Το μικρό κόμμα

Την ιστορία την έχω ακούσει πριν μερικά χρόνια και την πιστεύω. Πρωταγωνιστής της ένας τότε ανερχόμενος έλληνας πολιτικός που τέτοιες μέρες είχε συναντήσει δύο δημοσιογράφους σε μια εκδήλωση από αυτές που ονομάζουμε «κοσμικές» – πρόκειται για συναθροίσεις στις οποίες μαζεύονται διάφοροι που φλυαρούν. «Τι σχέδια έχεις για το μέλλον;» ρώτησαν οι δημοσιογράφοι τον αστέρα, ενώ το ουίσκι συντρόφευε προβληματισμούς. «Θα πάρω το κόμμα» είπε αυτός και διακρίνοντας την έκπληξη τους πρόσθεσε πως αν δεν περάσει η πρότασή του θα φτιάξει ένα δικό του. «Μα, δεν μοιάζει να υπάρχει χώρος για ένα κόμμα ακόμα» του επεσήμαναν. Δεν φάνηκε να προβληματίζεται. «Παιδιά, δεν ξέρετε τι ωραίο είναι να έχεις ένα κόμμα δικό σου. Ενα κόμμα μικρό, που να κάνεις ό,τι θες» αντέτεινε. Δεν έχει σημασία ποιος ήταν. Θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από αυτούς που έφτιαξαν τα τελευταία χρόνια κόμματα. Ή που ονειρεύονται να φτιάξουν.

Το μικρό κόμμα μοιάζει να είναι το Greek Dream πολλών σταρ της εγχώριας πολιτικής – βετεράνων, τωρινών ή ακόμα και μελλοντικών. Βάζω στοίχημα πως λίγοι θυμούνται τα ονόματα όλων των κομμάτων που έχουν δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία ακόμα κι αν είχαν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Λίγοι, που δεν ανήκουν στον χώρο των φανατικών της πολιτικής, θυμούνται πώς λέγεται το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου, της Ζωής Κωνσταντοπούλου, του Γιάνη Βαρουφάκη, του Στέφανου Κασσελάκη, της Αφροδίτης Λατινοπούλου. Πολλοί, όταν μιλάνε για το κόμμα του Αντώνη Σαμαρά κάνουν χιούμορ ρωτώντας αν το νέο κόμμα του θα το ονομάσει «Πολιτική Ανοιξη Νο 2» ή «Πολιτικό Καλοκαίρι» ως συνέχεια της «Πολιτικής Ανοιξης»: ωστόσο γνωρίζουν ότι αν ποτέ ιδρυθεί θα είναι πάλι το «κόμμα του Σαμαρά» – τίποτα πιο πολύ. Οπως για κανέναν δεν παίζει ρόλο πώς θα ονομάσουν ο Αλέξης Τσίπρας ή η Μαρία Καρυστιανού τα κόμματα που συνεργάτες τους προαναγγέλλουν: όποιο όνομα και αν τους δώσουν θα είναι το ένα το «κόμμα Τσίπρα» και το άλλο το «κόμμα Καρυστιανού». Ετσι έχουν ήδη καταγραφεί κι ας μην υπάρχουν ακόμα. Ως προσωποπαγή κόμματα, το μέγεθος των οποίων θα το ανακαλύψουμε όταν και εφόσον δημιουργηθούν. Χωρίς ωστόσο οι ιδρυτές τους να μοιάζουν να ανησυχούν μήπως είναι μικρά. Ισα ίσα.

Το μικρό κόμμα είναι η χαρά του δημιουργού του. Πορεύεται χάρη σε αυτό σαν το πετεινάρι που κάνει τα κικιρίκου και δηλώνει πως βλέπει τους υπόλοιπους σαν «πουλιά της δυστυχίας». Μπορεί ως αρχηγός να διατείνεται πως έχει κυβερνητικό πρόγραμμα γεμάτο λύσεις – έτσι κι αλλιώς η αυτοδυναμία είναι κάτι που δεν θα πλησιάσει ποτέ. Μπορεί ως ηγέτης να παίζει όποιον ρόλο επιθυμεί: να είναι κέρβερος ή απλός άνθρωπος του λαού, διώκτης των συμφερόντων κι επαναστάτης ή άνθρωπος των λύσεων. Μπορεί να απευθύνεται σε ένα αόρατο γιγάντιο κοινό με στόμφο. Κυρίως δύναται να πορεύεται χωρίς εσωτερική αντιπολίτευση – όσο τουλάχιστον φτάνουν τα χρήματα της κρατικής ενίσχυσης και των περιοδικά πρόθυμων χορηγών. Πώς μπορεί ένα κόμμα να παραμείνει μικρό, δηλαδή εύκολο να το κάνεις ό,τι θες; Είναι απλό. Αρκεί ο δημιουργός του να αποποιείται κάθε συμμετοχή σε κυβερνητικούς συνασπισμούς, να βάζει όρους που είναι απίθανο να γίνουν δεκτοί, να θολώνει όλο και πιο πολύ τις θέσεις του.

Είναι δεδομένο ότι όποιος δεν θέλει να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες μπορεί να κρύβεται από αυτές χάρη στο δικό του μικρό κόμμα: όσο μικρό κι αν είναι βολεύει για ένα εύκολο κρυφτούλι. Το μικρό μέγεθος βολεύει τον δημιουργό ώστε να ρίχνει τις ευθύνες στους άλλους: το κατανοείς ακούγοντας την Κωνσταντοπούλου, τον Βελόπουλο, τον Βαρουφάκη, τον Φάμελλο – ακόμα και τον Τσίπρα. Ολοι αποποιούνται ευθύνες φωνάζοντας απλά «μεγαλώστε μας» – δεν ξέρω καν αν το εννοούν. Αλλά κυρίως  δεν ξέρω τι κέρδος έχει το ΠΑΣΟΚ να προσπαθεί να παραμείνει μικρό κόμμα…