Σημαντικές αλλαγές στη διατροφή των Ελλήνων την τελευταία δεκαπενταετία όσον αφορά τις δαπάνες και την κατανάλωση με αξιοσημείωτο περιορισμό στην κατανάλωση πρωτεϊνών, γαλακτοκομικών, ελαιόλαδου, φρέσκων φρούτων.
Με την ετήσια δαπάνη για τα είδη παντοπωλείου να υπολογίζεται στα 22 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) με αφορμή και την ημέρα διατροφής 2024 στις 16 Οκτωβρίου, το ένα στα πέντε ευρώ που δαπανήθηκαν το 2023 ήταν για αγορές τροφίμων.
Η ακρίβεια αύξησε την αξία των αγορών αν και μείωσε τις ποσότητες, με την κατά κεφαλήν δαπάνη σε είδη παντοπωλείου να διαμορφώνεται το 2023 στα 2.144 ευρώ αυξημένη κατά 3,37% σε σχέση με το 2022, και κατά 10,69% σε σχέση με το 2009 τη χρονιά πριν από την έναρξη της πρώτης δημοσιονομικής κρίσης.
Για την αγορά τροφίμων οι Ελληνες ξοδέψαν 1.670 ευρώ ανά έτος, ποσοστό 19,58% των συνολικών δαπανών τους, ενώ για άλλα είδη παντοπωλείου η δαπάνη ήταν 474 ευρώ (5,56%) και η εστίαση 866 ευρώ (10,15%). Συνολικά οι βασικές δαπάνες της διατροφής, του παντοπωλείου, της εστίασης, του ηλεκτρισμού και των υγρών καυσίμων αντιπροσωπεύουν το 44,61% των συνολικών δαπανών για το 2023, έναντι 37,9% το 2009. Ταυτόχρονα η αύξηση των δαπανών δεν συνοδεύτηκε και από αύξηση των αγοραζόμενων ποσοτήτων.
Τα στοιχεία ωστόσο δείχνουν περιορισμό στην κατά κεφαλήν κατανάλωση αρκετών τροφίμων. Για παράδειγμα στο ψωμί και τα είδη αρτοποιίας κατά 6% (περίπου 4 κιλά μηνιαίως), στην κατανάλωση των βασικών ζωικών πρωτεϊνών κατά περίπου 16%, 6 κιλά λιγότερο κρέας ανά έτος με εξαίρεση τα πουλερικά τα οποία παρουσιάζουν αύξηση καθώς είναι πιο οικονομική λύση. Στα γαλακτοκομικά και ιδιαίτερα στο φρέσκο γάλα μείωση κατά 42%, στην κατανάλωση ελαιόλαδου κατά περίπου 35% από το 2009 και κατά 7% μόνο το 2023, δηλαδή περίπου 5 λίτρα λιγότερο ελαιόλαδο ανά έτος, ενώ στα φρέσκα φρούτα μείωση κατά 10 κιλά λιγότερα κατ’ άτομο ανά έτος. Παράλληλα καταγράφεται μείωση και στην κατανάλωση καυσίμων κατά 67% παρά την αύξηση σε αξία.