Το 1999, οι ισραηλινές φυλακές στην έρημο Νεγκέβ είχαν δύο διάσημους κρατούμενους. Ο ένας ήταν ο διοικητής της Χαμάς Μοχάμεντ Σαράτα, που εξέτιε ποινή ισόβιας κάθειρξης για την απαγωγή και δολοφονία δύο ισραηλινών στρατιωτών. Αν και υπερήφανος για την πράξη του, ήταν γενικά θλιμμένος. Μια μέρα εξήγησε στον συγκρατούμενό του τον λόγο: η αδελφή του, που ζούσε στη Γάζα, ντρόπιαζε την οικογένειά τους έχοντας μια εξωσυζυγική σχέση. Επρεπε λοιπόν να τιμωρηθεί. «Μη σε νοιάζει», του είπε ο άλλος. «Το ‘χω». Λίγες μέρες μετά, η κοπέλα βρέθηκε νεκρή.
Ο συγκρατούμενος του Σαράτα ήταν 36 ετών και ο αριθμός του ήταν 955266978. Πριν φυλακιστεί, ήταν επικεφαλής μιας μονάδας της Χαμάς που τιμωρούσε όσους συνεργάζονταν με το Ισραήλ ή παραβίαζαν την ισλαμική ηθική, ήταν δηλαδή ομοφυλόφιλοι, είχαν παράνομους δεσμούς ή κατείχαν πορνογραφικό υλικό. Κυκλοφορούσαν πολλά γι’ αυτόν. Οτι μια μέρα σφαγίασε έναν κουρέα επειδή κυκλοφορούσε μια φήμη πως έδειχνε άσεμνες φωτογραφίες στους πελάτες του. Οτι έριχνε βραστό νερό στο κεφάλι Παλαιστινίων που τους θεωρούσε ύποπτους για συνεργασία με τον εχθρό. Οτι άλλους υπόπτους τούς αποκεφάλιζε ή τους έθαβε ζωντανούς. Το όνομά του είναι Γιαχία Σινουάρ. Αφέθηκε ελεύθερος το 2011 στο πλαίσιο της ανταλλαγής 1.000 παλαιστίνιων κρατουμένων με τον 19χρονο ισραηλινό στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ. Και από την εβδομάδα αυτή είναι ο νέος πολιτικός διοικητής της Χαμάς.
Κανείς δεν ξέρει αν είναι αλήθεια όσα λέγονται γι’ αυτόν, γράφει σε ένα καταπληκτικό ρεπορτάζ του ο διευθυντής του New Yorker Ντέιβιντ Ρέμνικ. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι σκέφτηκε την ιδέα της σύλληψης ενός αθώου ανθρώπου από το αντίπαλο στρατόπεδο ως ανταλλακτικού εργαλείου πολύ πριν την εφαρμόσουν οι Ρώσοι με τον δημοσιογράφο της Wall Street Journal και άλλους δυτικούς πολίτες. Ξέρουμε επίσης ότι η φυλακή τον έκανε ηγέτη. Ξέρουμε ακόμα ότι το 2004 έδωσε μια συνέντευξη στην ισραηλινή τηλεόραση όπου επισήμανε ότι το Ισραήλ είναι εγγενώς εύθραυστο και ότι το χάσμα ανάμεσα στον θρησκευτικό και τον κοσμικό του πληθυσμό μοιραία θα βάθαινε. «Σε είκοσι χρόνια θα είστε αδύναμοι», είχε πει ο άνθρωπος που σχεδίασε το μακελειό της 7ης Οκτωβρίου. «Και τότε θα σας επιτεθώ».
Οι Ισραηλινοί τον χαρακτηρίζουν «μελλοθάνατο», αφήνοντας να εννοηθεί ότι μια μέρα θα τιμωρηθεί για τα εγκλήματά του. Είναι σίγουρα έτσι τα πράγματα; Ενας αναλυτής της Haaretz, ο Αμος Χαρέλ, υποστηρίζει ότι το πιο αποκαρδιωτικό στοιχείο του σημερινού εφιάλτη είναι ότι ο Σινουάρ παρέσυρε την ισραηλινή κυβέρνηση σε μια καταστροφική μανία. «Κάποτε χρησιμοποιούσαν τη λέξη “εκδίκηση” στο Ισραήλ μόνο οι εξτρεμιστές», σημειώνει. «Τώρα βρίσκεται στα χείλη όλων, αποτελεί τη νέα κανονικότητα». Κι αν αυτό ακριβώς ήθελε ο Νετανιάχου;
Κι αν δηλαδή ο ισραηλινός πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να εξοντώσει τον μεγάλο του αντίπαλο στα τούνελ της Γάζας και δεν το έκανε για να δικαιολογεί την άρνησή του για οποιαδήποτε διαπραγμάτευση;