İsrail’in yaklaşık 10 aydır Gazze başta olmak üzere Filistin’in tüm kentlerinde yürüttüğü soykırım, sonunda piyasaları ateşe verdi. Haydut İsrail’in ABD desteğiyle Filistin’de yaptığı katliamları bölge ülkelerine yayma çabası dünya borsalarını sarstı. Son olarak İsrail’in üçüncü bir ülkede İsmail Heniyye’yi öldürmesi küresel bir savaş ihtimalini güçlendirdi. Bunun etkisiyle piyasalar “kara pazartesi”yi yaşadı. Asya piyasalarında başlayan dalgalanma Avrupa ve Amerika’yı da içine alacak şekilde yayıldı.
İsrail’in tetiklediği jeopolitik riskin yanı sıra dünyanın en büyük iki ekonomisine sahip ABD ve Çin’in durgunlukla karşı karşıya kalması ve Fed’in belirsiz politikalarının da bu tabloda etkili olduğu konuşuluyor. Fed’in yüzde 2’lik enflasyon hedefinde ısrar etmesi, uçun süredir konuşulan resesyonu kaçınılmaz hale getirince yatırımcıları riskli varlıklardan kaçmaya başladı. Siyasi gerilim ve belirsizlikler, yatırımcıların risk algısını yükselterek piyasalarda satış baskısı oluşturdu.
Özellikle Çin'in ekonomik büyümesindeki yavaşlama, Asya piyasalarındaki dalgalı satışı derinleştirdi. Bu durum, özellikle ihracat odaklı Japonya ve Güney Kore gibi Asya ülkelerinin piyasalarında büyük kan kayıplarına yol açtı. Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 12,6 gibi rekor bir düşüş ile 37 yılın en büyük günlük düşüşünü yaşadı. Bu düşüşle birlikte Nikkei, bu yılki tüm kazanımlarını silerek ayı piyasasına girdi. Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 9,4 değer kaybetti. Japonya, Güney Kore, ABD yavaşlamasından çekindikleri ve yerel para birimlerinin dolar karşısında değerini koruyabilmek adını uzun bir aradan sonra faizleri yükseltmesi dikkat çekti.
Avrupa Borsalarında da durum faklı değil. Açılışın ardından, Avrupa ortak endeks Stoxx Europe 600 yüzde 3 düşüşle 483,1 puan, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 2,7 azalışla 17.162 puan seviyesine indi. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,4 değer kaybıyla 7.979 puan, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 3,9 düşüşle 30.773 puan, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,9 azalışla 7.043 puan ve İspanya'da IBEX 35 endeksi yüzde 3,2 değer kaybıyla 10.336 puandan güne başladı. Avrupa borsaları günü 1,6-2,3 arasında değişen kayıplarla tamamladı.
Tedirgin hava, Borsa İstanbul’u da olumsuz etkiledi. Güne yüzde 6,72 azalışla 9.769 puandan başlayan Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günün ilk yarısında yüzde 4,05 değer kaybederek 10.049 puana geriledi. Açılışın hemen ardından yüksek kayıp nedeniyle devre kesici sistemi çalıştırıldı. Ulusal 100 Endeksi günü yüzde 5,5 kayıpla 9.893 puandan tamamladı.
Kripto para birimi Bitcoin'in fiyatı, İsrail’in tetiklediği küresel savaş ihtimali ve ABD ekonomisinin resesyona gideceğine yönelik endişeler nedeniyle büyük kayıp yaşadı. Analiz şirketi Coinmarketcap'in verilerine göre, Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri 24 saatte yüzde 17,6 azalarak 1 trilyon 780 milyar dolara düştü. Dün saat 16.00 itibarıyla son 24 saatte fiyatında yüzde 18,5 düşüş yaşayan Bitcoin, 49 bin 719 dolar seviyesine geriledi. Ethereum ise son 24 saatte yüzde 23,6 değer kaybederek 2 bin 232 dolar seviyesine kadar düştü.
İsrail’in katliam yapmasına koşulsuz destek veren ABD borsalarının haftanın ilk günkü sert satış dalgasından nasıl etkileneceği merak ediliyordu. Türkiye saatiyle 16.30’da işleme başlayan New York Borsası’ndaki endeksler ortalama yüzde 4,9 kayıpla açıldı. New York borsasının amiral gemisi konumundaki Nasdaq Endeksi yüzde 5,8 kayıpla güne başladı. Yatırımcılar, güvenli liman olarak görülen varlıklara yönelirken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi düşüş yaşadı. Dolar endeksi 102’ye kadar geriledi. Küresel piyasalardaki sert düşüşler, Fed’in acil faiz indirimi ihtimalini gündeme getirdiği konuşuluyor.
ABD'de "Muhteşem 7"li olarak adlandırılan ve toplamda 14 trilyon dolardan fazla piyasa değerine sahip Apple, Alphabet, Amazon, Meta Platforms, Microsoft, Nvidia ve Tesla'nın piyasa değeri küresel savaş riski ve resesyon endişeleriyle yaklaşık 700 milyar dolar geriledi. En büyük kan kaybını 191 milyar dolarla Nvidia yaşadı. Apple’ın piyasa değeri 178 milyar dolar azalarak 3 trilyon 164 milyar dolara, Microsoft’un piyasa değeri ise 96 milyar dolarlık kayıpla 2 trilyon 940 milyar dolara düştü. Alphabet’in piyasa değeri 74 milyar dolar azalışla 1 trilyon 999 milyar dolara, Amazon’un piyasa değeri 87 milyar dolar düşüşle 1 trilyon 674 milyar dolara, Meta’nın piyasa değeri de 41 milyar dolar kayıpla 1 trilyon 194 milyar dolara geriledi. Tesla’nın piyasa değeri de 20 milyar dolar azalarak 643 milyar dolara indi.
Piyasalarda tarihi çöküş: Japonya borsası ve kripto paralar resmen çakıldı
Piyasaların gözü salı gününde: Merkez Bankası faiz kararını açıklayacak
Ticaret Bakanlığı açıkladı: Otomotiv ve emlak denetimlerinde 889 milyon lira ceza kesildi
