Μπορεί οι εκπτωτικοί κωδικοί στα περίφημα «εθελοντικά ταμπελάκια» στα σούπερ μάρκετ να αυξάνονται, όμως οι καταναλωτές δεν φαίνεται να «τσιμπάνε».
Και πώς τσιμπήσουν άλλωστε, αφού όπως έχουν αποδείξει ρεπορτάζ και καταγγελίες καταναλωτικών ενώσεων, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι «μόνιμες μειώσεις τιμών» μπορεί να υποκρύπτουν ακόμα και αυξήσεις.
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας έχει εντοπίσει και δημοσιοποιήσει δεκάδες παραδείγματα προϊόντων, που διαφημίζονται με ταμπελάκι «μόνιμης μείωσης τιμής, που ξεκινάει από -5%, ενώ στην πραγματικότητα έχουν μεσολαβήσει ως και διψήφιες ανατιμήσεις.
Για παράδειγμα, φρυγανιές πωλούνταν πριν τη μείωση τιμής με 1,39 ευρώ (26/10) και στις 20/11, διαφημίζονταν με «μειωμένη τιμή» στα 1,62 ευρώ – αύξηση άνω του 16%
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση γκοφρέτας σοκολάτας, που ξεκίνησε να πωλείται στις 13/11 (εντός της μείωσης τιμής) με 0,38 ευρώ, και στις 20/11, μεσούσης της «μόνιμης μείωσης τιμής», ανατιμήθηκε κατά 25% (0,48 ευρώ)
Σε άλλες περιπτώσεις οι ανατιμήσεις είναι μεν απειροελάχιστες –της τάξης του ενός λεπτού, δεν παύουν όμως να καταρρίπτουν τον ισχυρισμό περί «έκπτωσης».
Μια δικαιολογία είναι ότι η χαμηλότερη τιμή μπορεί να ήταν στο πλαίσιο προωθητικής ενέργειας κάποιου σούπερ μάρκετ, η οποία όμως διαρκεί για μικρό χρονικό διάστημα. Η μείωση τιμής με το «εθελοντικό ταμπελάκι» γίνεται με βάση την αρχική τιμή του τιμοκαταλόγου του προμηθευτή, και έχει μεγαλύτερη διάρκεια, τουλάχιστον δύο μηνών με προοπτική να παραταθεί για τουλάχιστον άλλους δύο.
Το αν οι «παραφωνίες» στα ταμπελάκια οφείλονται σε εύσχημα τρικ, παραπλάνηση ή απλή παρεξήγηση, μικρή διαφορά έχει στο ταμείο. Παίζει όμως ρόλο στο να υπονομεύσει και να «ακυρώσει» στη συνείδηση των καταναλωτών, πριν καλά καλά αρχίσει, την πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης.
Μια πρωτοβουλία η οποία όπως τονίζεται δεν αποτελεί παρέμβαση στην αγορά αλλά «εθελοντική» χειρονομία των προμηθευτών και των σούπερ μάρκετ – κάτι σαν «συμφωνία κυρίων».
Σε αυτό το κλίμα δικαιολογημένης δυσπιστίας από την πλευρά του καταναλωτή, όση δημοσιότητα και αν δίνεται στο μέτρο με τα «ταμπελάκια», στην καλύτερη περίπτωση πέφτει στο κενό. Στη χειρότερη περίπτωση γυρίζει μπούμερανγκ απέναντι στους εμπνευστές της, αφού ο καταναλωτής μένει με την αίσθηση ότι τον εξαπατούν και του πουλάνε «ταμπελάκια» για μεταξωτές κορδέλες.
Το υπουργείο Ανάπτυξης από την πλευρά του διατρανώνει ότι «η πρωτοβουλία εθελοντικής μείωσης τιμής έχει αναπτύξει μια δυναμική και καθημερινά οι αρμόδιες υπηρεσίες ενημερώνονται για νέους κωδικούς που προστίθενται στη λίστα». Αντίστοιχα πηγές της αγοράς διαβεβαιώνουν ότι σύντομα οι κωδικοί θα ξεπεράσουν τους 600, που είναι ο διακηρυγμένος στόχος.
Το λανσάρισμα του μέτρου ήταν ιδιαίτερα απογοητευτικό, καθώς τα περισσότερα προϊόντα ήταν δευτερεύουσας και τριτεύουσας σημασίας, ενώ οι περισσότεροι από 100 κωδικοί αντιστοιχούσαν σε μια χούφτα προϊόντα. Πλέον έχουν προστεθεί μεν πολλά είδη πρώτης ανάγκης – από ελαιόλαδο, γάλα, γιαούρτι κ.λπ.), όμως οι μονοψήφιες ως επί το πλείστον εκπτώσεις είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις «κυλιόμενες» προωθητικές ενέργειες.
Ο υπουργός στις συναντήσεις του με εκπροσώπους της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας συνέστησε εντατικοποίηση των προσπαθειών από την πλευρά του οργανωμένου λιανεμπορίου, ώστε να αποδώσει τα μέγιστα η νέα πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης για μειώσεις τιμών στα ράφια των σούπερ μάρκετ, με στόχο την ανάσχεση της ακρίβειας. O υπουργός ζήτησε από τους εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ να επεκτείνουν τον στόχο για μειώσεις τιμών σε περισσότερους από 600 κωδικούς, να παρατείνουν χρονικά τη διάρκεια της πρωτοβουλίας, καθώς και να τοποθετήσουν ειδική σήμανση στα ράφια των σούπερ μάρκετ με στόχο τη διευκόλυνση των καταναλωτών.
«Την προσπάθεια για να αποκλιμακωθούν οι τιμές δεν πρόκειται να τη σταματήσουμε ποτέ, μας ενδιαφέρουν τα νοικοκυριά που τα φέρνουν δύσκολα βόλτα και φυσικά η μεσαία τάξη» ανέφερε σε δηλώσεις του ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος. «Το τελευταίο εξάμηνο ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι κάτω από 1% -έχουμε τον μισό πληθωρισμό διατροφής από την ΕΕ- και ειδικότερα στα σούπερ μάρκετ έχουμε αρνητικό πληθωρισμό μεταξύ 1 και 2%», συμπλήρωσε. «Αυτό που βιώσαμε όλοι τα προηγούμενα χρόνια, εξαιτίας της πανδημίας και των δύο πολέμων που δυστυχώς συνεχίζονται, το τελευταίο εξάμηνο έχει φρενάρει και κινείται σε μία περιοχή πέριξ του μηδενός», κατέληξε.
Μόνο που οι σωρευτικές ανατιμήσεις τους προηγούμενου διαστήματος – που σε σύγκριση με την περίοδο πριν την πανδημία ξεπερνάνε το 32% μόνο στα τρόφιμα – δεν αντιστρέφονται, ενώ το πρόβλημα δεν λύνεται με «ταμπελάκια» και «καλάθια».
