Ο Απρίλιος μήνας δεν είναι σκληρός αυτή τη φορά για τις γυναίκες που επαγγελματικά ασχολούνται με την ιστορία της τέχνης. Η ελληνική εκδοτική παραγωγή μόλις πρόσθεσε το Η πρωτοτυπία της πρωτοπορίας (από τις εκδόσεις Πλέθρον). Ενα σημαντικό βιβλίο με μεταφράσεις για πρώτη φορά στα ελληνικά κειμένων της Ρόζαλιντ Κράους. Η αμερικανίδα θεωρητικός βρίσκεται στην κορυφή των τεχνοκριτικών στον κόσμο της τέχνης του 20ού αιώνα κατορθώνοντας να ισορροπήσει ανάμεσα στην ακαδημαϊκή γραφή και τα προσιτά νοήματα για να υποστηρίξει ότι μοντέρνοι και μεταμοντέρνοι καλλιτέχνες δεν απορρίπτουν την παράδοση αλλά έχουν διάλογο μαζί της.
Παρά τη χρονική του απόσταση (1985) από το παρόν, το βιβλίο της Κράους δεν έχει χάσει τη δυναμική του. Οι ιδέες της, επειδή έτειναν στην ανάπτυξη της φεμινιστικής κριτικής, έδιναν σημασία στον ρόλο του φύλου και της ταυτότητας στην τέχνη ώστε να εξετάσει την εξέλιξη της γυναικείας και της ΛΟΑΤΚΙ καλλιτεχνικής δημιουργίας. Αυτή η γυναικεία προσέγγιση της Κράους, για παράδειγμα, ανακάλυψε τα ζητήματα αθέλητου φαλλισμού στη σουρεαλίστρια φωτογράφο Φλοράνς Ανρί (1928).
Μπορούμε να εντοπίσουμε ανάλογη θεωρητική πρωτοτυπία και στο βιβλίο The story of art without men της αγγλίδας ιστορικού τέχνης Κέιτι Χέσελ; Πρόσφατα μας επισκέφθηκε – στο πλαίσιο του αθηναϊκού wow festival στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος – και μίλησε για την πρόθεσή της να ερευνά και να καταγράφει την τέχνη των γυναικών. Εκπρόσωπος της Gen Z, η Χέσελ έχει το πάθος και την ενέργεια της γενιάς της διεκδικώντας τη δική της φωνή στον κόσμο της τέχνης. Το θετικό πρόσημο του σκεπτικού της σίγουρα ενθουσίασε το γυναικείο ακροατήριο που παρακολούθησε την ομιλία της στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ, το οποίο της έθετε ερωτήσεις.
Με κάποιες παραλλαγές η Χέσελ έδινε την ίδια απάντηση: είναι η στιγμή που πρέπει να διαβάσουμε την ιστορία της τέχνης μέσα από τα έργα των γυναικών. Οι οποίες είναι αυτούσιες δημιουργοί. Οχι κόρες, σύζυγοι, μούσες κάποιου άνδρα καλλιτέχνη ή σπουδαίου άνδρα που έζησαν στη σκιά του. Από την ουρά όσων την περίμεναν να υπογράψει το βιβλίο της φαίνεται να είχαν πειστεί ότι αρκεί μια τέτοια άποψη για να το κάνει ευπώλητο.
