وزیر بنادر و کشتی‌رانی هند روز جمعه ۱۵ اسفند ماه گفت که بندر چابهار یک تا دو ماه دیگر به طور کامل به بهره‌برداری خواهد رسید.
بر اساس قرارداد، این بندر برای ۱۰ سال به هند اجاره داده خواهد شد و دهلی‌نو از این مسیر، ترانزیت کالا به ایران، افغانستان و آسیای میانه را با دور زدن پاکستان انجام خواهد داد.
مانسوخ مانداویا وزیر بنادر و کشتی‌رانی هند به خبرگزاری رویترز گفت، احتمالا در ماه آوریل یا مه برای افتتاح کامل بندر چابهار راهی ایران خواهد شد.
این بندر که شامل دو پایانه می‌شود، از جمله تاسیسات پایانه شهید بهشتی، با سرمایه‌گذاری هند توسعه یافته و از اوایل سال ۲۰۱۹ نیز با ظرفیت ناقص در حال فعالیت بوده است. این میان تحریم‌های آمریکا روند عملیاتی کردن کامل این پروژه را به تاخیر انداخته است.
هند با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری خود، فعالیت این بندر در دریای عمان را برای ۱۰ سال در اختیار کامل خواهد داشت.
آقای مانداویا می‌گوید از فوریه ۲۰۱۹ تا ژانویه سال جاری بندر چابهار در مجموع میزبان ۱۲۳ کشتی بوده و ۱.۸ میلیون تن کالا در آن جابجا شده است.
پارسال هند از همین بندر ۷۵ هزار تن گندم برای کمک به افغانستان ارسال کرد و ۲۵ تن سم دفع آفات مالاتیون برای مبارزه با هجوم ملخ‌ها نیز به ایران فرستاد. دومین محموله سم دفع ملخ‌ها به حجم ۲۵ تن هم اخیرا به چابهار رسید.
بر اساس قرارداد، هند برای راه‌اندازی کامل بندر چابهار می‌باید شش جرثقیل عظیم به ارزش ۸۵ میلیون دلار در تاسیسات پایانه شهید بهشتی نصب کند؛ اما تاکنون دو جرثقیل نصب شده و قرار است چهار جرثقیل دیگر نیز طی هفته‌های آینده نصب و راه‌اندازی شود تا این بندر با ظرفیت کامل شروع به کار کند.
اگرچه آمریکا این پروژه را از تحریم‌ها معاف کرده، اما تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران در مجموع روند سرمایه‌گذاری و توسعه بندر چابهار را با تاخیر مواجه کرد.
هند و ایران همچنین سال‌ها پیش قرارداد ساخت خط آهن ۶۰۰ کیلومتری از بندر چابهار تا زاهدان، در نزدیکی مرزهای ایران و افغانستان را امضا کردند که ارزش آن ۱.۶ میلیارد دلار بود. اما تابستان امسال ایران اعلام کرد که به دلیل «دیرکرد دهلی نو» هند از پروژه خط آهن چابهار کنار گذاشته شده است.
حدود ۲۰ سال پیش ایران، روسیه و هند توافق کرده بودند یک مسیر راه‌آهن برای کاهش هزینه‌ها و زمان ترانزیت کالاها راه‌اندازی کنند. با ورود ۱۰ کشور دیگر از جمله کشورهای آسیای میانه، آذربایجان و برخی کشورهای اروپای شرقی، قرار شد شبکه راه‌آهن ۷۲۰۰ کیلومتری این کشورها را به هم وصل کند. از میان همه این کشورها، تنها شبکه خط آهن ایران کامل نشده است.
پروژه یاد شده با نام «کریدور ترانزیتی شمال-جنوب» هزینه ترانزیت کالا را تا یک سوم و زمان انتقال کالا را تا نصف کاهش خواهد داد.
تجارت ایران و هند بعد از تحریم‌های آمریکا به شدت سقوط کرده به طوری که خبرگزاری رویترز روز ۱۴ اسفند با استناد به سخنان چند مقام تجارت خارجی هند گزارش داد به دلیل کاهش اندوخته روپیه ایران، شرکت‌ها و بازرگانان هندی حاضر نیستند برای صادرات مواد غذایی مثل شکر، برنج و چای با ایران قراردادهای جدید امضا کنند.
هند واردات خود از ایران را از ۱۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ به حدود ۲۹۷ میلیون دلار در سال گذشته میلادی کاهش داد. صادرات هند به ایران نیز در این مدت از ۲.۶ میلیارد دلار به ۲.۲ میلیارد دلار کاهش یافته است. ژانویه امسال صادرات هند به ایران تنها ۱۰۰ میلیون دلار بوده است.
با استفاده از گزارش‌های رویترز، وزارت اقتصاد هند، و رادیو فردا؛ ف.ق/س.ن
