Бугарија и Романија би можеле да станат полноправни членки на Шенген зоната од почетокот на 2025 година, соопшти денеска (22 ноември) Унгарија – земјата претседавач со ЕУ, додавајќи дека конечната одлука ќе биде донесена на состанокот на министрите за внатрешни работи на ЕУ во декември.
Двете источноевропски земји се приклучија на Европската унија во 2007 година, но не беа дел од безграничната Шенген зона до март годинава, кога делумно беа укинати граничните контроли односно само за морскиот и воздушниот сообраќај.
Контролата на копнената граница остана на сила поради противењето првенствено од Австрија, која долго време го блокираше влезот на двете земји во Шенген зоната поради загриженоста за илегалната миграција.
Откако министрите за внатрешни работи на Австрија, Бугарија, Унгарија и Романија денеска се сретнаа во Будимпешта, Австрија се повлече од своето противење, отворајќи го патот за конечна одлука на самитот на министрите за внатрешни работи на ЕУ во декември.
Унгарскиот министер за внатрешни работи, Шандор Пинтер, изјави дека Романија и Бугарија, кои се граничат со земји надвор од ЕУ, сега се „чекор поблиску до полноправни членки на Шенген“.
Тој додаде дека постои „јасна можност“ да се заврши процесот до крајот на годината и дека земјите ќе мора заеднички да испратат најмалку 100 граничари на границата меѓу Бугарија и Турција.
Еврокомесарката за внатрешни работи, Илва Јохансон, која исто така учествуваше на состанокот, во видеото објавено на мрежата Х порача: „Ова е голем ден за целосна слобода за сите граѓани на Бугарија и Романија во Шенген зоната и многу сум среќна“.
Романскиот премиер Марсел Чолаку претходно во понеделникот најави дека двете земји ќе се приклучат на Шенген зоната следната година, опишувајќи го состанокот во Будимпешта на четворицата министри за внатрешни работи како „клучен“.
Чолаку рече дека холандскиот парламент, кој исто така се спротивстави на пристапувањето на Бугарија во Шенген, исто така ќе мора да даде зелено светло.
Романија и Бугарија се на главните рути за илегална трговија со оружје и дрога, но и со луѓе. Сепак, Европската комисија по деталната анализа објави дека тие ги исполнуваат сите шенгенски услови.
Романија го опиша австриското вето како неоправдано, повикувајќи се на податоци на граничната агенција Фронтекс кои покажуваат дека илегалните мигранти најмногу влегле во ЕУ од Западен Балкан, а не од Романија.
Шенген зоната е основана во 1985 година. Пред делумниот прием на Бугарија и Романија, во неа беа 23 од 27-те земји-членки на ЕУ, заедно со Швајцарија, Норвешка, Исланд и Лихтенштајн.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, преку мрежата X порача дека двете земји „целосно припаѓаат на Шенген зоната“.
„Го поздравувам позитивниот исход од неформалните разговори во Будимпешта денеска. Шенген нека биде посилен во 2025 година“, напиша Фон дер Лајен.
