Ποια είναι η λιγότερο βιώσιμη πόλη στον κόσμο; Kάθε χρόνο ο Εconomist Intelligence Unit (EIU), θυγατρική του περιοδικού Εconomist, δημοσιεύει ένα παγκόσμιο κατάλογο με τις περισσότερο και τις λιγότερο βιώσιμες πόλεις στον κόσμο, σε ένα σύνολο 173 πόλεων. Η πόλη με τις καλύτερες επιδόσεις ήταν και φέτος η Βιέννη, διατηρώντας την πρωτιά στις πιο βιώσιμες πόλεις παγκοσμίως για τρίτη συνεχή χρονιά. Ο σύνθετος δείκτης του ΕΙU βαθμολογεί τις πόλεις με βάση τις επιδόσεις τους σε 30 διαφορετικούς τομείς, χωρισμένους σε 5 κατηγορίες: σταθερότητα, υγεία, πολιτισμός, περιβάλλον, εκπαίδευση και υποδομές. Ο στόχος είναι να αποτυπωθεί πόσο άνετες συνθήκες ζωής προσφέρει η κάθε πόλη. Κάθε βαθμός κάτω από το 50 σημαίνει ότι οι συνθήκες ζωής στην πόλη είναι εξαιρετικά δύσκολες, με πολλά εμπόδια και περιορισμούς.
Στην νέα επικαιροποιημένη ανάλυση της έρευνας, που δημοσιεύθηκε χθες, o Εconomist εστιάζει στις χειρότερες πόλεις για να ζεις. Δεν προκαλεί έκπληξη ότι οι πόλεις που βρίσκονται στον πάτο της διεθνούς κατάταξης είναι συνήθως εκείνες που σπαράσσονται από εμφύλιες και άλλες συγκρούσεις, είτε οι κάτοικοί τους αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες ως ακραία φτώχεια, είτε όλα αυτά ταυτόχρονα. Η τελευταία θέση ανήκει στη Δαμασκό, η οποία εδώ και 11 χρόνια δεν λέει να ανέβει στην παγκόσμια κατάταξη. Η πρωτεύουσα της Συρίας είναι η λιγότερο βιώσιμη πόλη στον κόσμο, με βαθμολογία κάτω από τη βάση, μόλις 30,7 σε μια κλίμακα 100 βαθμών.
Είναι κατεστραμμένη από τον 13άχρονο πόλεμο, υποφέρει από πολυετείς διακοπές ρεύματος και οικονομική κρίση, η οποία επιδεινώθηκε από έναν καταστροφικό σεισμό στο βόρειο και δυτικό τμήμα της χώρας το 2023. Η συνολική βαθμολογία της πόλης είναι σχεδόν δέκα μονάδες χαμηλότερη από εκείνη της αμέσως χειρότερης πόλης, της Τρίπολης, της πρωτεύουσας της Λιβύης.
Τρεις άλλες πόλεις της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής έχουν πόλεις που βρίσκονται στην τελευταία δεκάδα. Η πρωτεύουσα της Αλγερίας και η μεγαλύτερη πόλη και πρώην πρωτεύουσα της Νιγηρίας, το Αλγέρι και το Λάγος αντίστοιχα, συμπληρώνουν την τετράδα των χειρότερων πόλεων. Πολύ κοντά βρίσκεται και η Χαράρε, η πρωτεύουσα της Ζιμπάμπουε. Όπως σημειώνει ο Economist, οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της υποσαχάριας Αφρικής εξασθενούν εν μέσω πληθυσμιακής έκρηξης. Η πίεση φαίνεται ήδη: μεγάλες, και ενίοτε αιματηρές, κοινωνικές διαμαρτυρίες, στις οποίες πρωταγωνιστεί η νεολαία, δείχνουν ότι η Αφρική είναι καζάνι που βράζει.
Ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Γάζας έχει μειώσει την κατάταξη του Τελ Αβίβ, το οποίο συνήθως έχει σχετικά υψηλή βαθμολογία. Η ισραηλινή πόλη υποχώρησε 20 θέσεις στην κατάταξη, στην 112η, η μεγαλύτερη μετακίνηση στη φετινή έρευνα. (Οι πόλεις στη Γάζα, οι οποίες έχουν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, δεν περιλαμβάνονται στον δείκτη).
Στη σύνοψη της έκθεσης του Economist Ιntelligence Unit δεν περιλαμβάνονται αναλυτικά στοιχεία για τη Δυτική Ευρώπη, τη γεωγραφική περιοχή στην οποία περιλαμβάνεται η Ελλάδα. Ωστόσο όπως προκύπτει από το σχετικό γράφημα, η Αθήνα είναι μακράν η λιγότερο βιώσιμη πόλη στην περιοχή, μακράν από όλες τις υπόλοιπες. Ο Δείκτης Βιωσιμότητας προσεγγίζει το 75. Αυτό σημαίνει ότι η πρωτεύουσα της Ελλάδας ανήκει στη δεύτερη ταχύτητα του παγκόσμιου χάρτη, μια θέση κάτω από τις βιώσιμες πόλεις, που βαθμολογούνται από 80 μονάδες και πάνω.
Η βαθμολογία του EIU κατατάσσει την Αθήνα στις πόλεις όπου «η καθημερινή ζωή είναι σε γενικές γραμμές ομαλή, αλλά κάποιες πλευρές της μπορεί να έχουν προβλήματα». Ακόμα κι έτσι η Αθήνα είναι μακράν σε καλύτερη θέση απο τις πόλεις της Ανατολικής Ευρώπη. Τελευταία στην ευρύτερη ευρωπαϊκή περιοχή είναι η Κωνσταντινούπολη, με βαθμολογια 57,7, οριακά πάνω από τη βάση. Ακολουθούν το Μπακούτο Βουκουρέστι, η Αγία Πετρούπολη και η Σόφια, με την τελευταία να πλησιάζει την Αθήνα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα του Εconomist, συμπίπτει με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ποιότητα ζωής στις Ευρωπαϊκές πόλεις, όπου η Αθήνα βρίσκεται στη δεύτερη χαμηλότερη θέση μετά το Παλέρμο της Σικελίας, ισοβαθμώντας με την Κωνσταντινούπολη. Ακολουθούν τα Τίρανα, η Νάπολη και το Βελιγράδι. Τα Σκόπια μας αφήνουν μακράν πίσω, με 72% των κατοίκων να δηλώνουν σε γενικές γραμμές ικανοποιπημένοι με την ποιότητα της ζωής τους στην πόλη, έναντι 65% στην Αθήνα.