Η πιθανότητα ενός ανθρώπου να βιώσει μια πανδημία είναι σύμφωνα με μαθηματικά μοντέλα 38%. Δεδομένου όμως πως από τα τέλη του 2019 και για τα επόμενα τρία χρόνια η ανθρωπότητα έζησε υπό την απειλή του SARS-CoV-2 που «σφυροκοπούσε» την αίσθηση της ασφάλειάς μας, το αμέσως επόμενο ερώτημα είναι πόσες είναι οι πιθανότητες να ξαναζήσουμε έναν αντίστοιχο εφιάλτη κατά τη διάρκεια της ζωής μας.
Η απάντηση εντούτοις, σύμφωνα με τον καθηγητή Λοιμωξιολογίας, Σωτήρη Τσιόδρα, δεν είναι εύκολη πόσω μάλλον οι σχετικές προβλέψεις για το άμεσο ή πιο μακρινό μέλλον. Ειδικότερα και όπως εξήγησε ο γνωστός επιστήμονας στο πλαίσιο ημερίδας που διοργάνωσε χθες ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), 25 «οικογένειες» ιών έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον των υγειονομικών Αρχών ανά τον κόσμο, καθώς δυνητικά θα μπορούσε μία από αυτές να σημάνει τον επόμενο υγειονομικό συναγερμό.
Η γρίπη των πτηνών. Εξ αυτών πάντως, η γρίπη των πτηνών είναι εκείνη που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο επιστημονικό ενδιαφέρον αποτελώντας συνάμα και την κύρια πηγή ανησυχίας. Ενδεικτική είναι άλλωστε η τοποθέτηση του Τσιόδρα πως ο συγκεκριμένος ιός απέχει μόλις μία… μετάλλαξη από το να γίνει πολύ μεταδοτικός «Η μετάλλαξη μπορεί να έρθει φέτος, μπορεί όμως και σε 15 χρόνια», συμπλήρωσε αμέσως μετά με νόημα.
Οπως άλλωστε έχει γίνει σαφές στο ευρύ κοινό το τελευταίο διάστημα, η καταγραφή της εξελισσόμενης διασποράς της γρίπης των πτηνών σε θηλαστικά (π.χ. αγελάδες, θαλάσσιους ελέφαντες κ.ο.κ.) αλλά και τα περιστατικά λοίμωξης σε ανθρώπους προβληματίζουν ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα που δείχνει να βρίσκεται σε απόλυτη ετοιμότητα. Ο Τσιόδρας ανέφερε ενδεικτικά τις 58 περιπτώσεις μετάδοσης του ιού σε ανθρώπους στις ΗΠΑ αλλά και το περιστατικό σοβαρής νόσησης ενός εφήβου στον Καναδά, παρότι δεν ανήκε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, αναδεικνύοντας την απειλή που αποτελεί ο ιός Η5Ν1.
Η νόσος «Χ». Παρ’ όλ’ αυτά, δεν πρόκειται για το μοναδικό ιό στον οποίο οι επιστήμονες έχουν στραμμένο το βλέμμα τους. Αντιθέτως, και γνωρίζοντας ότι ανά πάσα στιγμή οι προγνώσεις τους μπορούν να ανατραπούν, ο Τσιόδρας δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην πιθανότητα μιας αναδυόμενης πανδημίας από μια άγνωστη νόσο – τη νόσο «Χ» όπως την περιγράφει ο ΠΟΥ.
Για παράδειγμα, τα όσα εξελίσσονται στο Κονγκό βρίσκονται έως και σήμερα υπό διερεύνηση, αν και φαίνεται πως η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο. Η… μυστηριώδης αυτή λοίμωξη, που προσβάλλει κυρίως παιδιά, είναι η αιτία που βρίσκονται στο μικροσκόπιο δείγματα που έχουν ληφθεί και εξετάζονται από τους ειδικούς του αφρικανικού κέντρου ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων. Ταυτόχρονα, την περιοχή επισκέπτεται ομάδα επιστημόνων από την Ευρώπη αναζητώντας τις απαντήσεις.
Πάντως, και σύμφωνα πάντα με τον Τσιόδρα, η επιστημονική κοινότητα που επιχειρεί να ρίξει φως στο… μυστήριο του Κονγκό εκτιμά πως το πιθανότερο είναι ότι ευθύνονται πολλαπλά παθογόνα, συνυπολογίζοντας τις συνθήκες υγιεινής και υποθρεψίας εκεί.
Εν τω μεταξύ και λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, όπως ο ίδιος σημείωσε, κρίνεται υψίστης σημασίας αφενός να υπάρχει και αφετέρου να μην ατονήσει η συνεχής επιτήρηση ανθρώπων και ζώων ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στην επαρκή ετοιμότητα των συστημάτων υγείας ανά τον κόσμο, ώστε να είναι σε θέση να προλάβουν και να χειριστούν την επόμενη υγειονομική κρίση.
