"Avto ideal xizmati" shirkatiga avtomobil olish uchun millionlab so‘m pul to‘lab, mashinani ham, pulini ham ololmayotgan o‘nlab odam 20 - yanvar kuni pullarini undirib berishni so‘rab, Toshkentning Mustaqillik maydoniga yig‘ildi.
Ozodlik bilan suhbatda ular bungacha O‘zbekiston prezidenti qabulxonasiga ham murojaat qilganliklari, lekin natija bo‘lmaganini aytishdi.
Tergov hujjatlarida "Avto ideal xizmati"dan kuyib qolgan fuqarolar soni 1600 kishidan ko‘pni tashkil qilishi, zararning umumiy miqdori 8 milliard so‘mdan ko‘proq ekani aytiladi.
Bosh ofisi Toshkent viloyatining Angren shahrida joylashgan "Avto ideal xizmati" MChJning rahbari hamda ikki nafar xodimiga nisbatan o‘tgan yil oktabr oyida O‘zbekiston Jinoyat kodeksining 168-moddasi 4-qismi "a,v" bandlari - Firibgarlik bo‘yicha jinoyat ishi ochilgandi.
Lekin mijozlarning puli hanuzgacha qaytarib berilmagan.
Angren shahrida yashovchi Husniddin Bozorov "Kobalt"mashinasi olish uchun "Avto ideal xizmati" MChJga 25 million so‘m to‘lagan, lekin na pul, na mashina ololgan.
"2019 - yilni 18 - noyabr kuni "Kobalt"ga to‘laganman, 70 ish kunida yetkazib berishi kerak bo‘lgan, lekin shartnomada kelishilgan vaqtga mashinani bermadi. Bir yildan oshiq vaqt o‘tdi. Pul ham yo‘q, mashina ham yo‘q."
Bozorov 20 - yanvar kuni o‘nlab odam qatori O‘zbekiston Vazirlar Mahkamasi Mustaqillik maydonidagi bosh idorasiga o‘z noroziligini ifoda qilish uchun bordi.
Uning aytishicha, rasmiylar muammoni ijobiy hal qilishga va’da bergan, lekin qachon hal qilinishini aytishmagan.
"Bo‘stonliqdan, Angrendan, G‘azalkentdan saksondan ortiq odam keldi. Vazirlar Mahkamasidan bir odam chiqdi oldimizga. Hal qilamiz, deydi. Lekin bilsak, arzimagan 700 ming so‘mdanmi, shunaqa pul qaytar ekan, qolgani qachon va aniq qancha summa qaytishini aytishmadi", - deydi Bozorov.
Bo‘stonliq tumanida yashovchi Mirzohidxon ham "Avto ideal xizmati"ga kuyib qolganlardan:
"Bir yil oldin "Spark"ga 19 million to‘laganman. Uch oyda mashinani olasan, degan. O‘sha paytda 19 million katta pul edi. Yaqinda dollar kursi yana oshdi, kun sayin qadrsizlanyapti, pulimizni qaytarib bergani yo‘q, - deydi Mirzohidxon.
"Avto ideal xizmati" shirkatiga mashina olish uchun millionlab pul to‘lab, mashinani ham, pulini ham ololmayotgan fuqarolar soni 1600dan ko‘proqni tashkil qiladi.
Ozodlik ixtiyoridagi tergov hujjatlarida bosh ofisi Angren shahrida joylashgan "Avto-Ideal Xizmati" MChJning mansabdor shaxslari 2019 - yil oktabr va 2020 - yil fevral oyi oralig‘ida 1800dan ortiq mijozdan mashina turiga qarab 10 million so‘mdan 80 million so‘mgacha to‘lovni oldindan olgan.
Yillik 5 foiz to‘lov evaziga 1 yildan 5 yilgacha bo‘lgan muddatga avtomashina yetkazib berishni va’da qilgan.
Tergov hujjatlarida jami 1831 nafar fuqarodan umumiy qiymati 148,4 milliard so‘mlik transport vositasini yetkazib berish haqida shartnomalar rasmiylashtirgan.
Mijozlarining 8 milliard so‘mdan ortiq pul mablag‘larini esa shirkat rahbarlari o‘z ehtiyojlari yo‘lida sarflab yuborganliklari aytiladi.
Shirkat bosh direktori hamda ikki nafar xodimiga o‘tgan yil oktabr oyida O‘zbekiston Jinoyat kodeksining 168-moddasi, Firibgarlik bo‘yicha jinoyat ishi ochilib, qamoqqa olingandi.
Lekin mijozlarning mashina uchun to‘lab qo‘ygan millionlab so‘m pullarini endi kim qaytaradi?
Bu savol ochiq qolmoqda.
Ozodlikning "Avto ideal xizmati" va sobiq mijozlar o‘rtasida yuzaga kelgan huquqiy vaziyat borasida rasmiy izoh olish uchun O‘zbekiston Adliya vazirligi matbuot xizmatiga 21 - yanvar kuni bog‘lanish urinishlari natija bermadi.
Bu so‘nggi bir oy ichida mashina shirkatlariga aldanganlarning ikkinchi norozilik chiqishi.
Shu oy boshida Buxoroda "UzAvtoTransSiti"ga aldanganlar pullarini undirib berishda yordam so‘rab hokimlikka borgani haqda Ozodlik xabar bergan edi.
Moliyaviy piramidalar
Bank tizimiga ishonch katta bo‘lmagan O‘zbekistonda xalq pulini turli yo‘llar, turfa usullar bilan o‘zlashtirish hollari ko‘p uchraydi.
Bu kabi holatlarning eng mashhuri bo‘lgan chinozlik Ahmadboy piramidasi qulagan 2016 yildan buyon o‘tgan vaqt mobaynida yana minglab odam turli ko‘rinishdagi moliyaviy piramida qurbonlari bo‘ldi.
Chet elga ishga jo‘nataman deb fuqarolardan millionlab so‘m olgan o‘nlab xususiy bandlik agentliklari yopildi. Ayrimlariga nisbatan jinoyat ishlari qo‘zg‘atildi.
Bundan tashqari, odamlarga tuyaqush¸ avtomobil¸ timsoh bolasi keltirib beraman, deb aldab, pulini olgan shirkatlar ustidan sud jarayonlari bo‘lib o‘tdi.
Moliyaviy firibgarliklardan zarar ko‘rganlar soni yuz minglarni tashkil qilishi aytiladi.
Toshkentdagi "Ezgulik" Inson huquqlari tashkiloti rahbari Abdurahmon Tashanov moliyaviy piramidalar yoki hususiy bandlik idoralaridan jabr ko‘rgan fuqarolarning pullarini qaytarib olishi oson bo‘lmasligini aytadi.
"Biz juda ko‘p xolatni o‘rgandik. Mijozlardan pulni olib chet davlatga, Koreyaga yoki BAAga chiqarib yuborganlari bor. Shu pulni qaytarish uzoq vaqt oladi, balki yillab cho‘zilishi mumkin, unda ham qaytara olsa. Bu orada so‘m qadrsizlanib boryapti", - deydi Tashanov.
2019-2020 - yillar davomida Ozodlik qator xususiy shirkatlar o‘zbekistonliklarni aldagani to‘g‘risidagi maqolalarni e’lon qilgan. Buning ortidan ularning ayrimlari faoliyati to‘xtatilgan, ayrimlariga nisbatan esa jinoyat ishlari ochilgan.
Hususiy agentlikning Janubiy Koreyaga ishga jo‘natish haqidagi va’dalariga ishonib, millionlab so‘m to‘lab qo‘ygan, lekin xorijga ishga ketolmagan odamlar ham Toshkentning Mustaqillik maydoniga chiqqan.
Norozilarga kuch qo‘llangani va maydondan haydalgani xolati ham bo‘ldi.
