Σε μειωμένη δόση κατά 30 ευρώ τον μήνα μεταφράζεται η μικρή αποκλιμάκωση των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια τον Μάιο, εξαιτίας, κυρίως, των νέων προγραμμάτων που λάνσαραν οι τράπεζες, όπως παρουσίασαν χθες «ΤΑ ΝΕΑ».
Στόχος, η αναθέρμανση της στεγαστικής πίστης με τη δημιουργία νέων δανείων που προσφέρουν χαμηλή εκκίνηση, με σταθερή δόση για τα 2-3 χρόνια. Στη συνέχεια μετατρέπονται σε κυμαινόμενου επιτοκίου, ώστε οι δανειολήπτες να προλάβουν τη μείωση των επιτοκίων που αναμένεται από την ΕΚΤ. Ηδη, η πρώτη κίνηση έχει γίνει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ αναμένονται άλλες δύο μειώσεις μέσα στο έτος, όπως έχει εκτιμήσει και ο έλληνας κεντρικός τραπεζίτης, Γιάννης Στουρνάρας.
Στη μείωση των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια συνέβαλε και η υποχώρηση του διατραπεζικού επιτοκίου euribor, μετά την κίνηση της ΕΚΤ, αλλά και των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων που αποτελούν τη βάση για την τιμολόγηση των στεγαστικών δανείων με σταθερό επιτόκιο, μεγαλύτερης διάρκειας. Ωστόσο, τον Ιούνιο, οι εξελίξεις από τη Γαλλία επηρέασαν ανοδικά τα επιτόκια στη διατραπεζική και στα ομόλογα. Ο βαθμός που μπορεί αυτή η εξέλιξη να επηρέασε τα τελικά επιτόκια για τα νοικοκυριά θα φανεί τον επόμενο μήνα.
Πάντως, η μείωση του διατραπεζικού επιτοκίου τον Μάιο συνέβαλε στην οριακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων στα καταναλωτικά, η οποία, όμως, «εξουδετερώθηκε» από την υψηλή ζήτηση για αυτού του είδους τις χορηγήσεις. Σε αντίθεση, δηλαδή, με τα στεγαστικά, όπου η ζήτηση είναι μικρή, πιέζοντας τις τράπεζες για ανταγωνιστικότερα επιτόκια και άλλες προσφορές (υψηλό ποσοστό χρηματοδότησης, μεγάλη διάρκεια, προσφορές σε καταναλωτικά μαζί με στεγαστικά, ενσωμάτωση επιδοτούμενων προγραμμάτων, κ.ά.).
Ετσι, το επιτόκιο των στεγαστικών δανείων έπεσε κάτω από το 5% για πρώτη φορά από τον περασμένο Οκτώβριο, κάτι που οδήγησε και το επιτοκιακό περιθώριο κάτω, επίσης, από το 5%, ύστερα από 15 μήνες. Ειδικότερα, για πρώτη φορά μετά τον Ιανουάριο του 2023 έπεσε κάτω από το φράγμα του 5% το περιθώριο μεταξύ των επιτοκίων δανείων και καταθέσεων που προσφέρουν οι τράπεζες. Τον Μάιο του 2024 το περιθώριο διαμορφώθηκε στο 4,98% από 5,44% τον Απρίλιο (-0,45%), με το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων δανείων να μειώνεται αισθητά στο 5,53% και το αντίστοιχο των νέων καταθέσεων να γνωρίζει μικρή αύξηση στο 0,55%.
Το κλείσιμο της ψαλίδας οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση των επιτοκίων στα νέα επιχειρηματικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, αντανακλώντας την απόφαση της ΕΚΤ για μείωση των επιτοκίων βάσης, η οποία πάρθηκε μεν στις αρχές Ιουνίου, αλλά θεωρούνταν βέβαιη ήδη από τα μέσα Απριλίου. Το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων με δάνεια καθορισμένης διάρκειας και κυμαινόμενου επιτοκίου, έπεσε από το 5,93% τον Απρίλιο στο 5,39% (-0,54%).
Η σημαντικότερη μείωση καταγράφηκε στο επιτόκιο μεγάλων επιχειρηματικών δανείων όγκου άνω του 1 εκατ. ευρώ, όπου το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 5,25% τον Μάιο από 5,94% τον Απρίλιο (-0,69%). Οι εκταμιεύσεις επιχειρηματικών δανείων άνω του 1 εκατ. ευρώ ανήλθαν σε 1,05 δισ. ευρώ τον Μάιο, αντιπροσωπεύοντας το 85% του συνολικού όγκου επιχειρηματικών δανείων.
Σημαντικές μειώσεις καταγράφηκαν επίσης στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων για νοικοκυριά, με το επιτόκιο να πέφτει στο 4,96% από 5,11% τον Απρίλιο (-0,15%).
Οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων μειώθηκαν τον Μάιο, σχεδόν ισόποσα, σε σχέση με τον Απρίλιο. Οι νέες καταθέσεις των νοικοκυριών διαμορφώθηκαν τον Μάιο στα 3,8 δισ. ευρώ από 4,3 δισ. τον Απρίλιο. Η μείωση αυτή δεν προέκυψε από μετακίνηση των καταθέσεων σε λογαριασμούς προθεσμίας. Η μείωση αυτή αντανακλά τον περιορισμό της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών.
Οπως επισήμανε η ΤτΕ στην έκθεση Νομισματικής Πολιτικής, έχει υπάρξει μετατόπιση αποταμιευτικών πόρων των νοικοκυριών από καταθέσεις σε τοποθετήσεις σε έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, που δίνουν μάλιστα καλύτερες αποδόσεις.
