Ο Iwao Hakamada, 88 ετών, που πέρασε περισσότερο χρόνο από οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο, περιμένοντας να εκτελεστεί η θανατική ποινή του, αναμένει πλέον την ετυμηγορία για την επανάληψη της δίκης για φόνο.
Η ιστορία του, η οποία δημοσιεύεται στον Guardian, είναι πραγματικά απίστευτη…
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 30ής Ιουνίου 1966 μια πυρκαγιά σάρωσε το σπίτι του διευθύνοντος συμβούλου μιας εταιρείας παρασκευής miso στη Shizuoka της κεντρικής Ιαπωνίας. Αφού έσβησε η φωτιά, η αστυνομία βρήκε τα πτώματα του διευθυντή, της συζύγου του και των δύο έφηβων παιδιών τους. Είχαν όλοι μαχαιρωθεί μέχρι θανάτου.
Ο Iwao Hakamada, ο οποίος εργαζόταν για την εταιρεία ως υπάλληλος που ζούσε στο σπίτι, συνελήφθη ως ύποπτος για τη δολοφονία της οικογένειας, την πυρπόληση του σπιτιού τους και την κλοπή 200.000 γιεν (973 λίρες) σε μετρητά. Δύο χρόνια αργότερα κρίθηκε ένοχος για φόνο και εμπρησμό και καταδικάστηκε σε απαγχονισμό.
Ο ίδιος διατήρησε την αθωότητά του καθ’ όλη τη διάρκεια των 45 ετών που περίμενε την εκτέλεσή του – το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που έχει περάσει οποιοσδήποτε κρατούμενος παγκοσμίως στην πτέρυγα των θανατοποινιτών.
Σε μια χώρα όπου οι καταδικασμένοι κρατούμενοι μπορούν να περάσουν μεγάλα χρονικά διαστήματα περιμένοντας την εκτέλεσή τους, η υπόθεση του Hakamada πήρε μια κρίσιμη τροπή το 2014.
Το δικαστήριο που τον είχε αρχικά καταδικάσει έκρινε ορισμένα από τα στοιχεία μη ασφαλή και διέταξε την αποφυλάκισή του. Ένα ανώτερο δικαστήριο διέταξε αργότερα την επανάληψη της δίκης.
Το κατώτερο δικαστήριο δήλωσε ότι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη δίκη του από την αστυνομία «μπορεί να ήταν κατασκευασμένα», ενώ οι δικηγόροι του δήλωσαν ότι οι εξετάσεις DNA σε αιματοβαμμένα ρούχα που ανασύρθηκαν από μια δεξαμενή με miso απέδειξαν ότι το αίμα δεν ήταν δικό του.
Ο Hakamada ισχυριζόταν πάντα ότι εξαναγκάστηκε να ομολογήσει κατά τη διάρκεια ανακρίσεων που συνήθως διαρκούσαν 12 ώρες την ημέρα. Σχεδόν έξι δεκαετίες μετά την καταδίκη του σε θάνατο, οι εισαγγελείς συνεχίζουν να ζητούν την εκτέλεσή του σε μια υπόθεση που έχει γίνει αιτία για τους αντιπάλους της χρήσης της θανατικής ποινής στην Ιαπωνία, ακόμη και όταν άλλες χώρες καταργούν τη θανατική ποινή.
Ο πρώην επαγγελματίας πυγμάχος, που σήμερα είναι 88 ετών και παλεύει με σωματικές και ψυχικές ασθένειες, θα μάθει τη μοίρα του στα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν το περιφερειακό δικαστήριο της Σιζουόκα αποφανθεί για την επανάληψη της δίκης του, η οποία ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2023. Δεν έχει εμφανιστεί στο δικαστήριο, καθώς έχει κριθεί διανοητικά ανίκανος να δώσει αξιόπιστες καταθέσεις.
Η μακρά φυλάκισή του έχει αποκαλύψει αυτό που οι ακτιβιστές αποκαλούν απάνθρωπη μεταχείριση των θανατοποινιτών στην Ιαπωνία.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι άνθρωποι που καταδικάζονται σε θάνατο έχουν κριθεί ένοχοι για πολλαπλούς φόνους, που συχνά διαπράττονται μαζί με άλλα εγκλήματα όπως ληστεία, βιασμό ή κλοπή. Οι καταδικασθέντες κρατούμενοι συνήθως περνούν χρόνια – ακόμη και δεκαετίες – στην απομόνωση στην πτέρυγα των θανατοποινιτών, ενώ οι εφέσεις περνούν σιγά-σιγά από τα δικαστήρια.
Όταν η καταδίκη τους οριστικοποιείται, τους δίνεται μόλις λίγες ώρες πριν από την εκτέλεσή τους και δεν έχουν καμία ευκαιρία να μιλήσουν με δικηγόρους ή οικογένειες.
Η τελευταία τους συζήτηση είναι συνήθως με έναν βουδιστή ιερέα.
Η Ιαπωνία, η μόνη χώρα της G7 μαζί με τις ΗΠΑ που διατηρεί τη θανατική ποινή, έχει δεχθεί διεθνείς επικρίσεις για τις «μυστικές» εκτελέσεις της, με τους ακτιβιστές να χρησιμοποιούν την περίπτωση του Hakamada για να την κατηγορήσουν ότι οδηγεί τους κρατούμενους στην παραφροσύνη και τους υποβάλλει σε «σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική» μεταχείριση.
Η Hideko Hakamada, αδελφή του καταδικασθέντος, είναι αισιόδοξη, αν και οι δικηγόροι πιστεύουν ότι οι εισαγγελείς θα μπορούσαν να ασκήσουν έφεση σε μια αθώα ετυμηγορία. «Τώρα ο στόχος είναι ορατός», δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Τόκιο την Τετάρτη.
«Αυτή η διαδικασία έμοιαζε με μια ατελείωτη διαδικασία. Το κάνω αυτό όχι μόνο για χάρη του αδελφού μου, αλλά και για άλλους ανθρώπους που έχουν κατηγορηθεί άδικα και φυλακιστεί», είπε.
Η Hideko, η οποία έχει περάσει δεκαετίες διαμαρτυρίας για την αθωότητα του αδελφού της, πρόσθεσε: «Ποτέ δεν σκεφτόμουν πολύ τη θανατική ποινή, καθώς υπήρχε πάντα, αλλά εξαιτίας αυτού που συνέβη στον αδελφό μου είμαι πλέον αντίθετη σε αυτήν».
Μιλώντας στην τελική ακρόαση της επαναληπτικής δίκης του τον περασμένο μήνα, η Hideko μίλησε για την τελευταία ευκαιρία του αδελφού της να καθαρίσει το όνομά του. «Είμαι τώρα 91 ετών και ο αδελφός μου είναι 88 ετών», είπε.
«Είμαστε κοντά στο τέλος της ζωής μας. Θα ήθελα να ζητήσω από το δικαστήριο να αφήσει τον Iwao να ζήσει τις υπόλοιπες μέρες του σαν άνθρωπος».
