«Επειτα από τέσσερις ήττες ένα τμήμα των στελεχών μας έχει χάσει τη νοοτροπία του νικητή. Δεν είναι αυτή η δική μου νοοτροπία»: η όγδοη υποψήφια για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, Αννα Διαμαντοπούλου, εξηγεί στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» γιατί πήρε την απόφαση να διεκδικήσει τη θέση και απορρίπτει «βιαστικές, ετερόκλητες συγκολλήσεις κορυφής», προαναγγέλλοντας «αμφίπλευρο» άνοιγμα. Γιατί να ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ μια boomer; Η ίδια λέει χιουμοριστικά πως οι συνομήλικέςτης «έχουν γίνει της μόδας» στην Ευρώπη.
Το 2017 είχατε δηλώσει πως «το ΠΑΣΟΚ έχει κλείσει τον κύκλο του». Σήμερα δηλώνετε υποψήφια για την ηγεσία του. Ποιες είναι οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί από τότε μέχρι τώρα που σας έκαναν να αλλάξετε γνώμη;
Το 2017, η διαπίστωση ότι το ΠΑΣΟΚ έχει κλείσει τον κύκλο του ήταν καθολική και επίσημη. Θυμίζω ότι τότε το ίδιο το ΠΑΣΟΚ προχώρησε σε εσωκομματικές εκλογές σύμπτυξης με το Ποτάμι και με άλλα μικρά κόμματα και κινήσεις, και συναποτέλεσαν το ΚΙΝΑΛ. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια τελείως διαφορετική εποχή, όπου το πολιτικό και κομματικό σύστημα βρίσκονται σε μεταβατική πορεία ανασύνθεσης. Τη μετάβαση ή θα την οδηγήσουμε παρεμβαίνοντας με ένα καθαρό πολιτικό σχέδιο για Μεγάλο και Κυβερνών ΠΑΣΟΚ προς όφελος της προόδου ή θα συνεχίσουμε την εκχώρησή της στις δυνάμεις της συντήρησης μέχρι και τα άκρα. Αναδεικνύεται τώρα για τον προοδευτικό χώρο η βασική πολιτική πρόκληση: το ΠΑΣΟΚ να βγει μπροστά, ν’ αναλάβει την πρωτοβουλία των πολιτικών κινήσεων και να γίνει ξανά ο κυρίαρχος εναλλακτικός πόλος στην ανασύνθεση του πολιτικού συστήματος.
Στη διακήρυξή σας μιλάτε για μια «περίοδο σταθερότητας» που έχει τελειώσει. Ταυτίστηκε αυτή η περίοδος με τη διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη; Γιατί εκτιμάτε πως η προσπάθειά του απέτυχε;
Οι ευρωεκλογές εξέπεμψαναδιαμφισβήτητοσήμα. Η κυβέρνηση έχει μεγάλη φθορά και για πρώτη φορά στην πενταετή θητεία της οδηγείταισε σημείο αδυναμίας να επιστρέψει πολιτικά. Η πολιτική τηςδυναμική εξαντλήθηκε, το επιτελικό κράτος απέτυχε, το βαθύ κράτος κυριαρχεί, η ακρίβεια κατατρώει το εισόδημα των Ελλήνων διευρύνοντας τις κοινωνικές ανισότητες και πλέον η χώρα οπισθοδρομεί μεγαλώνοντας τις αποκλίσεις από την Ευρώπη.
Γιατί αυτή η εκλογική διαδικασία είναι, όπως έχετε πει, κρίσιμη για την πορεία της χώρας; Γιατί έχει τόση σημασία ένα κόμμα που έλαβε 12,8% στις τελευταίες
ευρωεκλογές;
Γιατί, πέρα από το τρικυμιώδες διεθνές περιβάλλον και την ανεπίστρεπτη φθορά της Νέας Δημοκρατίας, η δυνατότητα να προκύψει μια σοβαρή εναλλακτική διακυβέρνησης της χώρας εκτιμώ ότι υπάρχει μόνο στον χώρο του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί τώρα να είναι ένα μικρό μέγεθος, αλλά η δυναμική του είναι μεγάλη. Διότι στους κόλπους του υπάρχει και το όραμα μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής αλλαγής αλλά και το σχέδιο, η σοβαρότητα και ο ρεαλισμός να το κάνει πράξη. Η ελληνική κοινωνία δεν αναζητά οποιαδήποτε εναλλακτική αλλά στοχευμένα την προοδευτική λύση του σύγχρονου, πειστικού και γειωμένου κοινωνικά προγραμματικού λόγου.
Χρησιμοποιείτε όρους όπως «συντήρηση» και «σοσιαλδημοκρατία». Οι πολιτικοί που παραδοσιακά απευθύνονται στον κεντρώο χώρο μιλούν για το τέλος των ιδεολογιών. Για εσάς, ο βασικός ιδεολογικός διαχωρισμός ισχύει ακόμα, έχει νόημα;
Στον χώρο κίνησης των ιδεών υπάρχουν οι σταθερές και υπάρχουν και οι αναθεωρήσεις με βάση την εξέλιξη.Είναι βαθιά σταθερή μου πεποίθηση ότι η σοσιαλδημοκρατία αποτελεί τη δικαιότερη, την πιο ελεύθερη και ανθρώπινη πολιτικοκοινωνική συνθήκη που έχει υπάρξει ιστορικά μέχρι σήμερα. Αυτή που αρμόζει ξεχωριστά σε Ευρώπη και Ελλάδα. Είναι όμως αδιαμφισβήτητο ότι κάθε ιδεολογία για να μπορεί ν’ αναπαράγεται και να αυτοεξελίσσεται πρέπει ν’ αναζητά διαρκώς σύγχρονες απαντήσεις σε συνεχιζόμενα προβλήματα (κοινωνικές ανισότητες), σε νέες ανάγκες και αιτήματα (κλιματική κρίση, δημογραφικό, ψηφιακή επανάσταση, γεωπολιτικές συγκρούσεις και ανακατατάξεις, μετανάστευση, επάρκεια σε ενέργεια και τρόφιμα, ασφάλεια στα σύνορα και στο εσωτερικό) που προκύπτουν ειδικά στον σημερινό μεταβαλλόμενο κόσμο. Με αυτή την ατζέντα ασχολούμαι συστηματικά τα τελευταία χρόνια.
Στη διακήρυξή σας αναφέρεστε σε «διαχειριστική ανεπάρκεια του προοδευτικού χώρου». Ποιες πολιτικές και ποιους πολιτικούς εννοείτε; Συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτούς και οι τελευταίες ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ;
Ο ηγέτης των βρετανών Εργατικών στις δεκαετίες’80 και’90 και μετέπειτα αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Neil Kinnock είχε πει εύστοχα πως τα κόμματα εξουσίας σε κάθε εκλογική τους ήττα χάνουν και δύο γενιές στελεχών, την παρούσα και την επόμενη. Το ΠΑΣΟΚ στην προηγούμενη γενιά από μένα εθεωρείτο ότι είχε επτά ως δέκα στελέχη με προσόντα πρωθυπουργού. Υστερα από τέσσερις ήττες ένα τμήμα των στελεχών μας έχει χάσει τη νοοτροπία του νικητή. Βολεύονται σε ένα μικρομεσαίο κόμμα. Δεν είναι αυτή η δική μου νοοτροπία και δεν είναι του ΠΑΣΟΚ, των νέων ανθρώπων και της νέας εποχής. Το ΠΑΣΟΚ των ονείρων μου είναι ένα μεγάλο και υπεύθυνο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα εξουσίας.
Οι αντίπαλοί σας θεωρούν πως τυχόν εκλογή σας θα σημάνει το τέλος της πιθανότητας συγκρότησης μιας μεγάλης προοδευτικής συμμαχίας μεταξύ των κομμάτων του ευρύτερου χώρου. Εσείς μιλάτε για «μεγάλο και κυβερνών ΠΑΣΟΚ». Εχετε στόχο να «ανοίξετε» το κόμμα; Κι αν ναι, προς ποια κατεύθυνση;
Θέλω να είμαι ξεκάθαρη. Βιαστικές συγκολλήσεις ετερόκλητων δυνάμεων, χωρίς ηγεσία, χωρίς σχέδιο και σώμα, δεν μπορούν να εμπνεύσουν κανέναν. Οποιαδήποτε συζήτηση για κυβερνητικές συνεργασίες, συμμαχίες και λαϊκά μέτωπα του Mεσοπολέμου υπό τις συνθήκες και τους όρους ενός «μικρού, αποδυναμωμένου και συμπληρωματικού ΠΑΣΟΚ» είναι σοβαρό πολιτικό λάθος και αποτελεί ατζέντα αποπροσανατολισμού και χειραγώγησης της ίδιας της πολιτικής ύπαρξης και προοπτικής του ΠΑΣΟΚ. Στόχος μου είναι το ΠΑΣΟΚ να λειτουργήσει ξανά ως Μεγάλο Σοσιαλδημοκρατικό Κίνημα σε συνθήκες 21ου αιώνα, να ισχυροποιήσει τη βάση του με την επάνοδο όσων είχαν επαφή μαζί του, είτε εμπιστευθεί είτε απογοητευθεί, ξανακάνοντας μια νέα αρχή, αλλά και να συστηθεί με τη νέα του ατζέντα στους νεότερους. Το άνοιγμα θα αφορά όλους τους πολίτες και θα γίνει αμφίπλευρα προς κάθε κατεύθυνση.
Εκτιμάτε ότι η απουσία σας από ταπασοκικάδρώμενα της τελευταίας δεκαετίας θα δυσκολέψει ή θα διευκολύνει την προσπάθειά σας;
Εύλογα χρησιμοποιείτε μια έκφραση κριτικής που προέρχεται από την αργκό του στενού κομματικού μηχανισμού. Οντως αποστασιοποιήθηκα κομματικά για αρκετό διάστημα. Ποτέ όμως δεν αποστασιοποιήθηκα από την πολιτική δράση και την παραταξιακή ταυτότητα. Ιδρυσα και ενεργοποιήθηκα στο ΔΙΚΤΥΟ που υπάγεται στηνευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική οικογένεια, αυτή μου ανέθεσε τη διαμόρφωση του προγράμματος για το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος και προχωρήσαμε σε επεξεργασίες σε όλα τα σύγχρονα προβλήματα από σοσιαλδημοκρατική σκοπιά. Η πολιτική που έχει παραχθεί, οι προτάσεις που διαμορφώθηκαν παραδόθηκαν και αξιοποιήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ.Εξάλλου οι συγκυριακές αποστάσεις ενός πολιτικού από τα στενά κομματικά δρώμενα και η ενασχόλησή του με τις πραγματικές συνθήκες του επαγγέλματός του, πολλές φορές επιβάλλονται διότι επιτρέπουν τοναναστοχασμό, την αυτοκριτική αλλά και την ανανέωση και το ξεκαθάρισμα της ματιάς του για τα πράγματα.
Μιλάτε για διαφορές στις ευκαιρίες που είχαν η γενιά που εκπροσωπείτε και οι γενιές που ενηλικιώθηκαν στην κρίση. Πιστεύετε ότι η γενιά σας έχει κάνει την αυτοκριτική της για τη χώρα που παρέδωσε; Και γιατί να εμπιστευτεί ξανά έναν από εσάς να ηγηθεί;
Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης δημιουργήθηκε από δύο γενιές. Εχει να επιδείξει πολλά επιτεύγματα, αλλά και να απολογηθεί, κυρίως, για ένα. Δεν προστατεύσαμε επαρκώς τη δημοκρατία μας από τον λαϊκισμό και τονπελατειασμό. Ανήκω ηλικιακά στη γενιά των boomers πείτε το, της Μεταπολίτευσης πείτε το. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Εχω πολιτικές πεποιθήσεις, εκφράζω ιδεολογικά σοσιαλδημοκρατικές θέσεις, δουλεύω την ατζέντα του 2030,πιστεύω σε μια δυνατή Ελλάδα. Προσπαθώ να δημιουργώ πολιτική, να διαμορφώνω πρόγραμμα για το παρόν και το μέλλον και αυτό να γίνει με τη συμμετοχή, πάντα, των νέων.Η ώσμωση των γενεών είναι η συνταγή νίκης προς όφελος της κοινωνίας. Μια τελευταία, μάλλον χιουμοριστική παρατήρηση στο «γιατί να εμπιστευτούν έναν από εμάς». Στην πολιτική, σε Ευρώπη και Ελλάδα, οι συνομήλικές μου γίναμε της μόδας στις ηγεσίες των κομμάτων, στις κυβερνήσεις και στις κορυφαίες θέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών.
