Σε ανησυχητικά επίπεδα παραμένουν τα ποσοστά κατανάλωσης παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Μόνο το 2023, οι Ελληνες κάπνισαν 3,5 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα, με τα χαμένα έσοδα για το ελληνικό Δημόσιο να φτάνουν τα 624 εκατ. ευρώ.
Το εμπόριο λαθραίων και παράνομων τσιγάρων ανθεί στην Ευρώπη, παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει για την αντιμετώπισή του τα τελευταία χρόνια.
Τη χρονιά που πέρασε, συνολικά στις χώρες της Ευρώπης εκτιμάται ότι καταναλώθηκαν 52,2 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα, εκ των οποίων τα 35,2 δισεκατομμύρια καταναλώθηκαν στις 27 χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή το 8,3% της συνολικής κατανάλωσης.
Σύμφωνα με την Εκθεση της KPMG «Παράνομη Κατανάλωση Τσιγάρων στην Ευρώπη: Τα αποτελέσματα για το 2023» (Σεπτέμβριος 2024), η οποία διενεργήθηκε για λογαριασμό της Philip Morris International, οι απώλειες των εσόδων για τα δημόσια ταμεία των χωρών της ΕΕ το 2023 υπολογίζονται σε 11,6 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ ο όγκος των παράνομων τσιγάρων που καταναλώθηκε τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα αυξήθηκε περαιτέρω το 2023.
Από τα στοιχεία της ίδιας έρευνας προκύπτει ότι στην Ελλάδα το ποσοστό των παράνομων τσιγάρων ανήλθε στο 23,7% της συνολικής κατανάλωσης τσιγάρων, αυξημένο κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2022, αντιστοιχώντας σε 3,5 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα. Δηλαδή, σχεδόν το ένα στα τέσσερα τσιγάρα που κάπνισαν οι Ελληνες διακινήθηκε παράνομα.
Οπως αναφέρει ο Ιάκωβος Καργαρώτος, αντιπρόεδρος της εταιρείας Παπαστράτος, με αφορμή τη δημοσιοποίηση της Εκθεσης της KPMG, «τα στοιχεία επιβεβαιώνουν για μία ακόμη χρονιά ότι οι αρμόδιες Αρχές θα πρέπει να κινηθούν ταχύτερα και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα για την πάταξη του παράνομου εμπορίου. Οφείλουμε όλοι μαζί, πολιτεία, κοινωνία, επιχειρήσεις, να ενώσουμε δυνάμεις απέναντι σε αυτό το φαινόμενο που πλήττει την οικονομία, τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των πολιτών στη χώρα μας».
Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία Παπαστράτος πρωτοστατεί εδώ και 10 χρόνια στον αγώνα κατά του παράνομου εμπορίου τσιγάρων με δράσεις στήριξης των διωκτικών Αρχών και ενημέρωσης του κοινού, συνολικού κόστους άνω των 7 εκατ. ευρώ. Πρόσφατα, ανακοίνωσε νέα δωρεά προς το Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο Καταπολέμησης Λαθρεμπορίου για τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας που θα διασυνδέει αποτελεσματικά τις αρμόδιες Αρχές για καλύτερο συντονισμό.
Η Ελλάδα παρουσιάζει από τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης παράνομων τσιγάρων στη συνολική κατανάλωση και βρίσκεται στην τέταρτη θέση, με πρώτη τη Γαλλία, δεύτερη την Ιρλανδία και τρίτη τη Βρετανία.
Στη Γαλλία, που διατηρεί την πρώτη θέση στην κατανάλωση παράνομων τσιγάρων στην ΕΕ, το ποσοστό ανέρχεται στο 33% (10,8 δισεκατομμύρια τσιγάρα), αντιπροσωπεύοντας το 47,7% της συνολικής κατανάλωσης παράνομων τσιγάρων στην ΕΕ.
Το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων αποτελεί μάστιγα για τις καπνοβιομηχανίες. Σύμφωνα με τον Χρήστο Χαρπαντίδη, ανώτερο αντιπρόεδρο Εξωτερικών Υποθέσεων της Philip Morris International, «οι διωκτικές Αρχές στην Ευρώπη έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην εξάρθρωση εγκληματικών κυκλωμάτων που ασχολούνται με την παραγωγή και διακίνηση τσιγάρων.
Ωστόσο, για τον περιορισμό του παράνομου εμπορίου απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση, που να συνδυάζει αυστηρές ποινές με ισχυρή επιβολή του νόμου, εκστρατείες ευαισθητοποίησης και ένα φορολογικό και ρυθμιστικό περιβάλλον που δεν θα ωθεί τους ενήλικους καπνιστές στη μαύρη αγορά, καθώς και συνέργειες μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα».
