«Ο Ζελένσκι κόβει το ρωσικό αέριο και παγώνει την Ευρώπη», γράφει ο ένας. «Πούτιν και Ζελένσκι δίνουν τα κλειδιά της ΕΕ στον Ερντογάν», ισχυρίζεται ο άλλος. Οι τίτλοι αυτοί μπορεί να ικανοποιούν τον φιλοπουτινισμό και τον αντιτουρκισμό της ελληνικής κοινωνίας, αλλά δεν θα μπορούσε να είναι πιο μακριά από την πραγματικότητα. Διότι η μη ανανέωση της συμφωνίας για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ μέσω της Ουκρανίας έρχεται να λύσει το ένα από τα δύο παράδοξα αυτής της ιστορίας: μια χώρα που έχει εισβάλει στον γείτονά της, και τον βομβαρδίζει ασταμάτητα εδώ και τρία χρόνια, αποκόμιζε μεγάλα κέρδη από την εξαγωγή του αερίου της μέσω αυτής ακριβώς της χώρας και χρησιμοποιούσε αυτά τα κέρδη για να τροφοδοτεί την πολεμική της μηχανή. Σύμφωνα με το ινστιτούτο Bruegel, η διακοπή των ροών αερίου θα κοστίσει στη Μόσχα 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, εκτός φυσικά αν κατευθύνει αυτές τις ροές προς φιλικές της χώρες.
Ηδη δρομολογούνται τέτοιες διαδικασίες. Την ώρα που η φιλοευρωπαϊκή Μολδαβία ανακοινώνει στους πολίτες της ότι αναγκάζεται να διακόψει τη θέρμανση και το ζεστό νερό, ο φιλοπουτινικός πρόεδρος της Σλοβακίας κλείνει συμφωνίες με το ίνδαλμά του και απειλεί με αντίποινα τον Ζελένσκι. Οσο για μας, μην τρελαίνεστε: δεν θα πάθουμε τίποτα. «Η ΕΕ μπορεί να ζήσει χωρίς το ρωσικό αέριο», τόνιζε τον περασμένο Οκτώβριο η τότε επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον. Οι χώρες της Ενωσης θα χάσουν κάπου το 5% των εισαγωγών αερίου – αλλά μπορούν να το αναπληρώσουν με το (ακριβότερο) υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που φτάνει είτε από άλλους προμηθευτές είτε, διά θαλάσσης, από τη… Ρωσία.
Να το δεύτερο παράδοξο: οι αφίξεις στα ευρωπαϊκά λιμάνια αυτού του φορτίου, που προέρχεται από ρωσικούς σταθμούς υγροποίησης, σημείωσαν το 2024 ένα νέο ιστορικό ρεκόρ. Ανησυχώντας για την ενεργειακή της επάρκεια, η Ευρώπη δεν έχει επιβάλει κυρώσεις σε αυτόν τον τομέα. Το αποτέλεσμα είναι, εν μέσω του πολέμου, η Μόσχα να διατηρεί ένα μεγάλο μέρος των κερδών της.
Συμπέρασμα: το αέριο δεν θα λείψει, μπορεί όμως να ακριβύνει. Πρωτίστως για τους Ουκρανούς, εξού και η γκρίνια πολλών επιχειρηματιών. Η χώρα ετοιμάζεται, επιπλέον, να δεχθεί βομβαρδισμούς και των αγωγών από τους οποίους δεν θα διέρχεται πλέον ρωσικό αέριο. Η ενέργεια μπορεί όμως να ακριβύνει πρόσκαιρα και για τους Ευρωπαίους. Ο ρώσος πρεσβευτής στην Αθήνα το είπε πολύ χαριτωμένα: η ελληνική κυβέρνηση μιλά συνεχώς για εγκατάλειψη του ρωσικού αερίου, αλλά η λειτουργία του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη δεν φέρνει αποτελέσματα, θα έχετε λοιπόν μεγάλες οικονομικές απώλειες, μήπως το ξανασκεφτείτε.
Λάθος πόρτα χτυπάει. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που επιμένει αταλάντευτα στην εθνική γραμμή της υποστήριξης της Ουκρανίας για όσο χρειαστεί, είναι βέβαιο ότι δεν θα υποκύψει στον εκβιασμό.
