İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana yoğun saldırılarını sürdürdüğü Gazze'de evlerini terk ederek çadırlarda ve barınma merkezlerinde yaşamak zorunda kalan Filistinliler, bir yandan bombalara hedef olmamaya çalışırken bir yandan da sokaklarda biriken çöpler ve atık suların neden olduğu salgın hastalıklarla mücadele ediyor.
Kanalizasyon sisteminin tahrip edilmesi, atık toplama araçlarının saldırılarda zarar görmesi, barınma merkezlerindeki aşırı kalabalık, ortak tuvalet kullanımı, yetersiz beslenme ve bağışıklık sistemlerinin zayıflaması gibi nedenler viral hastalıkların Gazze'de anormal bir hızla yayılmasına yol açıyor.
Bunların en yaygın ve tıbbi imkansızlıklar nedeniyle en ölümcül olanlarının başında ise Hepatit vakaları geliyor.
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus kentinde bulunan Nasır Hastanesi'nde çok sayıda çocuk Hepatit teşhisiyle tedavi görüyor.
Gazze'de binlerce Hepatit hastası olduğu tahmin ediliyor
Hastanenin Çocuk Hastalıkları ve Doğum Bölümü Başkanı Ahmed Ferrar, son dönemde tüm dünyada en yüksek Hepatit A vakalarının Gazze'de kaydedildiğini söyledi.
Gazze'de binlerce Hepatit hastası olduğunun tahmin edildiğini kaydeden Ferrar, bunlardan bir kısmının sağlık kuruluşları ile devlet hastanelerine müracaat ettiğini ancak bazılarının ulaşım imkanlarının kısıtlı olması nedeniyle hastanelere gidemediğini aktardı.
Hepatit'te karın ağrısı, ishal, koyu renkli idrar gibi belirtiler görüldüğüne işaret eden Ferrar, "Ancak bazı durumlarda vakalar fulminan Hepatit (karaciğer yetmezliği) safhasına geçebiliyor. Çocuk, fulminan Hepatit safhasına geçmişse durumu kötüleşir ve neredeyse ölümü kesinleşmiş olur. Karaciğer yetmezliği, Hepatit A'nın tehlikeli bir komplikasyonu ve sonucudur." dedi.
Karaciğer yetmezliği vakalarının yüzde 70'i ölümle sonuçlanıyor
Hepatit'in Sağlık Bakanlığının karşılaştığı en büyük meydan okumalardan olduğunu ifade eden Ferrar, "Haftada 2-3 hastamız fulminan Hepatit safhasına giriyor. Bunların bazılarında Hepatik ensefalopati (karaciğer hastalıkları nedeniyle oluşan beyin hasarı) ya da karaciğer yetmezliği baş gösteriyor ve yüzde 70'i ölümle sonuçlanıyor. Yani fulminan Hepatit safhasına giren 3 vakadan 2'si ölümle sonuçlanıyor." diye konuştu.
Ferrar, dünyada bu hastalığın aşısı olduğunu, komşu ülkelerin çoğunda bu aşıların yapıldığını ancak Gazze'de aşı bulunmadığını dile getirdi.
Okul birincisiyken karaciğer yetmezliği nedeniyle komaya girdi
Hastanede tedavi gören çocuklardan birinin geldiği noktayla ilgili bilgi veren Ferrar, şu ifadeleri kullandı:
"Mesela arkamdaki bu çocuk çok çalışkan başarılı bir öğrenciydi. Okul birincisiydi, derslerinde çok başarılıydı, düşünsel ve zihinsel becerileri çok yüksekti. Şu an ise komada. İstem dışı hareketlerde bulunuyor. Karaciğerinde biriken toksinler nedeniyle beyni şu an durmuş durumda. Karaciğer yetmezliği olduğu için bu toksinler sinir hücrelerini etkiliyor ve bu istem dışı hareketlere neden oluyor."
Hastalığın önlenmesi için yapılması gerekenler
Hastalığın önüne geçilmesi için yapılması gerekenlere de değinen Ferrar, öncelikle savaşın sona ermesi, sınır kapılarının açılması ve sabun, şampuan, temizlik malzemeleri gibi dezenfektanların Gazze'ye girişine izin verilmesi gerektiğini söyledi.
Ferrar, "Kanalizasyon sistemi tamamen çökmüş durumda. Yakıt yok, elektrik yok, atık sular yeraltı sularına karışıyor bu da içme ve kullanma sularının kirlenmesine neden oluyor. O nedenle, bu viral hastalıkların önüne geçmek için yapılacak ilk iş saldırıların durdurulmasıdır." şeklinde konuştu.
Ferrar, bunun yanı sıra çocukların sebze, meyve, et ve tavuk gibi gıdalara erişiminin sağlanması gerektiğini, bütün bunlar yerine getirilirse hastalığın yayılmasının önüne geçilebileceğini sözlerine ekledi.
Atık suların arasında yaşıyorlar
Hastanede tedavi gören çocuklardan Ranin'in annesi Zine Tabasi, "Çadırda kalıyoruz, atık sular her yerde, temiz su ve yiyecek yok. Atık suların içine girip çıkıyoruz." diyerek yaşadıkları ortamın kızının hastalanmasına neden olduğunu ifade etti.
Kızının ilk önce ateşinin çıktığını sonra da renginin sarardığını belirten Filistinli anne, doktorların söylediğine göre kızının karaciğerinde iltihaplanma ve büyüme olduğunu söyledi.
Hepatit vakalarındaki anormal artış
Filistin Sağlık Bakanı Macid Avni Muhammed Ebu Ramazan, 4 Ağustos'ta düzenlediği basın toplantısında, Gazze'de insani ve çevresel felaketlerin yanı sıra büyük bir salgının eşiğinde olduklarını kaydetmişti.
Gazze'de görülen salgın hastalıklara ilişkin bilgi veren Ebu Ramazan, "İsrail'in saldırılarından önceki yıl Gazze'nin tamamında sadece 85 Hepatit vakası görülürken bu sayı şu an 100 bini aştı." demişti.
