Προσπάθειες για να ενισχυθεί ο θρησκευτικός τουρισμός στην Ελλάδα, μια βιομηχανία με παγκόσμιο τζίρο 15 δισ. ευρώ, καταβάλλονται το τελευταίο χρονικό διάστημα. Η χώρα μας, σύμφωνα με τους ειδικούς, εμφανίζει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, καθώς διαθέτει περισσότερους από 250 τόπους θρησκευτικού ενδιαφέροντος. Πριν από την πανδημία η ελληνική αγορά είχε έσοδα περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ από τα προσκυνηματικά ταξίδια, το 85% των οποίων προερχόταν από εσωτερικούς τουρίστες· θεωρώντας αυτόν τον αριθμό αναντίστοιχο με τις πραγματικές δυνατότητες της χώρας, κρατικοί και εκκλησιαστικοί φορείς επιχειρούν να αντιστρέψουν τα δεδομένα.
Παρότι τα γεωπολιτικά γεγονότα των τελευταίων ετών περιόρισαν την άφιξη ρώσων τουριστών – οι οποίοι κατείχαν τη μερίδα του λέοντος στα προσκυνηματικά ταξίδια προς την Ελλάδα –, ο θρησκευτικός τουρισμός θεωρείται σημαντική επένδυση για το μέλλον: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, 200 εκατομμύρια άνθρωποι ταξιδεύουν κάθε χρόνο για θρησκευτικούς λόγους, με τα ταξίδια αυτά να είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο είδος τουρισμού παγκοσμίως αλλά και το πιο ανθεκτικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το lockdown o θρησκευτικός τουρισμός ήταν το πρώτο είδος τουρισμού που έδειξε σημάδια ανάκαμψης.
Στο πλαίσιο αυτό, πριν από λίγες ημέρες υπεγράφη πρωτόκολλο για τη ανάπτυξη του θρησκευτικού και προσκυνηματικού τουρισμού μεταξύ του υπουργείου Τουρισμού και εκπροσώπων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Εκκλησίας της Κρήτης. «Ο θρησκευτικός και προσκυνηματικός τουρισμός μπορεί να αναπτυχθεί σε όλες τις περιφέρειες της χώρας μας και να προσελκύσει ταξιδιώτες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αποτελεί λοιπόν αναπόσπαστο τμήμα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, που μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη για την εθνική οικονομία και ιδίως τις τοπικές κοινωνίες, συμβάλλοντας καίρια στον στόχο μας για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη» ανέφερε η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε να καταγραφούν λεπτομερώς τα σημαντικότερα προσκυνηματικά μνημεία και οι θρησκευτικοί προορισμοί από τις Εκκλησίες, μαζί με τις χρηστικές πληροφορίες που τα αφορούν, να αναρτηθούν οι πληροφορίες στο Διαδίκτυο, να παραχθεί εξειδικευμένο διαφημιστικό υλικό, να δημιουργηθούν εκδόσεις, ταινίες και άλλα σύγχρονα επικοινωνιακά μέσα και όλα αυτά να προωθηθούν στην αγορά. Αλλωστε, ο μητροπολίτης Δωδώνης Χρυσόστομος, ως πρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Ιεράς Συνόδου, πραγματοποιεί εδώ και χρόνια επαφές εντός και εκτός Ελλάδας για τον συγκεκριμένο σκοπό. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης αποφασίστηκε, επίσης, η υλοποίηση κοινών δράσεων για την προστασία, ανάδειξη, προβολή και προώθηση των ιερών µνημείων, του περιβάλλοντος χώρου τους και της ευρύτερης περιοχής όπου βρίσκονται.
Σημειώνεται ότι οι προσπάθειες για την ανάδειξη του θρησκευτικού τουρισμού στη χώρα μας «επανεκκίνησαν» τον περασμένο Νοέμβριο, όταν συνεδρίασε για πρώτη φορά η Κοινή Συντονιστική Επιτροπή του Προσκυνηματικού Τουρισμού με τη συμμετοχή εκπροσώπων του υπουργείου, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Εκκλησίας της Ελλάδος, της Εκκλησίας της Κρήτης, της Διοίκησης του Αγίου Ορους, των υπουργείων Πολιτισμού, Τουρισμού και του ΕΟΤ. Η επιτροπή είχε συσταθεί το 2013 αλλά επί της ουσίας δεν λειτούργησε ποτέ.
Ενδεικτικά της κινητικότητας που αναπτύσσεται είναι, επίσης, το συνέδριο που πραγματοποιήθηκε για τον θρησκευτικό τουρισμό στην Ιερά Μητρόπολη Λέρου, την 1η Ιουλίου, με τη συμμετοχή πλήθους ομιλητών, και μια αντίστοιχη εκδήλωση στο Αγρίνιο, στις 5-6 Ιουλίου, με τη συμμετοχή υπουργών, αιρετών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ξενοδόχων, της προέδρου του ΕΟΤ και των Μητροπολιτών Αιτωλίας και Ακαρνανίας Δαμασκηνού και Ναυπάκτου Ιερόθεου.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην Ελλάδα υπάρχουν προορισμοί που μπορούν να αναδειχθούν σε πόλους έλξης. Η Μονή του Οσίου Λουκά στη Βοιωτία, που περιλαμβάνεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο, περιοχές της Μακεδονίας συνδεδεμένες με τη διαδρομή του Αποστόλου Παύλου, ο Αγιος Προκόπιος στη Εύβοια, ο Αγιος Νεκτάριος στην Αίγινα και η Παναγία της Τήνου είναι μερικοί από αυτούς. Ωθηση χρειάζεται να δοθεί και σε διεθνώς γνωστούς προορισμούς όπως το Αγιον Ορος και τα Μετέωρα, με τα τελευταία να αναδεικνύουν την ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας ως προς τον θρησκευτικό τουρισμό: Παρότι παρουσιάζουν διαρκώς αύξηση επισκεψιμότητας με περίπου 2,5 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, μόνο το ένα εκατομμύριο εξ αυτών διανυκτερεύουν εκεί, γεγονός που στερεί σημαντικά έσοδα από την τοπική κοινωνία.
