Ο νέος χρόνος βρίσκει την πρωτεύουσα με σοβαρά προβλήματα που της κληρονόμησε ο παλιός. Ενα απ’ αυτά παραμένουν οι συγκοινωνίες. Τραμ, λεωφορεία, ηλεκτρικός (προχτές σημειώθηκε σοβαρό επεισόδιο ενδεικτικό του κενού ασφαλείας, όταν άνοιξαν οι πόρτες συρμού ενώ ήταν εν κινήσει). Και δυστυχώς, το μετρό, που πια έχει γεράσει και φαίνεται.
Εχω πολλές φορές αναφερθεί στις συγκοινωνίες, επειδή είναι ζωτικής σημασίας για την καθημερινότητα των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων – αλλά και όλης της πόλης, αφού καλύτερες συγκοινωνίες σημαίνουν κίνητρο για λιγότερα ΙΧ στην πόλη. Ανέκαθεν υπήρχαν προβλήματα, τα οποία επιδεινώθηκαν τα χρόνια της χρεοκοπίας, αφού το διάστημα 2010-2015 τα μέσα μεταφοράς βρέθηκαν στο κέντρο της προσπάθειας του αριστερού λαϊκισμού να δημιουργήσει εστίες συστημικής και βίαιης αμφισβήτησης της κοινωνικής συνοχής στο όνομα της κατάρρευσης των εισοδημάτων των πολιτών.
Οι συγκοινωνίες, ως λαϊκό μέσο μεταφοράς, έγινε προσπάθεια να επιταχθούν από «το κίνημα», για να μετακινείται τσάμπα «ο λαός». Οταν νεαρός σκοτώθηκε πηδώντας από εν κινήσει τρόλεϊ για να αποφύγει το πρόστιμο σε έλεγχο, μπήκαν στο στόχαστρο οι έλεγχοι ενώ οργανωμένες ομάδες εισέβαλλαν στα μέσα συγκοινωνίας και κατέστρεφαν ακυρωτικά μηχανήματα. Ακόμα στις εισόδους των μεγάλων σταθμών του μετρό υπάρχει ορατό το αποτύπωμα εκείνων των καταδρομικών επιθέσεων.
Ταυτόχρονα με τις καταστροφές, καλλιεργήθηκε και διαδόθηκε η πεποίθηση ότι είναι πράξη δικαιοσύνης οι επιβάτες να μην πληρώνουν εισιτήριο για τη μεταφορά τους. Η εισιτηριοαποφυγή, από ντροπιαστική μικροπαρανομία, έγινε επαναστατική πράξη δήθεν απαλλοτρίωσης υπέρ «του λαού» των συγκοινωνιακών υπηρεσιών. Μόνο που ο λαός απαλλοτρίωνε μια ήδη προβληματική δημόσια υπηρεσία, με αποτέλεσμα να επιδεινώνονται οι παροχές της.
Κάπως έτσι διαλύθηκαν οι δημόσιες συγκοινωνίες. Θυμάμαι, το καλοκαίρι του 2018 φωτογράφιζα τα καντράν των δρομολογίων του μετρό, που περνούσαν κάθε 14 λεπτά και προσέβλεπα σε μια επόμενη πολιτική κατάσταση, στην οποία θα ανέκαμπταν και οι συγκοινωνίες. Το περασμένο καλοκαίρι, η κατάσταση ήταν περίπου ίδια.
Δυστυχώς, ούτε μετά το 2019 οι συγκοινωνίες ανέκαμψαν. Μάλλον επιδεινώθηκαν. Η κυβέρνηση, βεβαίως, υλοποιεί πρόγραμμα αγοράς νέων οχημάτων, κυρίως λεωφορείων. Καλά και άριστα είναι τα νέα αυτοκίνητα, αλλά κι αυτά παλιώνουν – ενώ το θέμα πάντα είναι η ποιότητα των συγκοινωνιών, η συχνότητα και η ταχύτητα. Και η σημερινή κατάσταση είναι απογοητευτική. Τα λεωφορεία, βρώμικα, αργούν όλο και περισσότερο. Το τραμ, επίσης. Και το μετρό εμφανίζει σημάδια εγκατάλειψης, αφού στη μόνιμη αραίωση δρομολογίων έχουν προστεθεί έλλειμμα καθαριότητας, έλλειμμα αστυνόμευσης, επιδείνωση της επαιτείας. Επιπλέον, πολλοί σταθμοί έχουν παραδοθεί στην αισθητική των άθλιων γκραφίτι.
Η κυβέρνηση μετεωρίζεται, παρακολουθώντας σπασμωδικά. Μια λογική πρόταση, αφού στο μεταξύ λύση ιδιωτικοποίησης δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα (λογικό να μη θέλει ο Πρωθυπουργός τη δημιουργία κινήματος νέων Σταμουλοκολλάδων, που συμβολοποίησαν τη βίαιη αντίθεση στις πολιτικές του πατέρα του), είναι η αύξηση εσόδων από το κυνήγι των τσαμπατζήδων. Αλλ’ ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας δεν έχει κάνει στοιχειώδη πράγματα γι’ αυτό. Δεν έχει γίνει κατορθωτό έστω να λειτουργήσει το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Η επιβίβαση από την μπροστινή θύρα, που ανακοινώθηκε, ακυρώθηκε στην πράξη ενώ οι ελεγκτές παραμένουν αθέατοι.
Το αποτέλεσμα είναι τραγικό: οι συγκοινωνίες, σιγά σιγά, βυθίζονται. Το κράτος, χωρίς πολιτικό όραμα, με αποτυχημένη τεχνοκρατική αντιμετώπισή τους, αδυνατεί να τις διαχειριστεί. Και φυσικά, ακόμα μια φορά, την πληρώνουν οι κάτοικοι της πόλης.
