Οι ασφαλισμένοι έχουν τρεις επιλογές για σύνταξη με το καθεστώς των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (ΒΑΕ). Αυτή η κατηγορία εργαζομένων απολαμβάνει το ειδικό προνόμιο της συνταξιοδότησης σε μικρότερη ηλικία, ενώ εξασφαλίζει αυξημένη σύνταξη λόγω των υψηλότερων ποσοστών αναπλήρωσης.
Στις περιπτώσεις των βαρέων απαιτείται προσοχή από τους ασφαλισμένους, καθώς είναι απαραίτητο να έχουν συμπληρωθεί 1.000 βαρέα ένσημα τα τελευταία 17 χρόνια πριν από την αίτηση για σύνταξη.
Οι τρεις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με το καθεστώς των ΒΑΕ είναι οι εξής:
Σύνταξη με βαρέα και 10.500 ένσημα. Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, άνδρες ή γυναίκες, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη διάταξη των βαρέων και ανθυγιεινών που προβλέπει τη συμπλήρωση 10.500 ημερών ασφάλισης, εκ των οποίων 7.500 ημέρες στα βαρέα, και την ηλικία των 62 ετών για πλήρη σύνταξη ή των 60 ετών για μειωμένη. Οι 10.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συμπληρωθούν με πραγματικό χρόνο εργασίας αλλά και με πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, οι 7.500 ημέρες στα βαρέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά με πραγματικό χρόνο ασφάλισης. Η σύνταξη σε αυτή την περίπτωση είναι πλήρης εάν η αίτηση γίνει στην ηλικία των 62 ετών. Η σύνταξη στην περίπτωση αίτησης στα 60 είναι μειωμένη. Η μείωση στη μειωμένη σύνταξη στα 60 είναι 51,27 ευρώ σε σύγκριση με την πλήρη.
Παράδειγμα. Μισθωτός του ΙΚΑ συμπλήρωσε τις 10.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά και 7.500 στα βαρέα τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ έχει γεννηθεί τον Ιούνιο του 1964. Θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2024 σε ηλικία 60 ετών με μειωμένη σύνταξη, ενώ πλήρη σύνταξη θα μπορεί να λάβει σε ηλικία 62 ετών, το 2026.
Ανδρες με βαρέα και 4.500 ένσημα. Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ άνδρες μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη διάταξη των βαρέων και ανθυγιεινών που προβλέπει τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων, και την ηλικία των 62 ετών για πλήρη σύνταξη. Οι 4.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συμπληρωθούν με πραγματικό χρόνο εργασίας αλλά και με πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, οι 3.600 ημέρες στα βαρέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά με πραγματικό χρόνο ασφάλισης.
Παράδειγμα. Μισθωτός του ΙΚΑ συμπλήρωσε τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά και 3.600 στα βαρέα το 2022, ενώ έχει γεννηθεί τον Φεβρουάριο του 1962. Θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2024 σε ηλικία 62 ετών με πλήρη σύνταξη.
Γυναίκες με βαρέα και 4.500 ένσημα. Οι γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη διάταξη των βαρέων και ανθυγιεινών που προβλέπει τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων. Οι 4.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συμπληρωθούν με πραγματικό χρόνο εργασίας αλλά και με πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, οι 3.600 ημέρες στα βαρέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά με πραγματικό χρόνο ασφάλισης. Για τις γυναίκες ασφαλισμένες, η δυνατότητα συνταξιοδότησης δίνεται με βάση το έτος θεμελίωσης:
Παράδειγμα. Μισθωτή του πρώην ΙΚΑ συμπλήρωσε τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά και 3.600 στα βαρέα το 2010, ενώ έχει γεννηθεί τον Ιούνιο του 1969. Θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2024 σε ηλικία 55 ετών. Η σύνταξη στην περίπτωση εξόδου στα 62 με το καθεστώς των βαρέων είναι πλήρης.
