Паха им-çам
Чăваш Ен тĕп хулинче çĕр улми туса илекенсен 14-мĕш куравĕ уçăлчĕ. Вăл икĕ куна пырĕ. Агропромышленноç комплексĕнче ĕçлекенсем, уйрăм хуçалăх хуçисем Шупашкарти «Контур» суту-илӳ центрне пухăнчĕç. Пахча-çимĕç, улма-çырла ăнса пултăр тесен им-çам хывмалла. Çĕр ĕçченĕ çакна аван ăнланать. Паян лавккасенче тем тĕрлĕ удобрени те пур, сад-пахчара ĕçлекенсем вара органикăллă им-çама кăмăллаççĕ. Вĕсенчен чи пахи – «Биоэксперт» биогумус. Шупашкар районĕнчи Лакăр ялĕ çывăхĕнче вырнаçнă Грацилев фермер хуçалăхĕ шăпах çак хутăша кăларас енĕпе 2018-мĕш çултанпа тимлет. ЛАРИСА СОЛОВЬЕВА: «Эпĕ ялта пурăнакан çын. Килте хамăрăн выльăх-чĕрлĕх каяшĕ пулсасăн та. Çак биогумуса илсе усă курса вĕсен хамăрăн навозăн витĕмлĕхĕ ытларах. Пахча-çимĕç питĕ аван пулчĕ пĕлтĕр. Кăçал та илтĕмĕр. Татах курма килтĕмĕр». Биогумус тĕрлĕ микроэлементпа пуян. Кали, азот, фосфор, тимĕр, цинк, марганец – тăпрашăн кирли чылай унта. Йăлтах çутçанталăк пурлăхĕ, çавăнпа та ӳсен-тăрана ним чухлĕ те сиен кӳмест вăл. Ăна ятарлă калифорни ăманĕсем хатĕрлеççĕ. Унта торф та хăйăр та çук. Тислĕкпе танлаштарсан тулăхлă япаласенчен темиçе хут пуян. Çавăнпа та вăл йывар, йӳçек тăпрана та йĕркелеме пулăшать. Пахча çимĕçе çирĕплетет, ӳсме пулăшать. Тухăçлăха 30% яхăн ӳсет. КЛАВДИЯ ВЕКЛИЧ: «Эпĕ кунта паян курава ятарласа биогумус илмешкĕн килтĕм. Мана ку продукци пите килĕшет. Малтанхи çул çак продукцине. Калча аван ӳсет, пысăк тухăç парать, сывă тухăç парать. Пурте килĕр, илĕр. Паян, ыран выставка ĕçлет». «Биоэксперт» биогумуса хамăр республикăра кăна мар Тутар, Мари, Чулхула, Кострома, Челябинск тăрăхĕсенче пурăнакансем те хапăл тăваççĕ. Тĕплĕнрех продукципе «Çĕр улми-2022» кураври 80-мĕш павильонра паллашма тата туянма пулать. Алексей Зотиков, Анна Цинтовская, Георгий Криошеин