Vijeće Ustavnog suda Republike Srpske (RS) za zaštitu vitalnog nacionalnog interesa utvrdilo da interese bošnjačkog naroda ne vrijeđaju zakonske izmjene koje predviđaju da se grb Nemanjića (dvoglavi orao sa krunom) i himna "Bože pravde" ponovo mogu koristiti u institucijama tog bh. entiteta.
Radi se o simbolima koje je Ustavni sud Bosne i Hercegovine poništio 2006. godine sa zvaničnih obilježja u Republici Srpskoj, ocijenivši da diskriminišu Bošnjake i Hrvate u tom bh. entitetu.
Nemanjići su srpska srednjovjekovna vlastela koja je najduže vladala Srbijom.
Klub Bošnjaka je pokrenuo proces zaštite vitalnog nacionalnog interesa nakon što je sporni zakon o izmjenama zakona o zastavi, grbu i himni RS usvojen početkom decembra. Iz tog kluba naveli su da se "na mala vrata" vraćaju simboli koje je Ustavni sud BH poništio 2006. godine.
U usvojenom zakonu se navodi da će se moći koristiti himne i grb država sa kojima "pojedini ili svi konstitutivni narodi ili Ostali ili građani u Republici Srpskoj imaju zajedničko istorijsko, kulturološko i tradicionalno nasljeđe".
U predloženom tekstu, ali ni u obrazloženju nije navedeno o kojim se državama radi.
Iz Ustavnog suda RS saopšteno je 30. decembra da se tom odredbom "nedvosmisleno ostavlja mogućnost" da se u situacijama definisanim zakonom, istaknu zastave i grbovi i izvedu himne drugih država sa kojima se identifikuju pojedini ili svi konstitutivni narodi i pripadnici ostalih, u pogledu zajedničkog istorijskog, kulturnog i tradicionalnog nasljeđa.
"To znači, da su pripadnici svih konstitutivnih naroda i ostali građani stavljeni u ravnopravan položaj i tretirani su jednako u pogledu pitanja koje uređuje predmetna zakonska odredba, odnosno niko nije privilegovan u tom smislu", navodi se u saopštenju Ustavnog suda RS, koje prenosi Srna.
Ističe se da se "nijednom od konstitutivnih naroda, pa tako ni bošnjačkom", ne osporava i ne oduzima mogućnost da zajedno sa isticanjem simbola RS, istaknu zastave i grbove i izvode himne država sa kojima, po njihovom mišljenju, imaju zajedničko istorijsko, kulturno i tradicionalno nasljeđe".
Prema usvojenim izmjenama, u institucijama tog bh.entiteta mogu se isticati zastave i grbovi, te izvoditi himne stranih država sa kojima RS ima sporazum o uspostavljanju specijalnih paralelnih odnosa.
S obzirom na to da RS ima takav sporazum sa Srbijom, to praktično znači da se na sjednicama entitetskog parlamenta može emitovati himna Srbije "Bože pravde". Ispred i unutar zgrade Skupštine RS moći će se vijoriti zastava Srbije s grbom Nemanjića.
"To znači da kada budemo otvarali bolnicu Trebinje, recimo da je investitor Azerbejdžan, biće himna Azerbejdžana i grb Azerbejdžana, ali sa ove strane će biti na zastavi i amblem RS i ovaj grb Nemanjića kao zvaničan, a ne kao nešto što se koristi protokolarno. I 'Bože pravde' će biti zvanična himna koja se izvodi po zakonu, a ne zato što to u protokolu neko hoće, a neko neće da stavi", pojasnio je predsjednik Skupštine RS Nenad Stevandić, tokom rasprave o izmjenama 30. oktobra.
Predstavnici probosanskih stranaka su najavili osporavanje izmjena zakona i pred Ustavnim sudom Bosne i Hercegovine, jer, nakon odluke Ustavnog suda RS izmjene stupaju na snagu.
Na zastavi RS, nakon presude Ustavnog suda BiH iz 2006. godine nema nikakvog grba, a entitetska himna "Moja Republika", ozakonjena je 2008. godine.
Zvanična državna zastava Bosne i Hercegovine ne može se naći na ili u zgradama institucija u RS, a državna himna emitira se samo na početku sjednice državnog parlamenta.
