Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yılı dolayısıyla İstanbul'da Artistanbul "20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı" başlığıyla geniş katılımlı bir etkinlik düzenlendi
50 yıl önce, 20 Temmuz 1974 sabahında, savaş tarihinin “en başarılı hava indirme harekatı” olarak nitelediği bir askeri operasyonla tarihin akışını değiştirmiştik. Bu yıl, haklı bir gururla, “Kıbrıs Barış Harekatı”nın 50’nci yılını kutlamaktayız.
“Kıbrıs Barı Harekatı” Türkiye Cumhuriyeti’nin yurtdışına yönelik ilk askeri operasyonudur; bir şahlanış destanıdır. Türkiye’nin Kıbrıs’a askeri müdahalede bulunduğunu öğrendiğinde, dönemin Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi, “Türkler dünyanın anladığı dilde konuşmaya başladı” demişti. Tarihin her döneminde Türkler, “bıçak kemiğe dayandığında”, düşmanının anlayabileceği dille konuşmayı başarmıştır.
Kıbrıs Türkü’ne yönelik saldırıları önlemek amacıyla, 1964 yılında da yapmayı planladığımız müdahale, dönemin ABD Başkanı Johnson tarafından engellenmişti. Bu olay yakın tarihimizde “Johnson Mektubu” olarak anılır. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Lyndon B. Johnson tarafından dönemin Türkiye Başbakanı İsmet İnönü'ye 5 Haziran 1964 tarihinde gönderilen mektup, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahalesini önlemek amacıyla yazılmış bir ültimatondu. O nedenle bu mektup, “ABD-Türkiye ilişkilerinde yaşanan ilk pürüz” olarak nitelenir. İnönü, bu mektuba tepkisini, ”Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de orada yerini bulur” diyerek dile getirmişti.
VE 20 TEMMUZ 1974 SABAHI..
15 Temmuz 1974 sabahı, Yunan cuntasının desteklediği EOKA Lideri Nikos Sampson’ın, Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlamak amacıyla, Enosis hareketi öncülerinden Makarios’a karşı darbe yaptığı ve yönetimi ele geçirdiği haberi Ankara’ya ulaşınca, bu gelişmenin bir askeri müdahaleyi gerektirecek kadar ciddi olduğunu değerlendiren Türkiye hazırlıklara başladı.
Dönemin Başbakanı Ecevit, Londra ve Zürih anlaşmalarından kaynaklanan müdahale hakkımızı kullanmadan önce, diğer garantör devletlerden İngiltere ile görüşmek üzere Londra’ya gitti. İngiliz Başbakanı Harold Wilson, Dışişleri Bakanı James Collaghan ve ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Joseph Sisco ile görüşen Ecevit’in, “birlikte müdahale edelim” teklifi kabul görmedi.
Yıllardır Ada’daki gelişmeleri yakından izleyen Türkiye, bu aşamadan sonra Kıbrıs Türklerini Rumların insafına terkedemezdi. 20 Temmuz şafağında Kıbrıs semaları, uçaklardan “Ya Allah!” diyerek atlayan askerlemizi taşıyan paraşütlerle papatya tarlasına dönüşmüştü. “Bu kadar yürekten çağırma beni; bir gece ansızın gelebilirim” diyen Türk askeri sözünü tutmuştu ve “Türkiye dünyanın anladığı dille konuşmaya başlamıştı”.
BARIŞ HAREKATI’NIN ULUSLARARASI YANSIMALARI
Türkiye’nin 20 Temmuz 1974 sabahı gerçekleştirdiği Kıbrıs Barış Harekatı, Kıbrıs Türklerini EOKA çetesi tarafından katledilmekten kurtardığı gibi, Yunanistan’da 1967’den beri devam eden askeri askeri rejimin sona ermesini, komşunun yeniden demokrasiye kavuşmasını sağlamıştı.
Kıbrıs Barış Harekatı’yla, Rumların Ada’yı Yunanistan’a bağlama düşleri sona ererken, Yunanistan da, “Türkiye’nin Kıbrıs’a asker çıkarmasını önlemediği” gerekçesiyle NATO’dan ayrılmıştı. (Yunanistan, 1982’de yaptığı askeri darbeyle yönetimi ele alan Org. Kenan Evren’in “olur” vermesiyle NATO’ya dönebilmişti.)
Türkiye’nin Kıbrıs’a asker çıkarmasından memnun olmayan ABD, 5 Şubat 1975 tarihinde, 3 yıl sürecek olan silah ambargosu uygulamaya başlamıştı. Türkiye de, ABD’nin ambargo kararına karşılık olarak, 13 Şubat 1975 günü Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin kuruluşunu duyurmuş ve ABD’ye verdiği nota ile, Türkiye-ABD Savunma İşbirliği Anlaşması’nı tek taraflı olarak yürürlükten kaldırmıştı. Bununla da yetinmeyen Türkiye, ülkesindeki bütün Amerikan üs ve tesislerini Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolüne verdiğini duyurmuştu. Bütün çabalarına rağmen BM’ye bağımsız bir devlet olarak kaydedildiğini göremeden hayata veda eden Rauf Denktaş, 15 Kasım 1983 günü Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyet’nin ( KKTC) kurulduğu ilan etmiş ve ilk cumhurbaşkanı olmuştu.
“20 TEMMUZ BARIŞ ve ÖZGÜRLÜK BAYRAMI” İSTANBUL KUTLAMALARI
Kıbrıs Barış Harekatı’nın 50. Yılı dolayısıyla KKTC’de İstanbul’da çeşitli etkinlikler gerçekleştirildi. İstanbul Üniversitesi ve Topkapı Üniversitesi’nde yapılan akademik etkinliklerin yanı sıra Artİstanbul Feshane’de de geniş katılımlı bir etkinlik gerçekleştirildi.
Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yıl dönümü, İstanbul'da düzenlenen, “20 TEMMUZ BARIŞ ve ÖZGÜRLÜK BAYRAMI” konulu özel bir etkinlikle kutlandı. Eyüpsultan'daki Artİstanbul Feshane'de gerçekleştirilen etkinliğe, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve eşi Sibel Tatar'ın yanı sıra İstanbul Vali Yardımcısı Cengiz Karabulut, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul Emniyet Müdürü Zafer Aktaş, 1. Ordu ve Garnizon Komutanı Orgeneral Ali Sivri, İl Jandarma Komutanı Tümgeneral Yusuf Kenan Topcu, Sahil Güvenlik ve Marmara Boğazlar Komutanı Tuğamiral Tayfun Paşaoğlu, KKTC'nin İstanbul Başkonsolosu Fatma Demirel, Dışişleri Bakanlığı İstanbul Temsilcisi Ayşe Sözen Usluer, Kıbrıs Türk Kültür Derneği İstanbul Şube Başkanı Zehra Bilge Eray ve çok sayıda gazi, yabancı misyon temsilcisi katıldı.
VALİ YARDIMCISI KARABULUT: “TÜRK ORDUSU 20 TEMMUZ 1974’TE ADADAKİ ZORBALIĞA SON VERDİ”
İstanbul Vali Yardımcısı Cengiz Karabulut, konuşmasında Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yılını anarak, harekatın amacının Kıbrıs'taki zulmü ortadan kaldırmak olduğunu belirtti. Karabulut, Türk ordusunun 20 Temmuz 1974'te Ada'daki zorbalığı sona erdirdiğini ve bu başarının dünya tarafından takdir edildiğini ifade etti. Kıbrıs'ın, Anadolu'nun güvenliğinin sağlandığı nokta ve Doğu Akdeniz'in anahtarı olduğunu vurgulayan Karabulut, Türkiye'nin Kıbrıs'taki ve Doğu Akdeniz'deki barış, özgürlük ve istikrarı sağlama kararlılığını sürdüreceğini belirtti.
İstanbul Vali Yardımcısı Cengiz Karabulut da Kıbrıs Barış Harekatı’nın ve 20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı’nın 50. yılını en içten dilekleriyle kutladığını, sürece önderlik eden tüm devlet adamlarını ve şehitleri rahmetle andığını belirtti.
BAŞKONSOLOS DEMİREL: “EMEĞE GEÇEN HERKESE TEŞEKKÜR EDERİM”
KKTC İstanbul Başkonsolosu Fatma Demirel, Kıbrıs halkının özgürlüğe kavuştuğu ve Kıbrıs adasının barış ve özgürlüğe eriştiği gün olan 20 Temmuz’un 50. yıl dönümünü kutlamak için bir araya geldiklerini kaydederek, etkinliğe emeği geçen herkese teşekkür etti.
KIBRIS ASENASI ZEHRA BİLGE ERAY: “O BAYRAK İNDİRİLMEYECEK”
Kıbrıs Türk Kültür Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Zehra Bilge Eray ise, 1974 yılına kadar Kıbrıs Türk halkının çektiği acılara dikkat çekerek, 20 Temmuz 1974 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan yıldırım harekatla soykırımın engellendiğini ve Kıbrıs Türklerinin özgürlüğe kavuştuğunu belirtti. Eray, Anavatan Türkiye’ye sonsuz şükran duyduklarını vurgulayarak, “O bayrak indirilmeyecek, Kuzey Kıbrıs Güney’e yama olmayacak. KKTC sonsuza kadar yaşatılacaktır” dedi.
İSTANBUL BELEDİYE BAŞKANI İMAMOĞLU: “KIBRIS, TÜRKİYE’NİN DIŞ POLİTİKASINDA EN ÖNEMLİ GÜNDEM MADDESİDİR”
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ise, Artİstanbul Feshane’deki etkinliğe ev sahipliği yapmaktan ve bir arada olmaktan duyduğu memnuniyeti ifade etti. Türkiye’nin Kıbrıs Türkleri ile bağları nedeniyle dününe, bugününe ve geleceğine büyük önem verdiğini belirten İmamoğlu, “Kıbrıs meselesi bugün Türkiye’nin dış politika anlamında en önemli gündem maddelerinden biridir. Kutuplaşmalara malzeme edilmeyecek kadar hayatidir, önemlidir. Hepimizin ortak davasıdır” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Türkiye Cumhuriyeti'nin KKTC'nin yanında olmaya devam edeceğini, Kıbrıs konusunun siyasi çekişmelere malzeme edilemeyecek kadar önemli olduğunu vurguladı ve KKTC'yi ziyaret ederek yerel yönetimlerle ilişkiler kurma niyetini dile getirdi.
KKTC CUMHURBAŞKANI TATAR: “BARIŞ HAREKATI BİR DESTANDIR”
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, “Barış ve Özgürlük Bayramı”nın İstanbul’daki etkinliğinde yaptığı konuşmada, 50 yıl önce, 20 Temmuz 1974 tarihinde Kıbrıs Türk halkının etnik temizlik ve soykırımdan geçmesinin arifesinde, Türkiye’nin garantörlük hakkını kullanarak harekâtı gerçekleştirdiğini belirtti ve “Ordumuz ve mücahitlerimiz bir destan yazdı. Bu destan sayesinde bugün Kıbrıs’ta barış, huzur ve güvenlik var” dedi.
Cumhurbaşkanı Tatar, 1974’teki Kıbrıs Barış Harekatı’nı, 50 yıl önce gerçekleştirilen bir kahramanlık destanını anlatırken, konuklara o günlerin gurur verici heyecanı yaşattı. Türk askerlerinin gösterdiği kahramanlıklar, bir kez daha derin bir hayranlıkla dinlendi. Harekatın simgesi haline gelmiş olan Beşparmak Dağları’ndaki tankın hâlâ orada durduğunu, görenlerin o tankın oraya nasıl çıktığına inanamadıklarını anlatan Tatar, Türk askerinin vatan savunmasında neleri başarabileceğinin bir simgesi olan o tankın oraya çıkış hikayesinin “Şu Çılgın Türkler” kitabının gurur sayalarından biri olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Tatar’ın, “Bizler, bu topraklarda özgürlüğümüzü kazanırken, Türkiye’nin desteği ile ayakta durduk. Türk askerinin kahramanlığı, bizlere ilham verdi ve mücadelemizi güçlendirdi. Bugün burada, 50 yıl sonra, yine aynı duygularla, aynı gururla biraradayız” sözleri, salonda duygusal anlar yaşanmasına neden oldu ve coşkuyla alkışlandı.
GAZİLER: “SIRTSIRTA VEREREK SAVAŞTIK”
Etkinliğe katılan Kıbrıs gazilerinin heyecanı, bu topraklar için verilen mücadelenin ne kutsal kutsal olduğunu bir kez daha ortaya koyuyordu. Gazilerimiz, sadece o günlerin tanıkları değil, aynı zamanda özgürlüğün ve bağımsızlığın yaşayan simgeleriydi. Onların hikayeleri, genç nesillere miras olarak kalacak ve vatan sevgisinin ne anlama geldiğini öğretecektir. 20 Temmuz 1974’ün, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihindeki en büyük şahlanışın ayrıntılı hikayesi hala yazılmamıştır.
Bir gazinin anlattıkları ise herkesin yüreğine dokundu. “O gün, sırt sırta verip savaştık,” dedi. “Bir an olsun korkmadık, çünkü arkamızda Türkiye vardı. Kıbrıs’ın özgürlüğü için verdiğimiz bu mücadele, hiçbir zaman unutulmayacak” Salonda derin bir sessizlik hâkim oldu; gözlerde yaş, kalplerde gurur vardı.
TARİHİ GÖRÜNTÜLER
Feshane’deki etkinlik, Türk askerlerinin o dönemde gösterdiği kahramanlıkların anlatıldığı kısa belgesel gösterimiyle devam etti. Beşparmak Dağları’ndaki tankın görüntüleri, o günleri yaşayanların ve yeni nesillerin hafızasına kazındı.
İstanbul Büyükşehir Belediyasi’nin Başkan İmamoğlu’nun evsahipliğinde geçekleştirilen etkinlik, yalnızca geçmişi anmak değil, aynı zamanda geleceğe umutla bakmak, gurur duymak vesilesiydi. Kıbrıs Barış Harekatı’nın 50. yılı, özgürlüğün, bağımsızlığın ve kardeşliğin sembolü olarak kutlandı. Yaşadığımız toprakları vatan yapanlar rahmet ve şükranla anıldı. Bu anıların yarınlarımızı emanet edeceğimiz gençler için çok değerli, yol gösterici bir miras olacaktır
KIBRIS BARIŞ HAAREKATI’NIN 50. YILI KUTLU OLSUN, ŞİMDİ GÖREVİMİZ KKTC’NİN TANITILMASIDIR.
Gazilerimizin, liderlerimizin ve halkımızın bir araya geldiği bu anlamlı etkinlik, kardeşlik bağlarımızı güçlendirdi ve birlikte daha güçlü olduğumuzu gösterdi.
Kıbrıs Barış Harekatı’nın 50. Yılı kutlu olsun. Hepimizin görevi, KKTC’nin bağımsız bir devlet olarak tanınmasını sağlamaktır
