Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği ile yeşil ve dijital dönüşüm sürecinde ihracatçı firmalara yol göstermeyi hedeflediklerini söyledi.
Bolat, Bakanlıkta gerçekleştirilen "Yeşil Mutabakat Uyum Projesi Tanıtım Toplantısı"nda, Türkiye ekonomisinin bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,7 büyüdüğünü hatırlatarak, bunun 1,6 yüzde puanının dış ticaretten geldiğini söyledi.
İhracatı geçen yıl 255,4 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine çıkardıklarını vurgulayan Bolat, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki Gümrük Birliği düzenlemesi çerçevesinde, karşılıklı ticaretin 2023'te 211 milyar dolara yükseldiğini ifade etti.
Bolat, söz konusu rakamın yaklaşık 104 miyar dolarının Türkiye, 107 milyar dolarının ise AB'nin ihracatından kaynaklandığına işaret ederek, "Geçen yıl toplam dış ticaret kompozisyonunun ihracat ayağının yüzde 41'ini AB'ye ihracat, ithalat ayağının yüzde 30'unu ise AB'den yapılan ithalatlar oluşturdu. Türkiye'ye 2002'den bu yılın mayıs ayına kadar 267,1 miyar dolar doğrudan yabancı yatırım geldi, bunun da 110,2 milyar dolarlık kısmı AB kaynaklı." diye konuştu.
Bakan Bolat, Gümrük Birliği'yle sağlanan ekonomik entegrasyonun daha ileriye taşınması ve uluslararası ticaret düzeninde iklim değişikliği ile mücadele politikalarının olası etkilerine adaptasyonu sağlayacak bir yol haritası belirlenmesi amacıyla Yeşil Mutabakat Eylem Planı oluşturulduğunu söyledi.
"6 sektördeki ihracatımızın AB'ye yaptığımız toplam ihracattaki payı yüzde 49"
AB tarafından "Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması" kapsamında belirlenen sektörlerin demir-çelik, çimento, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojen ile tekstil ve giyim olduğunu belirten Bolat, bunların yeşil dönüşüm sürecinden en hızlı ve fazla etkilenen sektörler olduğunu ifade etti.
Bolat, söz konusu sektörlerin sınırda karbon düzenlemesine hızlı şekilde adaptasyonlarının sağlanması gerektiğinin altını çizerek, "Bu 6 sektörden yaptığımız ihracatımızın, AB'ye yaptığımız toplam ihracattaki payı yüzde 49 yani yarısı mertebesindedir." ifadesini kullandı.
Farkındalığın artırılması ve sürece ilişkin yol haritasının oluşturulması açısından kapsamlı bir destek sağlanmasının önemine dikkati çeken Bolat, döngüsel ekonomiye geçiş kapsamında yürürlüğe girecek olan eko-tasarım kuralları gibi mevzuat değişikliklerinin de AB'ye gerçekleştirilen ihracatı doğrudan etkileyeceğini belirtti.
Bolat, dijital ürün pasaportu düzenlenmesinin AB pazarına giriş için bir kural haline geleceğini, bu tür uygulamaların şirketlerin dijital dönüşümünü zorunlu kıldığını söyledi.
"Projelerin izleme ve doğrulama danışmanlığı desteklenecek"
Bakanlık olarak ihracatın sürdürülebilirliği için "Responsible/Sorumluluk Programı" ile ihracatçıları desteklediklerini anlatan Bolat, şunları kaydetti:
"Program adı altında uygulanacak olan Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği ile hedefimiz, yeşil ve dijital dönüşüm sürecinde ihracatçı firmalarımıza yol göstermektir. Kurumsal açıdan yeşil ve dijital dönüşüme uyumlarını sağlamak ve bu anlamda ihracatın da sürdürülebilirliğini mümkün kılmaktır. Responsible/Sorumluluk Programı adı altında şirketlerimiz tarafından alınan danışmanlık hizmet giderleri, 5 yıl süresince, yüzde 50 oranında desteklenmek kaydıyla, toplamda 10 milyon liraya kadar Bakanlığımızca desteklenecektir."
Bolat, "responsible.gov.tr" internet adresinden ulaşılabilecek portalda da ön değerlendirme seti bulunduğunu dile getirerek, böylece danışmanlık sürecine girmeyen şirketlerin de mevcut durum analizini yapabileceğini dile getirdi.
Programın aşamaları
Programın 3 temel aşamadan oluştuğunu bildiren Bolat, şu bilgileri verdi:
"Birinci aşamayı oluşturan Faz 1'de, sektör bazında belirlenen sürdürülebilirlik kriterleri ve parametreleri çerçevesinde firmanın mevcut durum analizi gerçekleştirilecek. İkinci aşamada sürdürülebilirlik yol haritasının proje bazında uygulamaya geçirilmesine yönelik teknik ve finansal fizibilite danışmanlığı desteklenecektir. Teknik ve finansal fizibilitesi hazırlanan projeyi Responsible portalından İGE Kefalet Portalı'na yönlendireceğiz. Böylelikle, şirketlerimiz projeyi hayata geçirecek finansman talebini, portal üzerinden bankacılık sektörüne iletebilecek, bankalardan rekabetçi ortamda gelen kredi tekliflerini portal üzerinden değerlendirebilecektir."
Bolat, son aşamada ise hayata geçen projelerin izleme ve doğrulama danışmanlığının destekleneceğini, ihracatın ve ihracatçının kat ettiği yolun takip edileceğini anlattı.
Şirketlerin kurumsal altyapı oluşturmasına yönelik bilişim ve sürdürülebilirlik danışmanlığı harcamalarını da Bakanlık olarak destekleyeceklerini ifade eden Bolat, bu kapsamda, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumuyla işbirliği yapılacağını belirtti.
"Finansal raporlama ve bağımsız denetim alanlarında çalışmalar sürdürülüyor"
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur da Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun kurulduğu yıldan itibaren finansal raporlama ve bağımsız denetim alanlarında çalışmalarını sürdürdüğünü ifade etti.
Cantimur, Kurumun oluşturduğu kamu gözetimi, kalite, güvence, inceleme ve yaptırım sistemlerinin AB üyesi ülkelerle eşdeğer olduğunu ve Avrupa Komisyonunca kabul edildiğini kaydetti.
