Το Μουσείο Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πολιτισμών της Μασσαλίας (Mucem) εκθέτει επί του παρόντος μια ολοκληρωμένη συλλογή έργων τέχνης που εξερευνούν τα όρια του γυμνού σώματος. Το μουσείο εφαρμόζει μια νέα διαδραστική προσέγγιση και καλεί τους επισκέπτες να δουν την έκθεση γυμνοί, διευκολύνοντας μια πιο οικεία και ενστικτώδη εμπειρία των έργων τέχνης. Η συλλογή, που περιλαμβάνει 600 έργα από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, προσφέρει μια πλούσια εξερεύνηση της ιστορίας και της πολιτιστικής σημασίας του γυμνισμού.
«Η Γαλλία είναι ο κορυφαίος τουριστικός προορισμός παγκοσμίως για τους γυμνιστές: το εύκρατο κλίμα της και η παρουσία τριών θαλασσών έχουν διευκολύνει τη δημιουργία κοινοτήτων, οι οποίες -με εξαίρεση την Ελβετία- έχουν ελάχιστα πραγματικά ισοδύναμα αλλού στην Ευρώπη, όπου ο γυμνισμός ασκείται πιο ελεύθερα, εκτός καθιερωμένων κοινοτήτων», δήλωσε το μουσείο στους New York Times.
«Σήμερα, υπάρχει μια νέα τρέλα για το γυμνό στη φύση, μια τρέλα που συμβαδίζει με την αναζήτηση υγιεινής, χορτοφαγικής διατροφής και τη χρήση φυσικών θεραπειών, διαλογισμού και γιόγκα στην ύπαιθρο. Αυτοί οι τρόποι ζωής, μαζί με την απόρριψη των κοινωνικών στάνταρ που βαραίνουν τα σώματά μας, είναι τα κλειδιά για την κατανόηση των ζητημάτων που διακυβεύονται στον γυμνισμό του χθες και του σήμερα».
Από τα εγκαίνια του μουσείου τον Ιούλιο, η έκθεση έχει προσελκύσει σχεδόν 100.000 επισκέπτες, ενώ περίπου 600 παρακολούθησαν πέντε ειδικές προβολές γυμνοί.
Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες ήταν έμπειροι φυσιολάτρες που έχουν εφαρμόσει τον γυμνισμό ως στάση ζωής. Άλλοι, ωστόσο, είχαν ελάχιστη έως καθόλου εμπειρία από το να είναι γυμνοί σε δημόσιο χώρο. Για τα άτομα αυτά, το γυμνό περιοριζόταν συνήθως σε αποδυτήρια ή σε οικεία περιβάλλοντα. Η γυμνή παρακολούθηση της έκθεσης προσέφερε μια μοναδική ευκαιρία να ασχοληθούν με την τέχνη και το σώμα τους με έναν νέο τρόπο – προωθώντας την αίσθηση της αποδοχής ή, ίσως, της ουδετερότητας.
Τα γυμνά μουσειακά δρώμενα δεν είναι όμως κάτι τόσο νέο όσο νομίζουμε. Παρόμοιες συγκεντρώσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε πόλεις όπως το Παρίσι, η Βιέννη, το Μόντρεαλ, η Βαρκελώνη, το Μιλάνο, ακόμη και στο Ντόρτσεστερ της Αγγλίας. Ωστόσο, το Mucem μπορεί να είναι το πρώτο μεγάλο μουσείο που αφιερώνει μια ολόκληρη έκθεση στην ιστορία, τον πολιτισμό και τον συμβολισμό του γυμνισμού – ενός κινήματος που μπορεί σε μια πρώτη ανάγνωση να έχει ως βασική θεματική της τον γυμνισμό, αλλά έχει τις ρίζες του στις αρχές του αυτοσεβασμού, του σεβασμού για τους άλλους και της αρμονίας με τον φυσικό κόσμο.
«Λέω πάντα ότι το γυμνό είναι ένα εργαλείο – ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο – για να επιτύχουν οι άνθρωποι την αποδοχή του σώματος», δήλωσε ο Stephane Deschenes, πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φυσιολατρών. «Δεν είναι όμως ο στόχος».
Το έκθεμα, Naturist Paradises, καταγράφει την εξέλιξη του γυμνισμού στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα. Ξεκινά με τις απαρχές του ως πρωτοποριακό κίνημα κοινωνικής υγείας και διερευνά τη σύγχρονη ευθυγράμμισή του με το κίνημα του body positivity. Η έκθεση περιλαμβάνει μια σειρά από αντικείμενα, όπως εξώφυλλα παλαιών περιοδικών, ασπρόμαυρες φωτογραφίες, αρχειακά βίντεο, πίνακες ζωγραφικής και ενημερωτικά κείμενα.
Το body positivity είναι κίνημα υπέρ της αποδοχής της διαφορετικότητας του σώματος. Το εν λόγω κοινωνικό κίνημα επικεντρώνεται και μάχεται για την αποδοχή όλων των σωματοτύπων, ανεξαρτήτως μεγέθους, σχήματος, χρώματος δέρματος, φύλου και σωματικών ικανοτήτων, ενώ αμφισβητεί τα σημερινά πρότυπα ομορφιάς ως ανεπιθύμητη κοινωνική κατασκευή.
Ως μέρος του πρώτου κύματος φεμινισμού (1850-1890), είχε ως στόχο να βάλει τέλος στην τάση των γυναικών να αλλάζουν το σώμα τους χρησιμοποιώντας κορσέ, προκειμένου να ταιριάζουν στο πρότυπο του να έχουν «μέση δακτυλίδι». Το κίνημα στοχεύει να αλλάξει τις κοινωνικές και ατομικές αντιλήψεις για το βάρος, το μέγεθος και την εμφάνις, ώστε να είναι αποδεκτοί όλοι σωματότυποι.
Η αντίληψη ενός ατόμου για το σώμα του μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την ψυχική του υγεία και τη γενική του ευεξία, ιδιαίτερα στους εφήβους, ενώ η αρνητική αντίληψη για το σώμα του ατόμου, σύμφωνα με μελέτες, μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, όπως η νευρική ανορεξία, η βουλιμία και η κατάθλιψη.
*Πηγή: NDTV, New York Times| Φωτογραφία εξωφύλλου: Instagram: mucem_officiel
