Қадимги хитойликлар шимол тарафдан келадиган “ёввойи” қабилаларнинг ҳужумидан омонликда яшаш мақсадида “буюк” Хитой деворини қурдилар. Улар ўзларича “Девор жуда баландлиги учун ҳеч ким унга тирмашиб чиқолмайди, жуда қалинлиги учун ҳеч ким унга ўт қўя олмайди” деб ўйлашарди. Улар шу фикр билан деворни қуриб, яшай бошлашди. Лекин девор қурилганидан кейинги биринчи юз йиллик ичида хитойликлар уч марта “ёввойи” қабилалар ҳужумига учради. Шу ҳужумлар давомида “ёввойи” қабилалар бирор марта деворни ёндиришга ҳам, унга тирмашиб чиқишга ҳам эҳтиёж сезмадилар. Балки улар девор ёнида турган қўриқчиларга пора бериб, эшиклардан кириб, ҳужум қилдилар. Қадимги хитойликлар тошдан деворлар қуришга қаттиқ берилдилар, аммо ўз фарзандларига, ўз фуқароларига садоқат, вафо, ватанпарварлик, ростгўйликни ўргатишни унутдилар. Ҳикмат Инсонга хизмат қиладиган нарсани қуришдан олдин ишни инсоннинг ўзига таълим-тарбия беришдан бошлаш керак. Манба: Muxlis.uz
