ՀՀ առողջապահության նախարարությունը քննարկման է ներկայացրել «Ծխախոտային արտադրատեսակների օգտագործման բացասական ազդեցության նվազեցման և կանխարգելման մասին» օրենքի նախագիծը, որի նպատակն է կանխարգելել ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտի փոխարինիչների օգտագործումը, նպաստել ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտի փոխարինիչների օգտագործման դադարեցմանը և բնակչությանը պաշտպանել երկրորդային ծխի ազդեցությունից առաջացող բացասական հետևանքներից:
Ծխախոտային արտադրատեսակների ներմուծմանն ու արտադրությանը ներկայացվող ընդհանուր պահանջներ ևս ներկայացվել են:
ՀՀ կարող են ներմուծվել և ՀՀ տարածքում իրացման նպատակով արտադրվել բացառապես կառավարության կողմից սահմանված ծխախոտային արտադրատեսակների անվտանգության տեխնիկական կանոնակարգին համապատասխանող ծխախոտային արտադրատեսակները:
Ծխախոտային արտադրատեսակները ենթակա են պարտադիր հավաստագրման՝ նախատեսված սխեմաներով։
Ծխախոտային արտադրատեսակների բաղադրության և դրանցից արտանետվող նյութերի փորձաքննության ու չափման կարգը, ինչպես նաև այդ բաղադրության և արտազատվող նյութերի կարգավորման չափաքանակները սահմանում է ՀՀ կառավարությունը։
Ծխախոտային արտադրատեսակների յուրաքանչյուր սպառողական փաթեթը պարտադիր պետք է պարունակի տեղեկատվություն հայերենով մարդու առողջության վրա ծխախոտային արտադրատեսակի բացասական ազդեցության մասին:
Ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակների, ծխախոտի փոխարինիչների իրացման արգելքները:
Արգելվում է ծխախոտային արտադրատեսակներ կամ ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակներ կամ ծխախոտի փոխարինիչներ վաճառել կամ որևէ այլ եղանակով իրացնել 18 տարին չլրացած անձանց: Վաճառողն իրավունք ունի պահանջելու անձը հաստատող փաստաթուղթ և դրա չներկայացման դեպքում չվաճառել ծխախոտը: Արգելվում է սիգարետի հատով վաճառքը:
Ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակների, ծխախոտի փոխարինիչների օգտագործումն արգելվում է փակ տարածքներում, հասարակական վայրերում, բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող հաստատությունների, առողջարանային հաստատությունների տարածքներում, նախադպրոցական, հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում, մանկապատանեկան մարզական կազմակերպությունների տարածքներում, բնակչության սոցիալական պաշտպանության հաստատություններում,թատերահամերգային, թանգարանային, գրադարանային, կինոթատրոնների և ժամանցային կենտրոնների տարածքներում, մարզական դահլիճների, համալիրների և մարզադաշտերի տարածքներում, հանրային սննդի օբյեկտներում, պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների հիմնարկներում, տրանսպորտում, օդանավակայաններում (բացառությամբ ծխելու համար հատկացված տարածքների, հյուրանոցներում, բազմաբնակարան շենքների վերելակներում և ընդհանուր օգտագործման տարածքներում, խաղատներում, առևտրի և զվարճանքի օբյեկտներում, ձերբակալվածների, կալանավորվածների պահման վայրերում,զորամասերում:
Չսահմանված վայրում ծխելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում` 250 հազար դրամի չափով: Եթե անձը նույն արարքը 3 ամսվա մեջ կատարել է երկրորդ անգամ, ապա կտուգանվի 500 հազար դրամով:
Գովազդի ոլորտում ևս խիստ սահմանափակում է դրված:
Ծխախոտային արտադրատեսակների պատկանելիքների կամ դրանց օգտագործման գովազդի բոլոր ձևերը արգելվում են:
Դրանց օգտագործման գովազդն առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հինգհարյուրապատիկից յոթհարյուրապատիկի չափով:
Ծխախոտային արտադրատեսակների բացասական ազդեցության նվազեցման և կանխարգելման ոլորտում ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց իրավունքները և պարտականությունները.
1. Ֆիզիկական անձինք իրավունք ունեն՝
1) ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակների, ծխախոտի փոխարինիչների ծխից զերծ կենսագործունեության միջավայրի.
2) տեղեկացված լինել ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակների, ծխախոտի փոխարինիչների և երկրորդային ծխի ազդեցության հետևանքների մասին.
2. Ֆիզիկական և իրավաբանական անձինք պարտավոր են պահպանել սույն օրենքով և օրենքից բխող նորմատիվ իրավական ակտերով ծխելուն և ծխախոտային արտադրատեսակների, ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակների, ծխախոտի փոխարինիչների ծխախոտային արտադրատեսակի պատկանելիքների շրջանառությանը ներկայացվող պահանջները (ներառյալ արգելքները և սահմանափակումները):
Ծխախոտի արտադրատեսակների նմանակների վաճառքով զբաղվող իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց կողմից վաճառքի կանոնների խախտումը առաջացնում է տուգանքի նշանակում` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկի չափով:
Նույն խախտումը, որը կատարվել է կրկին անգամ` վարչական տույժի միջոցներ կիրառելուց հետո` 6 ամսվա ընթացքում`առաջացնում է տուգանքի նշանակում` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի չորսհարյուրապատիկի չափով, կամ գործունեության թույլտվությունը (լիցենզիան) կասեցվում է 1 տարի ժամկետով:
Ծխախոտային արդյունաբերության մեջ ներգրավված անձինք պարտավոր են.ապահովել սույն օրենքի օրենքով և օրենքից բխող նորմատիվ իրավական ակտերով արտադրատեսակների շրջանառությանը ներկայացվող պահանջները,ապահովել յուրաքանչյուրի՝ ծխախոտային արդյունաբերության՝ իրենց մասով տեղեկատվություն ստանալու ազատության և մատչելիության իրավունքը:
Ծխախոտ օգտագործող անձանց, ովքեր դիմում են բժշկական հաստատություններ տրամադրվում է ծխախոտի կախվածության բուժման և հետևանքների վերացմանն ուղղված բժշկական օգնություն և սպասարկում:
Ներկայացված օրինագծի նկատմամբ վերահսկողությունն իրականացնում է օրենքով սահմանված մարմինների կողմից:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից սահմանված ծխախոտային արտադրատեսակների անվտանգության տեխնիկական կանոնակարգին չհամապատասխանող ծխախոտային արտադրատեսակների Հայաստանի Հանրապետության տարածքում արտադրությունը և իրացումն առաջացնում է տուգանքի նշանակում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի ութհարյուրապատիկի չափով:
Նույն խախտումը, որը կատարվել է կրկին անգամ` վարչական տույժի միջոցներ կիրառելուց հետո` 6 ամսվա ընթացքում`առաջացնում է տուգանքի նշանակում` կիրառված վարչական տույժի կրկնակի չափով:
Ծխախոտային արտադրատեսակների կամ ծխախոտային արտադրատեսակների նմանակների կամ ծխախոտային փոխարինիչների վաճառքն իրականացնելիս որևէ զեղչի կիրառմամբ` առաջացնում է տուգանքի նշանակում վաճառքով զբաղվող ֆիզիկական անձանց նկատմամբ` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երեքհարյուրապատիկի չափով:
Նախագիծն ընդունվելուց հետո օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2018 թվականի նոյեմբերի 1-ից:
