرات «دستیابی به یک توافق و آغاز اجرای آن بر اساس جدول زمانی مورد قبول دو طرف و برداشتن تمامی گامهای ضروری برای یک راهحل صلحآمیز در رابطه با درگیریهای ناحیه ناگورنو- قرهباغ است.»
طبق مصوبات سازمان ملل متحد، ناحیه ناگورنو- قرهباغ بخشی از خاک جمهوری آذربایجان تلقی میشود ولی اکثریت جمعیت ارمنی تبار این منطقه با حاکمیت جمهوری آذربایجان مخالفند. از زمان وقوع اولین درگیریها در این منطقه همزمان با فروپاشی اتحاد شوروی، ارمنی تباران با حمایت دولت ارمنستان امور ناحیه ناگورنو- قرهباغ را اداره میکنند.
الهام علییف، رییس جمهور آذربایجان خواستار بازگرداندن حاکمیت ناگورنو- قرهباغ و هفت منطقه همجوار آن شده که در کنترل نیروهای ارمنستان است.
در مقابل، ارمنستان میگوید حاضر نیست از این ناحیه که آن را بخشی از سرزمین تاریخی خود میداند خارج شود.
تشديد درگیری در هفتههای اخیر نگرانی در مورد احتمال دخالت ترکیه، حامی جمهوری آذربایجان و روسیه را که با ارمنستان پیمان امنیتی مشترک دارد، افزایش داده است.
دولت ترکیه خواستار ایفای نقش مهمتری در اقدامات دیپلماتیک برای میانجیگری در این بحران شده و آنکارا و باکو میگویند شورای مینسک طی چند دهه اخیر نتوانسته است یک راه حل نهایی برای این بحران پیدا کند.
حکومت ایران نیز به جمهوری آذربایجان و ارمنستان در مورد به خطر انداخت امنیت در نواحی مرزی ایران هشدار داده است.
ایران چند روز پیش اعلام کرد که طرح پیشنهادی خود برای حل بحران ناگورنو- قرهباغ را به کشورهای منطقه ارائه خواهد داد و عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران برای مذاکره در این مورد سفر منطقهای خود را آغاز کرده است.
همزمان اتحادیه اروپا تشدید نبرد در منطقه را «غیرقابل قبول» توصیف کرده و خواستار مذاکرات صلح بین دو طرف شده است.