Crna Gora je izručila južnokorejskog državljanina Do Kvona (Hyeong Do Kwon) Sjedinjenim Američkim Državama (SAD), saopštila je 31.decembra Uprava policije.
SAD potražuje Do Kvona zbog prevara na tržištu kripto valuta vrijednim najmanje 40 milijardi dolara.
"Danas je na graničnom prelazu Aerodrom Podgorica od strane službenika NCB Interpola Podgorica, uz podršku Specijalne jedinice policije, izručen državljanin Južne Koreje D.H.K. koji se potraživao od strane dvije države i to Južne Koreje i Sjedinjenih Američkih Država", piše u saopštenju.
Policija podsjeća da je Do Kvon uhapšen u Crnoj Gori 23. marta 2023. godine.
"Izručen je nadležnim organima za sprovođenje zakona SADa i agentima Federalnog istražnog biroa (FBI), a shodno rešenju Ministarstva pravde Crne Gore, radi vođenja krivičnog postupka u SAD", navedeno je u saopštenju u kome se navodi da ga terete za više krivičnih djela.
Zbog istog krivičnog djela Do Kvona je potraživala i Južna Koreja, ali je ministar pravde Bojan Božović odlučio 27.decembra da se on izruči SAD.
Tada je saopštio da "većina kriterijuma ide u prilog zahtjevu za izručenje SAD", te da su razmotreni težina krivičnih djela, mjesto izvršenja, redosljed podnošenja zahtjeva, državljanstvo traženog lica, mogućnost daljeg izručenja drugoj državi, i druge okolnosti.
Tzv. "kralj kriptovaluta" Do Kvon je uhapšen na aerodromu u Podgorici u martu 2023.godine sa poslovnim partnerom Čang Junom (Chang Joon), kada su pokušali da sa falsifikovanim pasošima otputuju u Dubai.
Nakon što su osuđeni na po četiri mjeseca zatvora, Čang Jun je u februaru izručen Južnoj Koreji, a Do Kvon je u podgoričkom prihvatilištu za strance čekao odluku o izručenju.
Za to vrijeme su donošene različite odluke o zahtjevima dvije države za njegovo izručenje.
Oprečne sudske odluke
Sudovi su osam puta odlučivali o njegovoj ekstradiciji tokom godinu i devet mjeseci od hapšenja Do Kvona, što je njegov advokat Goran Rodić ranije za Radio Slobodna Evropa nazvao "pravosudnom blamažom".
Nakon što je poništena odluka Višeg suda donijeta u februaru da ga izruči SAD, isti sud je u martu odlučio da ga izruči Južnoj Koreji s obrazloženjem da je zamolnica za izručenje te zemlje dobijena prije američke.
U avgustu je Vrhovni sud saopštio da su ispunjeni uslovi za izručenje, a da će ministar pravde Bojan Božović odlučiti kojoj državi.
U međuvremenu je u SAD počelo suđenje Do Kvonu u odsustvu.
Njujorški sud je u aprilu proglasio Do Kvona i njegovu kompaniju Terraform labs odgovornima za građansku prevaru, jer su, prema podacima američke Komisije za hartije od vrijednosti (SEC) obmanuli investitore koji su izgubili oko 40 milijardi dolara.
Iako je u građanskom poravnanju sa SEC, kompanija Terraform labs je pristala da plati oko 4,5 milijardi dolara, ali SAD nisu odustale od zahtjeva za ozručenje.
U Južnoj Koreji je Do Kvon optužen za prevaru i kršenje zakona o tržištu kapitala.
Po nalogu za hapšenje koje su septembra prošle godine izdale tamošnje vlasti, Do Kvon se našao na crvenoj Interpolovoj potjernici nakon kraha kriptovaluta Terra i Luna i kompanije Teraform Labs, u kojoj je suvlasnik.
Slučaj Do Kvon i politička scena u Crnoj Gori
Do Kvon je postao i dio crnogorske političke scene, jer je premijer Milojko Spajić optuživan da je od njega dobijao donacije za svoju partiju Pokret Evropa sad.
O tome je Spajić dao izjavu u svojstvu građanina Specijalnom državnom tužilaštvu, koje je formiralo predmet.
Dokumenta SEC-a pokazuju da je Spajić kao jedan od prvih ulagača u Do Kvonovu firmu Termaform Labs kao fizičko lice 2018. investirao 75.000 dolara u tu firmu.
O optužbama je raspravljalo i Vijeće za bezbjednost uoči izbora juna 2023, koje je saopštilo da su se Spajić i Do Kvon sastajali u Beogradu, u vrijeme kad je južnokorejski državljanin već bio na crvenoj Interpolovoj potjernici.
Do Kvonov advokat Goran Rodić je kazao da je on "uvezen” u Crnu Goru kako bi bio zloupotrijebljen za unutarpolitičke borbe uoči izbora.
Razlog Do Kvonovog dolaksa u Crnu Goru, kao ni njegov boravak u Srbiji, do danas nisu rasvijetljeni.
