Την ετήσια έκθεση για τον παγκόσμιο πλούτο δημοσίευσε χθες η ελβετική τράπεζα UBS, η οποία συμπεραίνει ότι ο παγκόσμιος πλούτος αυξάνεται και οι άνθρωποι ανά τον κόσμο γίνονται πλουσιότεροι. Βέβαια, αυτό δεν αφορά το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού, με τη χώρα μας να αποτελεί μία από τις αρνητικές εξαιρέσεις.
Οπως επισημαίνει η UBS, η Ελλάδα, μαζί με άλλες χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, δεν έχει συμμετάσχει στην ανάκαμψη του παγκόσμιου πλούτου. Συγκεκριμένα, ο συνολικός πλούτος στην Ελλάδα έχει συρρικνωθεί κατά 20% από το 2010 μέχρι το 2023. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που έχει δει μείωση του μέσου πλούτου ανά ενήλικο κατά 11% από το 2008 μέχρι το 2023.
Μάλιστα, αν δεν υπολογίσουμε τον μέσο αλλά τον διάμεσο πλούτο ανά ενήλικο (δηλαδή τον πλούτο του ατόμου που είναι πλουσιότερος από το 50% του πληθυσμού και φτωχότερος από το υπόλοιπο 50%), το ποσοστό της μείωσης ανέρχεται σε 31%. Οπως επισημαίνει η έκθεση της UBS, αυτό σημαίνει ότι τα άτομα των χαμηλότερων οικονομικών τάξεων έχουν απορροφήσει σε μεγαλύτερο βαθμό τη μείωση του συνολικού πλούτου.
Η ανισότητα αυτή αντανακλάται στον συντελεστή Τζίνι (Gini coefficient) ο οποίος αυξήθηκε κατά 17% στην Ελλάδα από το 2008 μέχρι το 2023. Ωστόσο αυτό δεν έχει άμεσο αντίκρισμα στον αριθμό των εκατομμυριούχων στη χώρα, καθώς αυτός αναμένεται να μείνει σταθερός, στους περίπου 80.000 εκατομμυριούχους, μέχρι το 2028.
Σύμφωνα με την έκθεση της UBS, ο παγκόσμιος πλούτος αυξήθηκε κατά 4,2% το 2023, απορροφώντας τη μείωση ύψους 3% που γνώρισε το 2022. Η μεγαλύτερη αύξηση πλούτου σημειώθηκε στις περιοχές της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής (4,8%), αλλά και στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού (4,4%). Στη Βόρεια και Νότια Αμερική η αύξηση του συνολικού πλούτου περιορίστηκε στο 3,6%. Οπως επισημαίνεται, η αύξηση του παγκόσμιου πλούτου είναι σταθερή από το 2008, όμως ο ρυθμός της μεγέθυνσης βαίνει μειούμενος στις περισσότερες αγορές.
Συνολικά, οι πολίτες των χωρών της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής είναι οι πλουσιότεροι στον κόσμο, με 166.000 δολάρια ανά ενήλικο, την ώρα που τα αντίστοιχα μεγέθη στην Ασία και στον Ειρηνικό, αλλά και στις δύο αμερικανικές ηπείρους, είναι σημαντικά μικρότερα (156.000 και 146.000 δολάρια αντίστοιχα). Ωστόσο, η μεγέθυνση του πλούτου σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική διαμορφώνεται σε 41% από το 2008 έως το 2023, ενώ στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και στη Βόρεια και Νότια Αμερική ανέρχεται σε 122% και 110% αντίστοιχα.
Κινητήρια δύναμη αυτής της συγκέντρωσης πλούτου στην περιοχή μας φαίνεται πως είναι τα μεγάλα μεγέθη πλούτου σε χώρες όπως η Ελβετία και το Λουξεμβούργο. Ο μέσος πλούτος ανά ενήλικο ανήλθε σε 709.612 δολάρια το 2023 στην Ελβετία, ενώ στο Λουξεμβούργο διαμορφώθηκε στα 607.524 δολάρια. Οσον αφορά τον διάμεσο πλούτο ανά ενήλικο, το Λουξεμβούργο βρίσκεται στην κορυφή με 372.258 δολάρια, και ακολουθείται από την Αυστραλία (261.805 δολάρια) και το Βέλγιο (256.185 δολάρια).
Σε ό,τι αφορά τις ανισότητες, η τάση είναι ανοδική στις αγορές που αναπτύσσονται με γρήγορο ρυθμό (κυρίως χώρες της Αφρικής και της Ασίας), όμως διαπιστώνεται μείωσή τους στις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες. Κι αυτό, καθώς διαπιστώνεται πως τα μεσαία στρώματα έχουν δει τον πλούτο τους να αυξάνεται γρηγορότερα από ό,τι τα ανώτερα οικονομικά στρώματα. Ωστόσο τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας βλέπουν μια συνεχή μείωση του πλούτου τους, με αποτέλεσμα το χάσμα μεταξύ των φτωχότερων και των υπολοίπων να μεγεθύνεται.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας της UBS, ο επικεφαλής οικονομολόγος στο Τμήμα Διαχείρισης Πλούτου της τράπεζας, Πολ Ντόνοβαν, είπε: «Η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε μια περίοδο βαθιάς δομικής αλλαγής. Τέτοιες εξελίξεις συχνά φέρνουν σημαντικές αλλαγές στα μοτίβα του πλούτου».
