O Ρόουαν Ατκινσον, που τον γνωρίζουµε καλύτερα ως Mr Bean, έχει κάνει µία κωµική σειρά κατά την οποία ταξιδεύει στο παρελθόν της Αγγλίας. Σε ένα επεισόδιο πετυχαίνει τον Σαίξπηρ. Και αφού του αποσπά αυτόγραφο, τον σωριάζει µε µια γροθιά στο πάτωµα. «Αυτό είναι για κάθε µαθητή που τα επόµενα τετρακόσια χρόνια θα υποφέρει εξαιτίας σου», του λέει. Και τον αποχαιρετά µε µια κλωτσιά για την τετράωρη παράσταση του Αµλετ από τον Κένεθ Μπράνα. Είναι στιγµές που θέλω να κάνω το ίδιο στον Πάουλο Κοέλιο, ο οποίος, παρεµπιπτόντως, ζει στη Ρώµη, δηλαδή δυο βήµατα από εδώ. Eίναι ανυπολόγιστη η ζηµία που έχει προκαλέσει ο Κοέλιο µε τον «Αλχηµιστή» και το σύµπαν που συνωµοτεί για να σου δώσει αυτό που ζητάς. Δεν είναι αστείο. Δεν είναι καθόλου αστείο. Τον 19ο αιώνα αναπτύχθηκε κάτι σαν φιλοσοφικό κίνηµα, σύµφωνα µε το οποίο τα γεγονότα που συµβαίνουν στη ζωή σου είναι αντανάκλαση των σκέψεων που κάνεις. «Σκέψου θετικά για να σου συµβούν όµορφα πράγµατα». Θετική ενέργεια και πάει λέγοντας. Υπάρχει και ονοµασία. «Ο Νόµος της Ελξης». Το 1988 κυκλοφορεί ο «Αλχηµιστής», ένα βιβλίο µε τεράστια επίδραση, κυρίως στις γυναίκες. Και το σύµπαν που συνωµοτεί για να σου δώσει αυτά που θέλεις απέκτησε ισχύ αξιώµατος.
Το 2006 ακολουθεί το «Μυστικό», ένα βιβλίο από την αυστραλή δηµοσιογράφο Ρόντα Μπερν. Εκανε τόσο σουξέ που σύντοµα γυρίστηκε και ταινία. Το βιβλίο λέει περίπου αυτό: αν θέλεις κάτι πολύ και το ζητήσεις µε τον σωστό τρόπο, τότε το σύµπαν θα στο προσφέρει. Στη Μπερν το προσέφερε. Εγινε ζάµπλουτη. Δεν ξέρω όµως κανέναν που να πλούτισε διαβάζοντας το βιβλίο. Για να καταλάβετε, το τελευταίο της βιβλίο έχει τίτλο «Το µυστικό για την αγάπη, την υγεία και τον πλούτο». Τι άλλο µπορεί να επιθυµήσει ένας άνθρωπος; Κάπως έτσι, άρχισε να στήνεται µία τεράστια βιοµηχανία από επαγγελµατίες που παίρνουν τα ωραία σου λεφτά για να σου πουν πώς θα γίνεις πλούσιος, πετυχηµένος και ερωτικά ακαταµάχητος. Σήµερα, λοιπόν, υπάρχουν καθόλα σοβαροί άνθρωποι που σηκώνονται κάθε πρωί, στέκονται µπροστά στον καθρέφτη τους και δηλώνουν στον εαυτό τους ότι αξίζει, αξίζει, αξίζει. Είναι όµορφος, προορισµένος να πετύχει, ανοίγοντας την αγκαλιά του για να πάρει όσα έχει να του δώσει το σύµπαν. Ακολούθως θα απαριθµήσει όλα όσα τον κάνουν να αισθάνεται ευγνωµοσύνη, ενώ πρωί και απόγευµα, για επτά µέρες, θα γράφει επτά φορές αυτές που θέλει να του φέρει το σύµπαν µε delivery. Ακοπα. Ανέξοδα. Εύκολα. Κυρίως πρόκειται για γυναίκες, το διαπιστώνεις και στις σχετικές οµάδες στο Facebook. Που από τη µία πιστεύουν ότι είναι τόσο σηµαντικές ώστε η Δηµιουργία στήνει αφτί να ακούσει τους πόθους τους και από την άλλη υιοθετούν µία στάση µεταφυσικής µοιρολατρίας και οι αποτυχίες τους αποδίδονται στη βούληση του σύµπαντος.
Διαβάζεις αυτά που ζητάνε οι γλυκιές µου και είναι τόσο απλά, τόσο προβλέψιµα, τόσο ανθρώπινα και εν τέλει τόσο µίζερα. Εναν καλό σύντροφο, καλή τύχη για τα παιδιά τους, ένα σπίτι δίπλα στη θάλασσα και ακλόνητη υγεία. Στο µεταξύ, αν µπεις σε αυτή τη δίνη δεν βγαίνεις ποτέ. Θα δοκιµάσεις να «επαναπρογραµµατίσεις» τον εαυτό σου, θα καταργήσεις εκφραστικά σχήµατα από το λεξιλόγιό σου, θα κάνεις οτιδήποτε σου πει ο «γκουρού» για τον οποίο δεν ξέρεις ούτε καν από πού κρατάει η σκούφια του. Ενδεχοµένως να ψάξεις life coach ή σύµβουλο ψυχικής υγείας, χωρίς καν να ελέγξεις τα προσόντα και το βιογραφικό τους. Δεν θα πας σε ψυχίατρο ή ψυχολόγο, αλλά σε εκείνον που θα ξεκλειδώσει την πόρτα της επιτυχίας.
Αλλωστε και εσείς, αν θέλετε, αύριο µπορείτε να γίνετε life coach ή σύµβουλος ψυχικής υγείας άνευ πιστοποίησης, χωρίς να υποστείτε τον παραµικρό έλεγχο. Είναι µία µπίζνα που δεν ελέγχεται από κανέναν και µπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για αρκετούς ανθρώπους. Μπορεί πάλι να µην κάνετε τίποτα απ’ όλα αυτά και απλώς να αναζητήσετε τα δώρα του σύµπαντος στις σελίδες των βιβλίων αυτοβελτίωσης. Πληρώνεις είκοσι ευρώ για να διαβάσεις, µε κεφαλαία γράµµατα, ότι πρέπει να διώξεις από τη ζωή σου οτιδήποτε περιέχει τοξικότητα. Καλύτερα στην εκκλησία και στον πνευµατικό. Πολύ καλύτερα.
