Το υπουργείο Εργασίας διαφημίζει το νέο επίδομα ανεργίας ως «πιο αποτελεσματικό, πιο δίκαιο, πιο ανταποδοτικό». Όμως ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτες σφοδρές αντιδράσεις, που το χαρακτηρίζουν τιμωρητικό, ιδίως για τους νέους, με χαμηλούς μισθούς χωρίς πολλά έτη προϋπηρεσίας αλλά και για τους μακροχρόνια άνεργους.
Η πλέον αρνητική αλλαγή είναι ότι εισάγονται «κόφτες», που περιορίζουν τον αριθμό των δικαιούχων, με βασικότερο ότι πλέον απαιτούνται δύο επιπλέον πλήρεις μήνες ασφάλισης, για να λάβει κανείς το επίδομα ανεργίας, όπως περιγράφεται σαφώς στη σχετική ΚΥΑ (ΦΕΚ Β 7047).
Προς το παρόν, το νέο σύστημα καταβολής του επιδόματος ανεργίας θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε 15.000 ανέργους, για ένα διάστημα μέχρι 16 μηνών. Κατόπιν τούτου το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί και αφού γίνουν πιθανές τροποποιήσεις, θα εφαρμοστεί στο σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων.
Για «μακελειό στα νέα επιδόματα ανεργίας» κάνει λόγο ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ). Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «πετιούνται στον Καιάδα οι μακροχρόνια άνεργοι», αποκαλώντας τον νέο σχεδιασμό «αναχρονιστικό και ακραία αντικοινωνικό».
Στην πραγματικότητα η «μαγιά» για το νέο σύστημα δεν είναι και τόσο νέα, αφού προέρχεται από τις συστάσεις της «Έκθεσης Πισσαρίδη» του 2020, ενώ ο τελικός ανασχεδιασμός έγινε με βάση τις υποδείξεις του ΟΟΣΑ.
Το «τυράκι» για το νέο επίδομα είναι ότι θα περιλαμβάνει ανταποδοτικό – μεταβλητό σκέλος, που υπολογίζεται με βάση το ύψος του μισθού και τα έτη προϋπηρεσίας – με «ταβάνι» τα 1297,45 ευρώ. Όμως εκείνοι που θα φτάνουν στο «πλαφόν» θα είναι ελάχιστοι, αφού οι περισσότεροι άνεργοι είναι κατά κανόνα πρώην χαμηλόμισθοι.
Στην πράξη, η πλειονότητα των ανέργων θα λαμβάνει μόνο το «σταθερό» μέρος του επιδόματος ανεργίας, που ξεκινάει από το 70% του νόμιμου ημερομισθίου και βαίνει μειούμενο ανά τρίμηνο: Από τα 581 ευρώ το πρώτο τρίμηνο, καταλήγει στο τέλος του χρόνου στο πενιχρό ποσό των 332 ευρώ, ενώ όσοι δικαιούνται δεύτερο έτος επιδότησης θα λάβουν στο τέλος 166 ευρώ.
«Να σταματήσει άμεσα ο πρωτοφανής κοινωνικός ρατσισμός σε βάρος νέων με χαμηλό μισθό και μικρό εργασιακό βίο που περνούν στην ανεργία!» ζητά ο πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ.
«Η κυβέρνηση προσπάθησε όλες τις προηγούμενες μέρες να πείσει την κοινωνία ότι έρχονται δήθεν νέα και αυξημένα επιδόματα ανεργίας, μάλιστα μέχρι του ύψους των 1.300 ευρώ, όπως διαβάσαμε στον Τύπο και ακούσαμε στα ραδιόφωνα και την τηλεόραση. Η αλήθεια όμως είναι εντελώς διαφορετική!», τονίζει σε σχετική ανάλυση, παραθέτοντας μια σειρά επιχειρήματα.
Μεταξύ άλλων ο καθηγητής νομικής του ΕΚΠΑ παρατηρεί τα εξής :
1) Αυστηροποιείται, μετά από πολλά χρόνια, η βασική προϋπόθεση ένταξης στην «σταθερή» τακτική επιδότηση από τη ΔΥΠΑ αφού αυξάνονται κατά 50 οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης (από 125 εφεξής θα αναζητούνται 175 το τελευταίο 14μηνο), όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παρ. 2 της ΚΥΑ.
Η προϋπόθεση αυτή είναι απαγορευτική για αρκετές χιλιάδες (κυρίως νέων) εργαζομένων που, αν χάσουν την εργασία τους, θα αποκλειστούν από τη «σταθερή» βασική επιδότηση.
2) Καταργείται το επίδομα για τους μακροχρόνια ανέργους (άρθρο 1 παρ.1 της ΚΥΑ).
Άλλωστε οι μνημονιακές κυβερνήσεις, σε συνεργασία με τους δανειστές, πάντα αναζητούσαν τρόπο οριστικής αποβολής των μακροχρόνια ανέργων (άνεργοι πέραν του 12μήνου) από κάθε είδους εισοδηματική ενίσχυσή τους. Η οικονομική ενίσχυση των μακροχρόνια ανέργων με το ποσό των 200 ευρώ μηνιαίως και σε 12μηνη βάση από 1-1-2014 ήταν μια μικρή αλλά σημαντική ανακούφιση για τους φτωχούς άνεργους συνανθρώπους μας.
3) Ενσωματώνονται τα τρία Δώρα (Χριστουγέννων, Πάσχα, Επίδομα Αδείας) στα μικρότερα επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ (άρθρο 4 παρ. 1 της ΚΥΑ).
4) Εφεξής θα καταβάλλονται πολύ χαμηλότερα επιδόματα ανεργίας σε όσους θα πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης μόνο τού «σταθερού» μέρους της νέας επιδότησης, τα οποία θα βαίνουν μειούμενα, ως κατωτέρω. Σημειωτέον ότι σήμερα το μηνιαίο επίδομα ανεργίας για όλους ανεξαιρέτως τους επιδοτούμενους ανέργους ανέρχεται σε 509 €.
Οξεία ήταν η αντίδραση του εκπροσώπου των εργαζομένων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης Θανάση Γκόγκου, ο οποίος κατηγορεί την κυβέρνηση για κοροϊδία όσον αφορά το επίδομα ανεργίας.
Καταγγέλλει «την προκλητική της στάση, να προσπαθεί να φορτώσει στους ανέργους την ευθύνη για την ανεργία τους». Επικαλείται μάλιστα το δηκτικό στίχο του Γιάννη Αγγελάκα από το τραγούδι «Σαράβαλο»: «Η φτώχεια είναι πιο φρόνιμη αν νιώθει ότι φταίει».
Ο εκπρόσωπος των εργαζομένων και μέλος του Δ.Σ. της ΔΥΠΑ υπενθυμίζει ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν μήνες που επιδοτούνταν μόλις το 1/10 ως 1/12 των ανέργων, ενώ υπάρχουν δεκάδες κόφτες που τεμαχίζουν το ποσό του επιδόματος και κυρίως το χρονικό διάστημα που μπορεί ένας άνεργος να το πάρει.
«Το επιχείρημα ότι η κλιμάκωση προς τα πίσω θα δώσει κίνητρο για εργασία αποτελεί στην ουσία έναν επιθετικό εκβιασμό, δηλαδή να κάνει τον άνεργο ακόμα πιο ευάλωτο σε οποιαδήποτε θέση εργασίας του προταθεί, ακόμα και με τοποθέτηση σε άλλη πόλη, με τέτοια παραδείγματα να υπάρχουν αρκετά», δηλώνει ο εργαζόμενος και συνδικαλιστής της ΔΥΠΑ.
Τέλος, αναφέρεται στη διάταξη που πέρασε «στα μουλωχτά» και αυξάνει τις ημέρες ασφαλιζόμενης εργασίας που χρειάζεται ένας άνεργος για να δικαιούται το επίδομα στις 175, από 125, στο 14άμηνο.
«Η κυβέρνηση δεν φέρνει καμία ουσιαστική διάταξη που θα αύξανε το ποσό που επιδόματος της ανεργίας, που θα μεγάλωνε τον αριθμό των ανέργων που θα το δικαιούνταν», καταλήγει ο συνδικαλιστής, ζητώντας επαρκή προστασία όλων των ανέργων.
