Ενώ οι έλεγχοι για παραπλανητικές εκπτώσεις εντείνονται εν όψει της Black Friday, μεγάλα e-shops, που έχουν την έδρα τους στο εξωτερικό, συνεχίζουν ανενόχλητα τις «μαϊμού» προσφορές. Ενώ με μεγάλα γράμματα διαφημίζουν θεαματικές εκπτώσεις, με μικρά γράμματα διευκρινίζουν ότι οι τιμές είναι ως και υψηλότερες από αυτές που ίσχυαν ένα μήνα πριν. Αυτό από μόνο του εντείνει την ανασφάλεια των καταναλωτών, και τους κάνει πιο επιφυλακτικούς στις αγορές τους ενόψει της Βlack Friday.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι δημοφιλής ιστοσελίδα πωλήσεων ειδών μόδας, που φέρει μεν το επίθεμα «.gr» αλλά ανήκει σε εταιρεία του Αμβούργου.
Διαφημίζει προϊόντα με εκπτώσεις από -5% ως -30%, όταν στα «ψιλά γράμματα» διαπιστώνεται ότι οι πραγματικές εκπτώσεις είναι είτε πολύ μικρότερες, είτε ανύπαρκτες. Δεν λείπουν μάλιστα οι περιπτώσεις που τα προϊόντα της (pre)Βlack Friday πωλούνται ακριβότερα από τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών, ως και πάνω από 100%.
Πρόκειται ξεκάθαρα για παραβίαση του νόμου για την προστασία του καταναλωτή (Ν.511/2024), με βάση τον οποίο, για κάθε ανακοίνωση περί εκπτώσεων πρέπει να υποδεικνύεται «η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο προμηθευτής για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης τιμής».
Συγκεκριμένα, ως προγενέστερη τιμή ορίζεται «η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής».
Οι λιανοπωλητές της αλλοδαπής, ενημερώνουν μεν στα ψιλά γράμματα ότι η δήθεν εκπτωτική τιμή είναι ακριβότερη από την τιμή που ίσχυε ένα μήνα πριν, αλλά με τα ψηφιακά εκπτωτικά ταμπελάκια, ψαρεύουν πελάτες που θα σταθούν στην προσφορά της «στιγμής».
Οι αποστάσεις είναι αβυσσαλέες. Με μια πρόχειρη περιήγηση καταγράφουμε τα εξής:
Η «έκπτωση» -20% είναι στην πραγματικότητα αύξηση +114%
Γυναικείο παλτό: Τιμή 71,99, έκπτωση -20% (από 89,99 ευρώ). Με μικρά γράμματα αναφέρεται ότι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών είναι 33,54 ευρώ. Άρα στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για έκπτωση, αλλά για ανατιμήση της τάξης του 114%.
Δήθεν έκπτωση -5%, που είναι αύξηση +69%
Αθλητικά παπούτσια: 113,05 ευρώ, έκπτωση -5% (από 119 ευρώ). Καλύτερη τιμή τελευταίων 30 ημερών: 66,64 ευρώ. Άρα η έκπτωση είναι στην πραγματικότητα αύξηση +69%
Το ερώτημα είναι: Αρκεί η υπενθύμιση με τα «μικρά γράμματα» για να θεωρηθεί ότι συμμορφώνεται ο ηλεκτρονικός λιανοπωλητής με το νόμο, αλλά και με τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία; Επιτρέπεται να αναγράφει με μεγάλα γράμματα ανύπαρκτες εκπτώσεις;
Η απάντηση έρχεται από πρόσφατη προδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Λουξεμβούργο, μετά από προσφυγή ένωσης προστασίας καταναλωτών κατά της γερμανικής αλυσίδας σουπερμάρκετ Αldi.
Σύμφωνα με τις καταναλωτικές ενώσεις, η αλυσίδα σουπερμάρκετ κακώς διαφήμιζε στα φυλλάδιά της μειώσεις τιμών ή «τιμές ευκαιρίες» για συγκεκριμένα προϊόντα (μπανάνες και ανανάδες), καθώς όφειλε να υπολογίζει τη μείωση με βάση τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών. Δεν αρκεί δηλαδή να αναφέρεται απλώς – με μικρά γράμματα όπως γίνεται και στις ιστοσελίδες – η χαμηλότερη τιμή, όταν η δήθεν έκπτωση είναι απλώς στα ίδια επίπεδα με πριν ένα μήνα.
Το ευρωπαϊκό δικαστήριο στην απάντησή του δικαίωσε τους καταναλωτές, επιβεβαιώνοντας ότι το ποσοστό της έκπτωσης πρέπει να καθορίζεται «βάσει της χαμηλότερης τιμής που εφαρμοζόταν από τον έμπορο κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερου των 30 ημερών πριν από τη μείωση της τιμής». Έτσι, «εμποδίζονται οι έμποροι να παραπλανήσουν τους καταναλωτές, αυξάνοντας την τιμή πριν από την ανακοίνωσή της μείωσής της και παρουσιάζοντας ψευδείς μειώσεις τιμών».
Ο υπ. Ανάπτυξης σε περιοδεία στην Ερμού ενόψει της Black Friday
«Να μην σκεφτεί κανένας το επόμενο διάστημα να δημιουργήσει προβλήματα στους πολίτες γιατί θα τον βρουν οι υπηρεσίες και θα το πληρώσει με σημαντικά πρόστιμα», προειδοποίησε σήμερα ο υπουργός Ανάπτυξης, επισκεπτόμενος εμπορικά καταστήματα ενόψει της Βlack Friday.
O υπουργός διαβεβαίωσε ότι διεκολύνονται οι έμποροι να προχωρήσουν στο θεσμό της Βlack Friday, ενώ παράλληλα προστατεύτονται οι καταναλωτές.
«Οι έλεγχοι από την πλευρά των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης εντείνονται και πραγματοποιούνται με ψηφιακά εργαλεία, τα οποία δεν αφήνουν περιθώριο σε κανέναν να προχωρά σε παραπλανητικές εκπτώσεις. Γίνονται έλεγχοι σε πάνω από 100 μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων και σε πάνω από 10.000 κωδικούς» είπε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι «το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν πρόστιμα για παραπλανητικές εκπτώσεις σε μαγαζιά τα οποία προσέγγισαν τα 2 εκατ. ευρώ» είπε χαρακτηριστικά.
Για «ανικανότητα να προστατέψει τους καταναλωτές, από τις παραπλανητικές εκπτώσεις την περίοδο της Βlack Friday», κατηγορεί την κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ
Εκκρεμεί ωστόσο η απάντηση του υπουργού στην επίκαιρη ερώτηση που έχει υποβάλει ο βουλευτής Δωδεκανήσου και επικεφαλής του κοινοβουλευτικού τομέα ευθύνης Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Νικητιάδης.
Ο βουλευτής κάνει λόγο για «ανικανότητα της κυβέρνησης να προστατέψει τους καταναλωτές, από τις παραπλανητικές εκπτώσεις την περίοδο της Βlack Friday», επικαλούμενος σχετικές καταγγελίες.
«Η αδυναμία της κυβέρνησης να ελέγξει την αγορά, επιτρέπει σε μερίδα επιχειρήσεων να κάνουν διάφορα παιχνίδια με αυξομειώσεις τιμών πριν από τις μεγάλες εκπτωτικές περιόδους και πριν από την περίοδο της λεγόμενης Βlack Friday, που αποτελεί ένα μεγάλο εκπτωτικό γεγονός», δηλώνει ο κ. Νικητιάδης στο in.
Ο τομεάρχης Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ επεσήμανε συγκεκριμένα παραδείγματα τιμών που ξαφνικά εκτοξεύτηκαν, προϊδεάζοντας για «εκπτώσεις μαϊμού» την εβδομάδα της Βlack Friday: Πλυντήριο ρούχων που στις 7 Νοεμβρίου κόστιζε 321€ και στις τις 11 Νοεμβρίου κόστιζε 349€. Τηλεόραση 65 ιντσών στις 7 Νοεμβρίου κόστιζε 1.461 € και την επόμενη μέρα το κόστος της έφτασε στα 1.499 €. Κινητό τηλέφωνο συγκεκριμένης μάρκας που είχε 911€ στις 9 Νοεμβρίου μόλις 2 μέρες μετά, το ίδιο τηλέφωνο είχε 1033€. Ανάλογα περιστατικά παρατηρήθηκαν και σε είδη υπόδησης.
Ο κ. Νικητιάδης εκφράζει την ανησυχία ότι θα υπάρξουν περιστατικά όπου οι τιμές της Black Friday θα είναι ακόμα μεγαλύτερες από τις αρχικές, πριν ξεκινήσουν οι εκπτώσεις. «Ο κ. Θεοδωρικάκος θυμήθηκε ξαφνικά λίγες μέρες πριν από την Βlack Friday να επισκεφθεί την αγορά προβαίνοντας ξανά σε μία επικοινωνιακή φιέστα. Οι αναφορές του σε ελέγχους που γίνονται διαρκώς δεν πείθουν κανέναν όσο οι τιμές είναι εκτοξευμένες, όσο οι παραπλανητικές εκπτώσεις διαρκούν και συνεχίζεται ο χορός τους», καταλήγει.
