2015 yılında Esed rejimine destek amacıyla Suriye'ye giren Rus ordusu, Beşşar Esed ve ailesinin ülkeyi terk etmesi ve Şam'ın özgürleştirilmesinin ardından ülke çapında kurduğu üsleri terk etmeye başladı. Son olarak başkent Şam’da bulunan Rus askerler de ayrılmaya başladı. Zırhlı araçlar ile konvoy halinde Şam’dan çıkan Rus askerlerin Tartus şehrinde bulunan Hmeymim Üssü'ne gidişi görüntülendi. Öte yandan Rusya'nın Lazkiye'de bulunan Hmeymim Hava üssü ve Tartus Deniz Üssü'nde hareketlilik de uydu görüntüleri ile belirlendi. Amerikan teknoloji şirketi Maxar, hava üssünden uydu fotoğraflarını yayınladı. Şam'dan çıkan Rus askeri konvoyuna ise halk tepki gösterdi.
Şam’da hazırlıklarını tamamladıktan sonra Rus askerlerinin bulunduğu onlarca askeri ve zırhlı araç, konvoy halinde şehirden ayrıldı. Başkent Şam’dan çıkan ait araçlar Tartus’ta bulunan üsse hareket ederken, konvoyu gören muhalifler ve Suriyeliler, güzergah üzerinde Rus askerlerine Suriye Milli Ordusu bayrağı açarak ve sloganlar atarak tepki gösterdi.
Rus konvoyu başkent Şam’dan ayrıldıktan sonra Lazkiye Limanı'na yaklaşık 20 kilometre mesafedeki Hmeymim Üssü'ne ulaştı. Rusya'nın Humus'ta ve Suriye'nin içlerindeki diğer üslerini de tamamen boşalttığı ve araçların Hmeymim ile Tartus'a yönlendiği belirtiliyor.
Öte yandan yayınlanan uydu fotoğraflarında, Hmeymim hava üssündeki ekipmanların söküldüğü ve An-124 tipi kargo uçağına konulduğu görüldü. Bir diğer uydu fotoğrafında da Ka-52 tipi bir helikopter ve bir S-400 hava savunma sisteminin sökülmek için bekletilmesi yer aldı. Uydu görüntülerinde daha önce hava savunma sistemlerinin bulunduğu alanların boş olduğu da görülüyor.
Rusya, Lazkiye Limanı'na 25 kilometre mesafedeki bu üssü iç savaşta Şam yönetimini desteklemek için kullandı. Ancak Hmeymim, Rusya'nın Ortadoğu ve Afrika'daki varlığı için kritik önemde. 2017'de üs için Esed rejimiyle 49 yıllık kira sözleşmesi imzalandı. Kanlı rejimin sona ermesinin ardından sözleşmenin de geçersiz olduğu değerlendiriliyor.
Tartus'taki Rus Deniz Üssü de Doğu Akdeniz'deki gemileri destekliyor. 8 Aralık'ta Şam'ın özgürleştirilmesinin ardından Rus savaş gemilerinin üssü terk edip Akdeniz açıklarına hareketlendiği yine uydu görüntüleriyle belirlenmişti. Tartus, Soğuk Savaş döneminde de Rus gemilerine ev sahipliği yapıyordu. Hmeymim ve Tartus'tan taşınmaya başlanan askeri malzemelerin Libya'da Hafter kontrolündeki bölgelere taşındığı iddia ediliyor.
Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından başkent Şam başta olmak üzere ülkenin büyük bölümünde kontrolü sağlayan yeni yönetim, güneydeki sınır hatlarını güçlendirmeye başladı. Muhalifler, Ürdün sınırındaki Dera’da varlığını artırmak üzere harekete geçti. Başkent Şam’dan çok sayıda askeri araç konvoy halinde Dera’ya doğru yola çıktı. Muhalif bir asker, "Burada halk zulüm gördü. Biz de bu yola çıktık. Rusya ve İran’ı devirdik. Burada halk artık özgür. Savaş bitti. En geç 1 ay sonra Suriye eski günlerine tekrar kavuşacak" ifadelerini kullandı.
Lazkiye'de Suriye milli güçlerine pusu
AB'den Suriye kararı: 'İnsani Hava Köprüsü' kurulacak
Terör listesinden diplomatik temasa: ABD, Suriye'de HTŞ ile görüştü
