نلسون ماندلا ملقب به «داور جهان» دوبار به ایران سفر کرده که مسئولین سابق و فعلی کشور روایت‌های گوناگونی از آن را بیان کرده‌اند…
محمدی گلپایگانی مسئول دفتر آیت الله خامنه‌ای در اولین همایش تجلیل از نخبگان و ممتازان شاهد و ایثارگر حوزه‌های علمیه که در سالن همایش نهاد رهبری برگزار شد با اشاره به دیدار نلسون ماندلا با آیت الله خامنه‌ای در تیرماه ۱۳۷۱ اظهار داشت که:
«وقتی که ماندلا به دیدار رهبری آمد دو زانو و با ادب روی زمین نشست و آیت الله خامنه‌ای را رهبر خود خطاب کرد.»
گلپایگانی البته پیش‌تر نیز در ۱۸ بهمن ماه سال ۱۳۹۰ در مراسم گرامیداشت روز نیروی هوایی ارتش با تکرار این اظهارات تاکید کرده بود که:
«یادم هست روزی نلسون ماندلا رهبر آفریقا خدمت ایشان {خامنه‌ای} آمده بود و به ایشان می‌گفت رهبر من.»
به غیر از این اظهارات البته چندی پیش نیز آقای خاتمی در مصاحبه‌ای گفته بود که ماندلا همیشه از او با عنوان «رئیس جمهور من» نام می‌برد البته ایشان اضافه نموده بود که او این تعبیر را برای رؤسای جمهور دیگر کشورهای جهان هم به کار می‌برد.
جاوید قربان‌اوغلی روایت می‌کند که خرداد ۱۳۷۸، در نخستین هفته‌های حضورش به عنوان سفیر در پرتوریا، نلسون ماندلا که دوران ریاست جمهوریش رو به پایان بود از او خواسته زمینه‌ی یک گفتگوی تلفنی با محمد خاتمی را فراهم کند.
به نوشته‌ی قربان‌اوغلی، در این گفتگوی تلفنی “ماندلا از خاتمی درخواست کرده بود تا با ارسال پیامی به مسلمانان آفریقای جنوبی آنان را به مشارکت فعال در انتخاباتی که قرار بود در روزهای پایانی ماه ژوئن برگزار شود، دعوت و ترغیب نماید”.
( در حالیکه می توانست از آقای خامنه‌ای چنین درخواستی بکند.)
در این انتخابات حزب کنگره ملی به پیروزی رسید و چنانکه سفیر وقت ایران در پرتوریا می‌نویسد ماندلا هشتم شهریور بار دیگر به خاتمی تلفن می‌کند و به خاطر “تاثیر بسزای” پیامش بر جامعه مسلمانان آفریقا و شرکتشان در انتخابات از او تشکر می‌کند.
به دنبال این اظهارات «صبح امروز» تلاش نمود تا با مصاحبه‌ای با آقای نلسون ماندلا از کم و کیف این دیدار‌ها و ماجرا باخبر شود که متأسفانه به دلیل مساعد نبودن حال ایشان میسر واقع نشد…
اما در نهایت از طریق خانم «بریدگت ماسانجو» مسئول دفتر ایشان در ژوهانسبورگ مسئله بیان این خاطرات از زبان آقای گلپایگانی را به اطلاع ایشان رساند و خواستار تائید آن‌ها شد.
خانم ماسانجو در نهایت در گفتگو با «صبح امروز» گفت:
«موضوع به اطلاع آقای ماندلا رسانیده شد و ضمن اظهار تأسف از بیان وارونه این خاطرات ایشان مسائل دیگری را هم در رابطه با دیدار سال ۱۹۹۲ (تیرماه ۱۳۷۱) با رهبر ایران مطرح کرد…
از جمله اینکه در آن دیدار فقط برای آقای خامنه‌ای یک صندلی گذاشته شده بود و مابقی دیدار کنندگان بروی زمین نشسته بودند که آقای ماندلا به محض ورود به اتاق ملاقات به علت ناراحتی پایشان اظهار داشتند بروی زمین نمی‌توانند بنشینند و برای ایشان نیز یک صندلی آورده شد.
خانم ماسانجو در رابطه با بیان اینکه آیا آقای ماندلا به آقای خامنه‌ای خطاب نموده‌اند «رهبر من» با خنده اظهار داشتند :
«.. بیان این مسئله حاکی از عدم شناخت فرهنگ آفریقایی و اخلاق و گفتار آقای ماندلا می‌باشد…
چرا که خطاب رهبر من بیشتر یک تعارف و احترام است تا تبعیت سیاسی و الگو پذیری…
به عنوان مثال من الآن برای احترام به شما می‌گویم از این مصاحبه متشکرم خبرنگار من…»
خانم ماسانجو اظهار داشت:
«آقای ماندلا روز گذشته پس از شنیدن این اظهارات بیان داشت که وقتی یک رئیس جمهور منتخب در ایران به قدرت رسید [دوم خرداد ۱۳۷۶] من از حاکمیت مردم‌سالاری در ایران بسیار خوشحال شدم و با کمال میل هم دعوت آقای خاتمی را پذیرفتم و به ایران رفتم و در همان دیدار هم همه مسئولان ایرانی را به دوستی و صلح و احترام به ملت کشورشان و پرهیز از تنش و ماجراجویی با دیگر ملل دعوت کردم و از آقای خامنه‌ای هم خواستم به رای ملت ایران احترام بگذارد و میدان را برای تازه خواهان [احتمالاً منظور ایشان اصلاح طلبان بوده است] باز بگذارد….
اما متأسفانه چنین نشد و همین بیهوده ماندن صحبت‌های من در آن دو سفر بود که باعث شد در سال ۲۰۰۴ دعوت حکومت ایران را برای سفر به آن کشور نپذیرم و نروم.»
خانم ماسانجو در پایان گفت:
«آقای ماندلا اخبار ایران و اعتراضات مردم به نحوه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری (انتخابات سال ۸۸ ) و پس از آن را به دقت دنبال می‌کند و آرزوی صلح و برقراری حکومت مردم در ایران را دارد…
در همان ایام آقای ماندلا تا مدت‌ها عکس آن خانمی که در خیابان توسط حکومت ایران کشته شده بود [ندا آقا سلطان] را در اتاقشان داشت و بسیار متأثر از وضعیت ایران بود.»
