Ρωσικός πύραυλος θεωρείται πως προκάλεσε τη συντριβή του αεροπλάνου της Azerbaijan Airlines ενεργοποιώντας τα αντανακλαστικά του ΝΑΤΟ και στρέφοντας το βλέμμα των ΗΠΑ στο Καζακστάν. Ένα υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας που συνδέει τη Φινλανδία και την Εσθονία υπέστη ζημιά στη Βαλτική και ακολούθησε έφοδος σε τάνκερ του ρωσικού «σκιώδους στόλου». Δύο θρίλερ με κοινό παρονομαστή και έρευνες σε εξέλιξη απασχολούν τη διεθνή κοινότητα.
Ανήμερα των Χριστουγέννων δύο περιστατικά βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Δύσης, βλέποντας ρωσικό δάκτυλο και αναζητώντας απαντήσεις.
Συγκεκριμένα, το πρωί της Τετάρτης (25/12) επιβατικό αεροπλάνο συνετρίβη κοντά στην πόλη Άχταου του Καζακστάν. Το αεροπλάνο ανήκει στην αεροπορική εταιρεία Azerbaijan Airlines. Επέβαιναν 37 πολίτες από το Αζερμπαϊτζάν, έξι πολίτες από το Καζακστάν, τρεις πολίτες από το Κιργιστάν και 16 πολίτες από τη Ρωσία. 38 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μετά τη συντριβή του αεροσκάφους από τους 67 που επέβαιναν σε αυτό.
Έρευνες στα συντρίμμια.
Ένα θρίλερ για τα αίτια της συντριβής βρίσκεται σε εξέλιξη. Πηγές της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν επιβεβαίωσαν στο Euronews ότι ρωσικός πύραυλος εδάφους – αέρος προκάλεσε τη συντριβή του αεροπλάνου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το αεροπλάνο χτυπήθηκε από υπολείμματα του πυραύλου κατά τη διάρκεια αναχαίτισης drone πάνω από το Γκρόζνι, πρωτεύουσα της Τσετσενίας, όπου κατευθυνόταν ενώ είχε ξεκινήσει από το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.
Το αεροπλάνο χτυπήθηκε από υπολείμματα του πυραύλου κατά τη διάρκεια αναχαίτισης drone πάνω από το Γκρόζνι, λένε πηγές της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν
Οι αζερμπαϊτζανές πηγές είπαν στο Euronews -όπως μεταδίδει και το πρακτορείο APA του Αζερμπαϊτζάν- ότι δεν επιτράπηκε στο αεροσκάφος να προσγειωθεί σε κανένα από τα ρωσικά αεροδρόμια παρά τις εκκλήσεις των πιλότων και διατάχθηκε να πετάξει πάνω από την Κασπία Θάλασσα για να προσγειωθεί στην Άχταου του Καζακστάν. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα συστήματα πλοήγησης GPS του αεροπλάνου είχαν μπλοκάρει σε όλη τη διαδρομή πάνω από τη θάλασσα, σημειώνεται στο ρεπορτάζ.
Με τις πληροφορίες να είναι συγκεχυμένες, το Κρεμλίνο τηρεί στάση αναμονής. Η έρευνα για τα αίτια της συντριβής βρίσκεται σε εξέλιξη και είναι λάθος να γίνονται εικασίες προτού καταλήξει στο πόρισμά της, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές. Ένα 24ωρο από το δυστύχημα Καζακστάν το ΝΑΤΟ ζήτησε να διεξαχθεί πλήρης έρευνα για τα αίτια της συντριβής του αεροσκάφους. Η Βορειοατλαντική Συμμαχία από την ώρα που έγινε γνωστό πως ρωσικός πύραυλος ευθύνεται για την τραγωδία ενεργοποιήθηκε τάχιστα με «τις σκέψεις και τις προσευχές να είναι με τις οικογένειες και τα θύματα της πτήσης J28243 της Azerbaijan Airlines» και αφού εκφράζει «ταχεία ανάρρωση στους τραυματίες» ζητά την «πλήρη διερεύνηση» της συντριβής.
Τι λέει το Κρεμλίνο. Πώς αντιδρούν ΝΑΤΟ και ΗΠΑ
Όσο περνούν οι ώρες οι αντιδράσεις πληθαίνουν με τις ΗΠΑ να μην μένουν αμέτοχες. Αμερικάνος αξιωματούχος μιλά (Reuters) για πρώιμες ενδείξεις ότι σύστημα της ρωσικής αντιαεροπορικής άμυνας ενδέχεται να έπληξε το αεροσκάφος. Ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, τόνισε ότι αν οι ενδείξεις αποδειχθούν ακριβείς, αυτό θα δείξει τη ρωσική απερισκεψία στην εισβολή της στην Ουκρανία.
Εάν τα προαναφερόμενα προκαταρκτικά στοιχεία επιβεβαιωθούν, θα είναι η δεύτερη φορά μέσα σε μια δεκαετία που οι ρωσικές δυνάμεις καταστρέφουν εμπορικό αεροσκάφος μετά τη συντριβή του MH17 στην Ουκρανία. Αυτή τη φορά, μεταξύ των θυμάτων είναι πολίτες της ίδιας της Ρωσίας, καθώς και πολίτες γειτονικών χωρών, σημειώνει το Euronews.
Και ενώ αυτά συμβαίνουν στο Καζακστάν ένα δεύτερο θρίλερ βρίσκεται σε εξέλιξη στη Βαλτική Θάλασσα. Η αστυνομία της Φινλανδίας ανακοίνωσε ότι υποψιάζεται ότι το δεξαμενόπλοιο Eagle S, που προερχόταν από τη Ρωσία και εικάζεται ότι αποτελεί μέρος ενός ««σκιώδους στόλου», εμπλέκεται στη «δολιοφθορά» ενός υποθαλάσσιου καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που συνδέει τη Φινλανδία με την Εσθονία.
Το πλοίο, με σημαία Νήσων Κουκ, μετέφερε αμόλυβδη βενζίνη, την οποία είχε φορτώσει από κάποιο ρωσικό λιμάνι, είπε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο γενικός διευθυντής των Τελωνείων της Φινλανδία, Σάμι Ράκσιτ.
«Δολιοφθορά» υποθαλάσσιου καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας;
Οι αστυνομικές αρχές διενεργούν έρευνα για «σοβαρή δολιοφθορά», πρόσθεσε από την πλευρά του ο Ρόμπιν Λάρντοτ, της Εθνικής Υπηρεσίας Ερευνών.
«Έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι αυτό το πλοίο προκάλεσε φθορές στον Estlink 2 και σε άλλα καλώδια», ανέφερε η αστυνομία.
Αστυνομικοί και συνοριοφύλακες επιβιβάστηκαν στο πλοίο και διαπίστωσαν ότι δεν είχε σηκωμένες τις άγκυρες. Όταν ζητήθηκε από το πλήρωμα να ανεβάσουν τις άγκυρες, είδαν ότι έλειπαν.
Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι φινλανδικές αρχές έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους το πλοίο και το μεταφέρουν στα φινλανδικά χωρικά ύδατα. Οι έρευνες επικεντρώνονται στο ίδιο το πλοίο, την εταιρεία που το διαχειρίζεται και το πλήρωμά του.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών της Εσθονίας, εκτός από το καλώδιο μεταφοράς ρεύματος υπέστησαν ζημιές και τρία υποθαλάσσια καλώδια τηλεπικοινωνιών. Τα δύο από αυτά ανήκουν στην εταιρεία Elisa και το τρίτο στη Citic Telecom. Το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας τόνισε ότι οι ζημιές στις υποθαλάσσιες υποδομές «θα πρέπει να θεωρηθούν επιθέσεις εναντίον κρίσιμων υποδομών μας». Σημείωσε επίσης ότι ο «στόλος-φάντασμα» όχι μόνο παραβιάζει τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία αλλά αποτελεί και απειλή για την ασφάλεια στη Θάλασσα της Βαλτικής και «δεν μπορούμε απλώς να καθόμαστε και να παρακολουθούμε».
Υπό αυτές τις συνθήκες, περαιτέρω κυρώσεις κατά του «σκιώδης στόλου» της Ρωσίας, μετά την υπό διερεύνηση δολιοφθορά σε καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας στη Βαλτική Θάλασσα θα εξετάσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δεν αποκλείει νέες κυρώσεις η ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας
«Το χθεσινό περιστατικό με υποθαλάσσια καλώδια στη Βαλτική Θάλασσα είναι το τελευταίο από μια σειρά ύποπτων επιθέσεων σε υποδομές ζωτικής σημασίας», τονίζει σε κοινή δήλωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλας. Η ΕΕ συγχαίρει τις φινλανδικές αρχές για την ταχεία δράση τους, προσθέτει ότι η ΕΕ συνεργάζεται με τις φινλανδικές αρχές για την έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη και στέκεται «σε πλήρη αλληλεγγύη με τη Φινλανδία, την Εσθονία και τη Γερμανία».
Επιπλέον, ως απάντηση σε αυτά τα περιστατικά, η ΕΕ τονίζει ότι θα ενισχύσει τις προσπάθειες για την προστασία των υποθαλάσσιων καλωδίων, συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης ανταλλαγής πληροφοριών, των νέων τεχνολογιών ανίχνευσης, καθώς και τις δυνατότητες υποθαλάσσιας επισκευής και της διεθνούς συνεργασίας. «Παραμένουμε προσηλωμένοι στη διασφάλιση της ανθεκτικότητας και της ασφάλειας των ζωτικών υποδομών μας. Επί του παρόντος, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για την ασφάλεια του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια στην περιοχή», καταλήγει η δήλωση της ΕΕ.
Λίγο αργότερα, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ δήλωσαν ότι στέκονται στο πλευρό της Φινλανδίας και της Εσθονίας καθώς οι φινλανδικές αρχές ξεκίνησαν έρευνα.
«Καταδικάζουμε σθεναρά κάθε σκόπιμη καταστροφή ζωτικής σημασίας υποδομών της Ευρώπης. Το ύποπτο πλοίο είναι μέρος του ρωσικού στόλου-φάντασμα, που απειλεί την ασφάλεια και το περιβάλλον, ενώ χρηματοδοτεί τον πολεμικό προϋπολογισμό της Ρωσίας. Θα προτείνουμε περαιτέρω μέτρα, συμπεριλαμβανομένων κυρώσεων, για να στοχεύσουμε αυτόν τον στόλο» υπογράμμισαν σε κοινή ανακοίνωση τους Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας.
«Παρακολουθούμε τις έρευνες της Εσθονίας και της Φινλανδίας και είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε περαιτέρω υποστήριξη», δήλωσε από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε σε ανάρτησή του στο X.
Στήριξη από ΝΑΤΟ στην έρευνα
Το συγκεκριμένο περιστατικό έρχεται να προστεθεί σε αντίστοιχα συμβάντα που αφορούν καταστροφές σε καλώδια και αγωγούς ενέργειας στη Βαλτική Θάλασσα.
Δύο τηλεπικοινωνιακά καλώδια στη Βαλτική που συνδέουν τη Σουηδία και τη Δανία κόπηκαν επίσης τον περασμένο μήνα. Οι υποψίες έπεσαν γρήγορα στο κινεζικό πλοίο Yi Peng 3, το οποίο, σύμφωνα με ιστότοπους εντοπισμού, είχε πλεύσει πάνω από τα καλώδια περίπου τη στιγμή που κόπηκαν. Η Σουηδία δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Κίνα αρνήθηκε το αίτημα των εισαγγελέων να διεξαγάγουν έρευνα για το πλοίο και ότι αυτό είχε εγκαταλείψει την περιοχή.
