İklim özellikleri, zengin florası, yüksek rakımı ve eşsiz doğasıyla çok sayıda canlıya ev sahipliği yapan Van Gölü Havzası, birçok kelebek türünü de barındırıyor.
Türkiye'de tespit edilen 400 dolayında kelebek türünden 220'sine yaşam alanı sunan havza, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan endemik türlerle doğaseverlerin ilgisini çekiyor.
Kelebek gözlemcileri, daha önce Alman bilim insanları tarafından Türkiye'de sadece Van'ın Kurubaş Geçidi'ndeki 4 kilometrekarelik alanda yaşadığı tespit edilen "Rose'nin Çokgözlüsü"nü (Polyommatus Rosei) görüntülemek için kente geliyor.
Kilometrelerce yol katedip geldikleri kentte "Rose'nin Çokgözlüsü"nü görüntülemek için Kurubaş Geçidi'ndeki bölgeyi baştan başa tarayan gözlemciler, ender görülen kelebeği uzun uğraşlar sonucu kayıt altına alabildi.
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Tatvan Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Oktay Subaşı, söz konusu kelebek türünü görüntülemek için gözlemcilerle kente geldiklerini söyledi.
Kelebeğin sadece Van'da görüldüğünü ve kentin markası olabilecek kelebek türlerinden biri olduğunu belirten Subaşı, "Bu kelebeği görüntülemek isteyenlerin buraya gelmesi gerekiyor. Alanda çok fazla uçan Rose'nin kelebeği yok. Daha yeni uçmaya başlamışlar. Epeyce aradıktan sonra fotoğraflayabildik. Buradaki yaşam alanı son derece dar. İnşallah bozulmaz ve bu kelebek daha uzun yıllar burada gözlemlenebilir. Türkiye'de görülen kelebekler arasında 'Rose'nin Çokgözlüsü'nün özel bir yeri var. Çünkü sadece Van'da uçabilen bir kelebek türü. Bu kelebeğin çok dar bir uçuş alanı var. Haziranın ortalarında uçmaya başlıyor. Alanda çok az görüntüleyebildik. Bu sayede arkadaşlarımız mutlu bir şekilde dönecekler." diye konuştu.
Bölgede en ciddi kelebek araştırmasını 1980'lerde Almanların yaptığını anlatan Subaşı, şöyle devam etti:
"Alman kelebekçilerin kayıtlarında bu kelebeğin görüldüğü bölgeyle ilgili bilgiler var. Biz de bu bilgileri takip ederek kelebeğin uçtuğu bölgeyi bulduk. Türkiye'deki birçok kelebek gözlemcisi bu kelebeği çekip arşivlemek istiyor. Yoğun emek sarf edilerek buralara geliniyor. Az görülen türleri çekmek her zaman önemli. Bu açıdan Van Gölü Havzası, birçok kelebek gözlemcisinin ilgisini çekmeye devam ediyor. Havza, endemik başka kelebek türlerine de ev sahipliği yapıyor. Burada kayıt altına alınmış 220'nin üzerinde tür var, özellikle Roze'nin yaşam alanının koruma altına alınması lazım çünkü dar bir alanda yaşıyor koyun sürüleri bitkilerle beraber yumurtalarını yiyor. Türkiye'nin ve Van'ın önemli bir değeri. Her yıl yüzlerce insan yurt içinde ve yurt dışında bu kelebeği görmek için geliyor." diye konuştu.
Trabzon'dan gelen kelebek gözlemcisi Ali Kahveci ise "Rose'nin Çokgözlüsü için Trabzon'dan geldik. 5 yıldır çekmek istediğim kelebeği bulabildim. Burası çok güzel bir yer. Sakinliği, insanların misafirperverliği çok güzel. Herkes çekinmeden buraya gelebilir. Zaten nadir türler de burada. Çok nadir bir kelebek. Biraz da korunmaya ihtiyacı var. Doğaseverler için bulunmaz bir tür." dedi.