Στις αρχές του νέου έτους αναμένεται να δοθεί λύση για περίπου 20.000 στεγαστικά δάνεια αποτιμημένα σε ελβετικό φράγκο που δόθηκαν κατά κύριο λόγο την τριετία 2006-2008.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο της κυβέρνησης για τη διευθέτηση του χρονίζοντος προβλήματος βασίζεται στους εξής άξονες: κούρεμα της υπερβάλλουσας οφειλής λόγω ισοτιμίας, προσαύξηση με βάση τη διαφορά του επιτοκίου ελβετικού φράγκου από το αντίστοιχο του ευρώ και υπογραφή νέας σύμβασης σε ευρώ για την αναχρηματοδότηση της εναπομένουσας οφειλής.
Οι συζητήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με τις τράπεζες για να δοθεί τελική λύση δεν έχουν καταλήξει, είναι όμως σε προχωρημένο επίπεδο και οι σχετικές ανακοινώσεις εκτιμάται πως δεν θα αργήσουν.
Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο θα δεχθούν κούρεμα ανάλογο της αύξησης που έχει επιφέρει η αλλαγή της ισοτιμίας ευρώ – ελβετικού φράγκου από τη στιγμή χορήγησης του δανείου μέχρι σήμερα. Την περίοδο 2006-2008, 1 ευρώ αντιστοιχούσε σε περίπου 1,60-1,65 ε.φ., ενώ σήμερα ανταλλάσσεται έναντι 0,94 ε.φ. (μείωση περίπου 70%). Η αλλαγή της ισοτιμίας επήλθε μετά την απόφαση της ελβετικής κεντρικής τράπεζας να άρει τη σταθερή ισοτιμία έναντι του ευρώ (την οποία θέσπισε το 2011, με 1 ευρώ να αντιστοιχεί σε 1,20 ε.φ.) το 2015.
Η αλλαγή της ισοτιμίας πολλαπλασίασε τον όγκο των δανείων σε ελβετικό φράγκο, με αποτέλεσμα ακόμα και τον διπλασιασμό του αρχικού κεφαλαίου δανεισμού. Με την υπό συζήτηση λύση, το σύνολο του ποσού της προσαύξησης λόγω της ισοτιμίας θα διαγράφεται, υπό την προϋπόθεση να μην ξεπερνά το ποσό του αρχικού δανείου, καθώς υπάρχει σχετικός περιορισμός από τις εποπτικές Αρχές. Για παράδειγμα, αν ένα δάνειο αρχικού ύψους 100.000 ευρώ έχει φτάσει σήμερα τα 180.000 ευρώ (λόγω ισοτιμίας και τοκισμού), θα κουρευτεί κατά π.χ. 70.000 ευρώ που αντιστοιχούν στην προσαύξηση λόγω της ισοτιμίας. Αν ο όγκος του έχει φτάσει τα 240.000 ευρώ, θα μπορεί να μειωθεί μέχρι τα 140.000 ευρώ. Πιο κερδισμένοι θα είναι οι οφειλέτες που βρίσκονται κοντά στην αποπληρωμή των δανείων τους.
Μετά το κούρεμα θα ακολουθεί πρόταση από την τράπεζα για νέα χρηματοδότηση του υπολοίπου της οφειλής. Η πρόταση θα διαμορφώνεται από έναν μηχανισμό που θα υπολογίζει τους τόκους που θα είχε κληθεί να πληρώσει ο δανειολήπτης αν το δάνειό του δεν ήταν σε ελβετικό φράγκο αλλά σε ευρώ, στη λογική της ίσης μεταχείρισης (equal treatment). Δηλαδή, καθώς πρόκειται για δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, αντί να χρησιμοποιείται ως επιτόκιο βάσης το LIBOR ή το SARON του ελβετικού φράγκου, να χρησιμοποιείται το Euribor. Ο μηχανισμός θα τρέχει μια προσομοίωση εξυπηρέτησης του δανείου σαν να είχε αποτιμηθεί σε ευρώ, ώστε να εκτιμηθεί το σύνολο των τόκων που θα πλήρωνε ο δανειολήπτης μέχρι σήμερα. Το ποσό αυτό θα είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο που έχουν κληθεί να πληρώσουν λόγω τοκισμού οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, καθώς πρόκειται για δάνεια με χαμηλά επιτόκια. Η διαφορά που θα προκύπτει θα προστίθεται στο υπόλοιπο της οφειλής. Σημειώνεται πως η λύση αυτή θεωρείται και ως «η πιο δίκαιη» για τους δανειολήπτες.
Εχοντας πλέον μια ξεκαθαρισμένη εικόνα της οφειλής, αποτιμημένης σε ευρώ, οι τράπεζες θα κλείνουν το παλιό δάνειο αποπληρώνοντάς το και θα προτείνουν νέο δάνειο (σε ευρώ) για την εξόφληση του υπολοίπου. Οι όροι του νέου δανεισμού θα διαφέρουν από δανειολήπτη σε δανειολήπτη, ανάλογα με τον όγκο του δανείου, τη διάρκεια αποπληρωμής που θα συμφωνηθεί και το πιστωτικό προφίλ.
Ουσιαστικά, η λύση είναι μονόδρομος για τις τράπεζες που επιθυμούν να απαλλαχθούν από τα υπόλοιπα δανείων σε ελβετικό φράγκο, υπό τον φόβο νέας αύξησης των κόκκινων δανείων τους. Παράλληλα, σε συνέχεια των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έχουν δικαιώσει δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο από άλλες χώρες της ΕΕ (Πολωνία, Ουγγαρία κ.ά.), τα χρονικά περιθώρια για τη διευθέτηση του ζητήματος στενεύουν. Αλλωστε, τον Δεκέμβριο του 2025 έχει οριστεί η εκδίκαση των συλλογικών αγωγών που έχουν καταθέσει οι δανειολήπτες των τριών εκ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Γι’ αυτό και κατά το προηγούμενο διάστημα οι τράπεζες έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις μέσω αναχρηματοδότησης των δανείων με νέες συμβάσεις σε ευρώ, με βάση τη σημερινή ισοτιμία ευρώ – ελβετικού φράγκου, με αποτέλεσμα η «χασούρα» να πλήττει τους δανειολήπτες. Αλλη εναλλακτική που έχει δοθεί για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο είναι η ένταξή τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό, όμως αυτό δεν είναι δυνατό στις περισσότερες περιπτώσεις λόγω εισοδηματικών κριτηρίων. Οσοι δανειολήπτες έχουν αποπληρώσει τα δάνειά τους ή έχουν αποδεχθεί κάποια ρύθμιση θα μείνουν και εκτός της όποιας λύσης. Από τη μεριά τους, οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο δεν δείχνουν διατεθειμένοι να αποσυρθούν από τη δικαστική μάχη που έχουν ξεκινήσει, διεκδικώντας μια λύση που θα έχει καθολική εφαρμογή στο σύνολο των δανείων σε ελβετικό φράγκο.
